Oscar voor beste originele nummer
De Academy Award voor beste originele nummer (Engels: Academy Award for Best Original Song, ook bekend als de Oscar voor beste originele nummer) is een van de jaarlijkse prijzen die door de Academy of Motion Picture Arts and Sciences worden uitgereikt aan mensen die werkzaam zijn in de filmindustrie. De Oscar is bedoeld voor de componisten en tekstschrijvers van het beste speciaal voor een film geschreven nummer en dus niet voor de uitvoerders hiervan, tenzij dezen ook een bijdrage hebben geleverd aan de muziek of de tekst.
Deze categorie van de Academy Awards werd geïntroduceerd tijdens de 7de Academy Awards, waarbij de beste film van 1934 werd gekozen. Tekstschrijvers en componisten nomineren de kandidaten, de uiteindelijke winnaar wordt gekozen door alle leden van Academy.
"Origineel" en andere regels bewerken
Alleen nieuwe nummers die speciaal zijn geschreven voor een film kunnen genomineerd worden. Bestaande nummers die populair werden nadat ze in een film waren gebruikt, voldoen niet aan die eisen — zoals I Will Always Love You uit de film The Bodyguard uit 1992, dat oorspronkelijk in 1974 werd geschreven.
Als een film gebaseerd is op een eerder geschreven musical (zoals de filmversie van Les Misérables uit 2012), en de liedjes uit de oorspronkelijke musical worden in de film gebruikt, dan kunnen deze niet genomineerd worden voor een Oscar. De liedjes zijn dan immers niet speciaal voor de film geschreven. Dit probleem wordt meestal ondervangen door een of meerdere nieuwe nummers voor de filmversie van een musical te schrijven. In het geval van Les Misérables leverde dat een nominatie op in deze categorie.
Overigens gaat de Oscar naar de tekstschrijver(s) en componist(en) van het liedje, niet naar de uitvoerende artiest (behalve als die artiest ook de tekstschrijver en/of componist van het winnende liedje is).
In de reglementen van de Oscar-organisatie staat dat een liedje duidelijk hoorbaar moet zijn in de film (zowel tek st als muziek), op een prominente plek in de film of als eerste lied tijdens de aftiteling. Het is niet noodzakelijk dat er een uitvoering van het liedje in de film te zien is; het mag dus ook alleen te horen zijn (wat in de meeste gevallen aan de orde is). Ook hoeft het lied niet volledig uitgevoerd te worden; de Academy heeft het in haar reglementen over een "substantieel" deel van het lied.[1]
Tot aan de 18de Oscaruitreiking, in 1946, kon een onbeperkt aantal nummers worden genomineerd voor de prijs. In 1946 waren veertien nummers genomineerd. Vanaf de 19de Oscaruitreiking (1947) konden er maximaal vijf nummers per jaar genomineerd zijn. Door het door de Academy gehanteerde puntensysteem waren er in 2011 maar vier nummers genomineerd, in 1989, 2006 en 2009 drie nummers, en in 2012 twee.
Tot aan de 80ste Oscaruitreiking, in 2008, was het aantal mogelijke nominaties uit één film in principe onbeperkt. De eerste film waarvan meerdere nummers genomineerd waren, was Fame met twee nominaties in 1981. Vier films zijn met drie nummers genomineerd geweest: Beauty and the Beast in 1992, The Lion King in 1995, Dreamgirls in 2007, en Enchanted in 2008. Geen van de nummers uit Dreamgirls en Enchanted wonnen overigens de Oscar; ze werden verslagen door respectievelijk I Need to Wake Up uit de film An Inconvenient Truth, en Falling Slowly uit de film Once. Naar aanleiding hiervan werd in juni 2008 een nieuwe regel van kracht, die stelt dat per film maximaal twee liedjes genomineerd mogen zijn.
Optredens tijdens de uitreiking bewerken
De laatste jaren is het gebruikelijk dat de genomineerde nummers live worden gezongen tijdens de Academy Award-ceremonie. Over het algemeen verschijnen de personen of groepen die genomineerd zijn op de ceremonie. In sommige gevallen kiest de Academy echter voor een bekendere beroemdheid om meer kijkers te trekken. Zo trad Beyoncé Knowles op tijdens de 77ste Oscaruitreiking, terwijl zij de nummers die ze daar bracht nooit had gezongen in de genomineerde films.
Soms treden bekende artiesten zoals Barbra Streisand en Bruce Springsteen eerst op terwijl ze later, als schrijver, ook de prijs in ontvangst mogen nemen met een bijbehorende speech.
Winnaars en genomineerden bewerken
De winnaars staan bovenaan in vette letters op een gele achtergrond. De overige films, componisten en tekstschrijvers die werden genomineerd staan eronder vermeld in alfabetische volgorde.[2]
1934-1939 bewerken
1940-1949 bewerken
1950-1959 bewerken
1960-1969 bewerken
1970-1979 bewerken
1980-1989 bewerken
1990-1999 bewerken
2000-2009 bewerken
2010-2019 bewerken
2020-2029 bewerken
Opmerkelijke winnaars en recordhouders bewerken
Meeste Academy Awards bewerken
Winnaars van meerdere Oscars in deze categorie, gesorteerd op behaalde aantal Oscars, met tussen haakjes het totale aantal nominaties:
|
|
Anderstalige winnaars bewerken
De Oscar voor beste originele nummer is drie keer gewonnen door een niet-Engelstalig nummer. In 1961 won Never on Sunday (met als originele Griekse titel Ta Paidia toy Peiraia) uit de Griekse film Never on Sunday (Griekse titel: Pote tin Kyriaki), in 2005 won Al otro lado del río uit de film The Motorcycle Diaries, en in 2009 won Jai Ho uit de film Slumdog Millionaire.
Succes van winnende liedjes in Nederland bewerken
Sinds 1956, toen de eerste Nederlandse hitlijsten verschenen, hebben 23 winnende liedjes een hitnotering opgeleverd.[3] Zeven hiervan bereikten de eerste plaats:
- 1956: Whatever Will Be, Will Be (Que Sera, Sera) – Doris Day (nr. 3)
- 1960: Never on Sunday – Melina Merkouri (nr. 2)
- 1969: Raindrops Keep Fallin' on My Head – B.J. Thomas (nr. 28)
- 1971: Theme from Shaft – Isaac Hayes (nr. 13)
- 1976: Evergreen – Barbra Streisand (nr. 19)
- 1978: Last Dance – Donna Summer (nr. 8)
- 1980: Fame – Irene Cara (nr. 1; was pas in 1983 een hit)
- 1983: Flashdance... What a Feeling – Irene Cara (nr. 13)
- 1984: I Just Called to Say I Love You – Stevie Wonder (nr. 1)
- 1985: Say You, Say Me – Lionel Richie (nr. 2)
- 1986: Take My Breath Away – Berlin (nr. 1)
- 1987: (I've Had) The Time of My Life – Bill Medley & Jennifer Warnes (nr. 1)
- 1991: Beauty and the Beast – Céline Dion & Peabo Bryson (nr. 18)
- 1992: A Whole New World – Peabo Bryson & Regina Belle (nr. 18)
- 1993: Streets of Philadelphia – Bruce Springsteen (nr. 6)
- 1994: Can You Feel the Love Tonight – Elton John (nr. 14)
- 1995: Colors of the Wind – Vanessa Williams (nr. 9)
- 1997: My Heart Will Go On – Céline Dion (nr. 1)
- 1999: When You Believe – Mariah Carey & Whitney Houston (nr. 5)
- 2000: You'll Be in My Heart – Phil Collins (nr. 37)
- 2003: Lose Yourself – Eminem (nr. 1)
- 2013: Skyfall – Adele (nr. 1)
- 2015: Writings on the Wall – Sam Smith (nr. 35)
|