Schuitendiep

straat in Groningen (stad), Nederland

Het Schuitendiep is een straat en waterloop in de stad Groningen.

Schuitendiep
Schuitendiep
Geografische informatie
Locatie       Groningen
Begin Winschoterkade/Oosterkade en Damsterdiep
Eind Turfsingel, Sint Jansstraat en de Nieuwe Sint Jansstraat
Lengte ca. 390 meter
Algemene informatie
Bestrating asfalt
Opvallende gebouwen Monumenten

Het diep is rond 1400 gegraven en maakte oorspronkelijk deel uit van een afsnijding van de Hunze tussen Roodehaan en een punt ter hoogte van de Borgwal/Cortinghlaan in De Hoogte. Naar het zuiden vormde het de verbinding met de Zuidlaarder venen en later - onder de naam Winschoterdiep - via Sappemeer met het Oldambt. Winschoten werd bereikt in 1637.

Het diep liep in de middeleeuwen langs de toenmalige buitenste verdedigingsgracht (gegraven plm. 1260). Het noordelijk deel van de afsnijding verliep buiten de stad via het Selwerderdiepje. Het zuidelijk deel van het Schuitendiep, voorbij de Steentilbrug, is na 1632 Winschoterdiep (nu Oude Winschoterdiep) gaan heten.

Uit 1523 dateert een volwaardige verbinding langs de uitgediepte noordelijke stadsgracht met het Reitdiep en de A. Van plm. 1630 - 1884 was het Schuitendiep verbonden met het Damsterdiep; van 1630 - 1880 ook met het Kattendiep/Zuiderdiep. Over het Kattendiep lag de Kattenbrug. Ten slotte was er, bij de huidige Stadsschouwburg eind 16e/begin 17e eeuw nog een verbinding met de gracht rond de Schuitenschuiversschans, die weer uitmondde in het Damsterdiep (bij de Loppersumergang).

De straatnaam Schuitendiep blijft beperkt tot het deel tussen Sint Jansbrug en de Steentilbrug. Zie verder Turfsingel, Winschoterdiep. Ter hoogte van nr. 6 de vroegere Oliekoekengang; bij nrs 20 - 30 de sinds lang niet meer herkenbare Verversgang, die desondanks nog tot in de 21e eeuw op stadsplattegronden wordt genoemd. De andere gangen aan het Schuitendiep o.z. zijn: Mussengang (30), Smakkersgang (48), Hopmansgang (62), Brouwersgang (72), Kleine Gang (86) en Grote Gang (88).

Monumenten bewerken

Het Schuitendiep telt dertien panden die zijn aangewezen als rijksmonument. Vier panden en een urinoir worden beschermd als gemeentelijk monument.

Adres Bouwjaar Beschrijving Monument Foto
Schuitendiep 9 Vijf traveeën breed woonhuis met verdieping onder zadeldak RM 18676  
Schuitendiep 11 1880 Woonhuis, tweelaags onder dwarsgeplaatst zadeldak GM 103253
Schuitendiep 27 Vier traveeën breed herenhuis, onderkelderd met verieping en lagere tweede verdieping RM 18677  
Schuitendiep 29 Vijf traveeën breed herenhuis, onderkelderd met twee volle verdiepingen RM 18678  
Schuitendiep 31 Vier traveeën breed herenhuis, onderkelderd met verdieping onder zadeldak RM 18679  
Schuitendiep 33 Drie traveeën breed woonhuis, twee verdiepingen onder zadeldak RM 18680  
Schuitendiep 35-37 Zes traveeën breed herenhuis, tweelaags onder hoog schilddak RM 18681  
Schuitendiep 39 Vijf traveeën breed herenhuis onder hoog zadeldak: gepleisterde gevel met 19e-eeuwse ornamenten RM 18682  
Schuitendiep 41 Woonhuis, tweelaags onder zadeldak RM 18683  
Schuitendiep 42
Hoek Tuinstraat
17e eeuw Onderkelderd huis, verbouwd in 18e eeuw RM 18685  
Schuitendiep 44
Hoel Tuinstraat
17e eeuw Woonhuis, tweelaags onder zadeldak met zijhuis GM 103270  
Schuitendiep 47-49 1845 Dubbel herenhuis in eclectische bouwstijl RM 486320  
Schuitendiep 51 17e eeuw Tweelaags dubbelpand onder steil zadeldak (samen met 53) GM 103265  
Schuitendiep 53 19e eeuw Tweelaags dubbelpand (samen met 51) RM 18684  
Schuitendiep 57 Hoekpand met verdieping en lage zolderverdieping onder diep zadeldak RM 18701  
Schuitendiep 58 1900 Slagerij met bovenwoning ontworpen door A.Th. van Elmpt RM 486334  
Schuitendiep 84
hoek Pluimerstraat
17e eeuw Woonhuis met lijstgevel GM 103281  
Schuitendiep to 98 1925 Urinoir in de stijl van de nieuwe zakelijkheid ontworpen door S.J. Bouma GM 103551  
Zie de categorie Schuitendiep van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.