Topographia Germaniae

literair werk van Matthäus Merian de Oude

De Topographia Germaniae is het voornaamste werk van Matthäus Merian der Ältere. Hij gaf dit werk gezamenlijk uit met Martin Zeiler (1589−1661) uit Ulm, die voor de tekst verantwoordelijk was. Het werk bevat ongeveer 2.000 afbeeldingen en plattegronden van steden, kloosters en kastelen en geldt als een van de belangrijkste werken op het gebied van geografische afbeeldingen.

Titelblad van de Topographia Bavariae, deel Beieren

Matthäus Merian begon in 1642 met het werk onder de titel Topographia Germaniae en daarna volgde in 1635 Theatrum Europaeum en de wereldbeschrijving Archontologia cosmica in 1638.

De serie Topographia Germaniae verscheen bij Merians uitgeverij in Frankfurt am Main van 1642 tot 1654 in 16 delen, waarop later nog delen volgden tot 1688 over Frankrijk, Italië en Kreta. In totaal verschenen er 92 kaarten en 1486 kopergravures met in totaal 2142 afbeeldingen; en het was daarmee een van de omvangrijkste uitgaves van die tijd. Na Merians dood in 1650 hebben zijn zoons Matthäus Merian de Jongere en Caspar Merian het werk voortgezet..

Bekende delen bewerken

 
Plattegrond van Alkmaar
 
Vogelvluchtkaart van Amsterdam
  • 1. Topographia Helvetiae, Rhaetiae et Valesiae (Zwitserland), 1642/1654 etc.
  • 2. Topographia Sueviae (Zwaben), 1643/1656 etc.
  • 3. Topographia Alsatiae etc. (Elzas), 1643/44 en 1663 etc.
  • 4. Topographia Bavariae (Beieren), 1644/1657 etc.
  • 5. Topographia Palatinatus Rheni et Vicinarum Regionum (Rijnpalts), 1645/1672
  • 6. Topographia Archiepiscopatuum Moguntinensis, Trevirensis et Coloniensis, (Aartsbisdommen Mainz, Trier und Keulen), 1646/1675
  • 7. Topographia Hassiae et Regionum Vicinarum (Hessen), 1646/1655 etc.
  • 8. Topographia Westphaliae (Westfalen), 1647/1660
  • 9. Topographia Franconiae (Franken), 1648/1656
  • 10. Topographia Provinciarum Austriacarum ... (Oostenrijk), 1649/1656
  • 11. Topographia Bohemiae, Moraviae et Silesiae (Bohemen, Moravië en Silezië), 1650/1660
  • 12. Topographia Superioris Saxoniae, Thüringiae, Misniae et Lusatiae (Opper-Saksen, Thüringen, Meißen und Lausitz), 1650/1690
  • 13. Topographia Electoratus Brandenburgici et Ducatus Pomeraniae (Brandenburg und Pommeren), 1652/1680
  • 14. Topographia Saxoniae Inferioris (Nedersaksen), 1653/1685
  • 15. Topographia und Eigentliche Beschreibung Der ... Hertzogthumer Braunschweig und Lüneburg ..., 1654/1658
  • 16. Topographia Circuli Burgundici (Nederlanden, Bourgondië), 1654/1659

Literatuur bewerken

  • Matthaeus Merian: Topographiae, 30 Bände, Frankfurt/Main 1642-1688; Faksimile-Ausgabe des Gesamtwerkes durch den Bärenreiter-Verlag, Kassel ab 1960.
  • Lucas Heinrich Wüthrich: Das druckgraphische Werk von Matthäus Merian d.Ae. Band 1 und 2, Basel 1966; Band 4 Hamburg 1996.
  • Walter Brunner: Martin Zeiller (1589-1661)- Ein Gelehrtenleben; Graz 1990.
  • Hans Georg Wehrens: Freiburg in der "Topographia Germaniae" von Matthäus Merian; in: Freiburg im Breisgau 1504-1803, Holzschnitte und Kupferstiche. Verlag Herder, Freiburg 2004, S. 111 ISBN 3-451-20633-1.
  • C. Schuchard: Die Zeiller-Merianischen Topographieen. In: Zeitschrift für Bibliothekswesen und Bibliographie|Zentralblatt für Bibliothekswesen. Jahrgang 13, Heft 5 & 6, Leipzig 1896, S. 193-231.

Ulrike Valeria Fuss: Matthaeus Merian der Ältere. Von der lieblichen Landschaft zum Kriegsschauplatz - Landschaft als Kulisse des 30jährigen Krieges, Frankfurt am Main 2000, ISBN 3-631-35558-0.

Weblinks bewerken

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Matthäus Merian op Wikimedia Commons.
Werken van of over dit onderwerp zijn te vinden op de pagina Topographia Germaniae op Wikisource.