Wikipedia

Overijse

gemeente in Vlaams-Brabant, België

Overijse is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Vlaams-Brabant en het arrondissement Halle-Vilvoorde. De gemeente ligt in het hart van de Druivenstreek en maakt deel uit van het Regionaal Landschap Dijleland. Overijse is een taalgrensgemeente, maar niet in de betekenis van faciliteitengemeente.

Overijse
Gemeente in België Vlag van België
Overijse (België)
Overijse
Geografie
Gewest Vlag Vlaanderen Vlaanderen
Provincie Vlag Vlaams-Brabant Vlaams-Brabant
Arrondissement Halle-Vilvoorde
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere 		44,99 km² (2021)
59,65%
26,77%
13,58%
Coördinaten 50° 46' NB, 4° 32' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkingsdichtheid 		25.978 (01/01/2023)
48,94%
51,06%
577,44 inw./km²
Leeftijdsopbouw
0-17 jaar
18-64 jaar
65 jaar en ouder 		(01/01/2023)
22,02%
57,88%
20,11%
Buitenlanders 17,63% (01/01/2022)
Politiek en bestuur
Burgemeester Inge Lenseclaes
(OV 2002)
Bestuur Overijse2002-N-VA, OPENVLD-
GROENOVERIJSE
Zetels
Overijse2002-N-VA
OPENVLDGR.
Overijse Plus
CD&V
Leefbaar Overijse
 29
10
9
6
3
1
Economie
Gemiddeld inkomen 25.431 euro/inw. (2020)
Werkloosheidsgraad 4,75% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
3090 		Deelgemeente
Overijse
Zonenummer 02 - 016
NIS-code 23062
Politiezone Druivenstreek
Hulpverleningszone Oost Vlaams-Brabant
Website www.overijse.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Halle-Vilvoorde
in de provincie Vlaams-Brabant
Portaal  Portaalicoon   België
Dorpscentrum

Geografie bewerken

Overijse ligt in de geografische regio Brabantse Ardennen. Sinds het vastleggen van de taalgrens in 1963 is de publicitaire indeling bij de toeristische regio Brabantse Ardennen - Ardennes brabançonnes in onbruik geraakt. In het zuiden van de gemeente ligt het Meer van Genval waarvan de noordelijke en oostelijke oevers de grens met de Waals-Brabantse gemeente Rixensart vormen.

Hoewel de gemeente Overijse aan het Brussels Hoofdstedelijk Gewest grenst, wordt alleen Jezus-Eik tot de Brusselse Rand gerekend.

Overijse telt ruim 25.000 inwoners. Naast Overijse-centrum bestaat de gemeente uit de gehuchten Maleizen, Terlanen, Jezus-Eik, Tombeek en Eizer. Overijse is in 1976 niet gefuseerd met buurgemeenten, waardoor het geen deelgemeenten heeft.[1][bron?] Met het oog op een eventuele, volgende fusie-operatie in Vlaanderen werd in 2023 aarzelend de aanzet gegeven voor een nauwere samenwerking met de aangrenzende gemeente Tervuren.[2] [3]

Overijse en buurgemeente Hoeilaart vormen het hart van de Druivenstreek.[4] Jaarlijks worden er in augustus druivenfeesten georganiseerd en enkele sportwedstrijden waaronder de Druivenkoers, Brabantse Pijl en de Druivencross.

De naam van de gemeente is terug te voeren op de ligging van het dorp Overijse aan de bovenloop van de IJse. De toponymische tegenhanger is de Huldenbergse deelgemeente Neerijse, gelegen aan de samenvloeiing met de Dijle.

Zeer beeldbepalend voor de dorpskern van Overijse is de zogenaamde S-bocht die in een steile afdaling rondom de Sint-Martinuskerk slingert en deel uitmaakt van de N4-gewestweg. Deze laatste vormde vroeger, voor de aanleg van de A4 / E411, de hoofdverbindingsweg van Brussel met de Ardennen en Luxemburg.

Bezienswaardigheden bewerken

Tot Overijse behoren ook de plaatsen Jezus-Eik, Eizer, Maleizen, Tombeek en Terlanen.

Natuur en landschap bewerken

Overijse ligt op een hoogte van 33-122 meter, aan de IJse, die een insnijding vormt in het Brabants Plateau. Langs de IJse liggen vijvers en men vindt er het Hagaardbos. Het centrum, met de kerk, heeft steile hellingen.

Demografische ontwikkeling bewerken

  • Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners
van jaar tot jaar
Op 1 januari
1992 tot heden
Aantal[5]
1992 23.111
1993 23.066
1994 23.382
1995 23.469
1996 23.591
1997 23.726
1998 23.706
1999 23.765
2000 23.738
2001 23.846
2002 23.864
2003 23.739
2004 23.955
2005 24.084
2006 24.067
2007 24.164
2008 24.368
2009 24.401
2010 24.430
2011 24.517
2012 24.716
2013 24.704
2014 24.643
2015 24.774
2016 24.959
2017 25.024
2018 25.169
2019 25.403
2020 25.497
2021 25.655
2022 25.888
2023 25.978

Buurtspoorweg bewerken

Van 1894 tot 1966 was er een NMVB-stoomtramlijn tussen Groenendaal en Overijse. Deze tramlijn 293 (NMVB)/Brabant was één van de weinige lijnen die geen connectie hadden met andere 'boerentram'-lijnen, en eén van de slechts vier NMVB-lijnen met normaalspoor. De oude baan is nu deels fietspad. Het tramstation met remise is nog aanwezig en als brasserie in gebruik.[6][7]

Sport bewerken

Tempo Overijse is een voetbalclub uit Overijse en komt uit in de nationale reeksen. De club voetbalt in het Begijnhofstadion gelegen in het Begijnhof van Overijse. BC Terlanen-Overijse of kortweg BCTO is een basketbalclub die uitkomt in de provinciale reeksen van het basketbal. Tennis Panorama heeft met de Panorama Tennis Academie (PTA) een toptennisschool en is de enige Vlaams-Brabantse club die naast een Kids Development Training Center (7-12 jaar) ook over een Junior Development Training Center (12-18 jaar) beschikt.

Jaarlijks vinden in Overijse de Druivenkoers (wielerwedstrijd) en de Druivencross (veldrit) plaats.

Politiek bewerken

Burgemeesters bewerken

Bestuur 2013-2018 bewerken

Burgemeester is Inge Lenseclaes (OV2002-N-VA-CD&V). Zij leidt een coalitie bestaande uit OV2002-N-VA-CD&V en Open Vld. Samen vormen ze de meerderheid met 18 op 27 zetels.

Bestuur 2019-2024 bewerken

Burgemeester is Inge Lenseclaes (OV2002-N-VA). Zij leidt een coalitie bestaande uit OV2002-N-VA, Open Vld-Groen. Samen vormen ze de meerderheid met 19 op 29 zetels.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976 bewerken

Partij 10-10-1976[8] 10-10-1982[8] 9-10-1988[8] 9-10-1994[8] 8-10-2000[8] 8-10-2006[9] 14-10-2012[10] 14-10-2018
Stemmen / Zetels % 25 % 27 % 27 % 27 % 27 % 27 % 27 % 29
CVP1 / OV2002-N-VA-CD&VA / CD&V2 35,831 10 40,631 15 43,061 13 36,761 11 - 39,8A 13 41,44A 13 11,52 3
VU1 / OV2002-N-VA-CD&VA / Overijse2002-N-VA2 14,881 3 7,081 1 5,981 1 - - 29,42 10
OVZOOZ1 / OV2002-N-VA-CD&VA / Overijse2002-N-VA2 - - - 12,551 3 30,191 9
PVV-SPB / PVV1 /VLD2 / VLD-SPC / Open Vld3 / OpenVld Groen OverijseE 14,17B 3 11,691 3 13,81 3 11,432 3 14,67C 4 11,222 3 17,973 5 26,8E 9
PVV-SPB / SP1 / VLD-SPC / Groen!-sp.aD 5,431 1 6,051 1 - 8,14D 1 -
Agalev1 / Groen!-sp.aD / Groen2 / OpenVld Groen OverijseE - - - - 5,931 1 11,832 2
Vlaams Blok1 / Vlaams Belang2 / Leefbaar Overijse3 - - 1,821 0 3,321 0 5,211 0 6,462 1 4,492 0 6,93 1
PRL-PSC1 / CDOV-Blauw-PlusF / PLUS2 / Overijse Plus3 - 15,131 4 - - - 21,71F 6 24,262 7 20,93 6
LB1 / CDOV-Blauw-PlusF / Bewust2 - - - - 16,341 4 - 4,42 0
UF - - - - - 12,68 3 - -
UNION - - 29,28 9 31,68 10 27,65 9 - - -
RAD-NGB - 7,35 1 - - - - - -
FDF 16 4 9,5 2 - - - - - -
NG 19,12 5 - - - - - - -
Anderen(*) - 3,19 0 - 4,26 0 - - - -
Totaal stemmen 11690 13014 13562 13579 14087 14459 14115 15009
Opkomst % 93,09 92,47 90,84 91,93 88,05 89,9
Blanco en ongeldig % 3,44 3,14 3,75 4,17 5,01 2,94 3,07 5,0
 
Het meer van Overijse-Genval

De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt. De grootste partij staat in kleur.
De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
(*) 1982: ECOVER / 1994: SPIL

Bekende personen uit Overijse bewerken

Partnersteden bewerken

Trivia bewerken

  • Overijse wordt uitgesproken met de klemtoon op de eerste lettergreep (vergelijk met de Nederlandse provincie Overijssel waarbij de klemtoon op de derde lettergreep ligt). Franstaligen leggen het accent meestal op de derde lettergreep en spreken de eind-'e' doorgaans niet uit. De Franse uitspraak 'Overisse', gebaseerd op de toenmalige Franse schrijfwijze 'Overyssche', is bij Franstaligen in onbruik geraakt.
  • De schrijfwijze in oude spelling 'Overijssche' verdween door de Nederlandse spellinghervorming in 1946, maar is bijvoorbeeld nog steeds terug te vinden op het oude tramstation aan het Stationsplein. In tegenstelling tot bijvoorbeeld 'Ottembourg' voor Ottenburg is de officiële Franse schrijfwijze op verkeersborden in Wallonië ook 'Overijse' geworden en niet langer 'Overyssche'.

Afbeeldingen bewerken

Verleden bewerken

  •  
    Het centrum
  •  
    Heuvelstraat
  •  
    Stationsstraat ter hoogte van Pastoriestraat (voorheen Statiestraat)

Heden bewerken

  •  
    Het oude gemeentehuis
  •  
    Sint-Martinuskerk
  •  
    Borchthof
  •  
    Stationsplein (het oude tramstation is te zien; de busgarage ernaast is inmiddels verdwenen)
  •  
    Gemeentelijke Basisschool (tegenover het oude tramstation)
  •  
    Dieudonnéstraat (rechts de afgebroken busgarage; daarnaast staat het oude tramstation)
  •  
    Taymansstraat

Nabijgelegen kernen bewerken

Jezus-Eik, Hoeilaart, Huldenberg, Terlanen, Tombeek, Eizer, Terhulpen

Zie ook bewerken

Externe link bewerken

Zie de categorie Overijse van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Overijse&oldid=67337904"