Landschap met de verschijning van Christus aan het meer van Tiberias
Landschap met de verschijning van Christus aan het meer van Tiberias is een schilderij dat soms wordt toegeschreven aan Pieter Bruegel de Oude. Het werk is gesigneerd en gedateerd P. BRUEGHEL 1553 (nadien zou hij die spelling wijzigen). Als het auteurschap correct is, wat sterk wordt betwijfeld, zou dit paneel het oudst bewaarde schilderij van de meester zijn.
| Landschap met de verschijning van Christus aan het meer van Tiberias | ||||
|---|---|---|---|---|
.jpg)
| ||||
| Kunstenaar | Pieter Bruegel de Oude | |||
| Jaar | 1553 | |||
| Techniek | Olie op paneel (eikenhout) | |||
| Afmetingen | 67,5 × 100 cm | |||
| Verblijfplaats | Privécollectie | |||
| ||||
Voorstelling bewerken
We zien de bijbelse scène waarin Jezus aan de oevers van het meer verschijnt en leerlingen rekruteert: eerst de visser Simon en zijn broer Andreas, dan de broers Johannes en Jacobus (beschreven in Marcus 1:14–20, Matteüs 4:18–22 en Lucas 5:1–11). Het is een nogal traditioneel landschap in Vlaamse stijl, met bizarre rotsen in de trant van Patinir, waarin weinig is terug te vinden van de natuurgetrouwe schetsen die Bruegel maakte op zijn tocht en die hem tijdens zijn verdere carrière bleven inspireren. Op het Meer van Tiberias zijn vissersboten te zien en hoog op de weg heft Jezus de arm naar de vissers die aan land komen. De menselijke figuren lijken aangebracht door een andere hand, mogelijk Maarten de Vos, en zijn in elk geval niet volledig geslaagd.
Auteurschap bewerken
Een of twee jaar nadat Bruegel als meester was toegelaten tot de Antwerpse Sint-Lucasgilde (1550), ging hij, zoals veel jonge kunstenaars, op studiereis naar Italië. Hij trok de Alpen over in het gezelschap van Maarten de Vos en ging met hem, na het hele schiereiland te hebben afgereisd, wonen bij de beroemde miniaturist Giulio Clovio in Rome (1553). Diens nalatenschap zou in 1587 vijf werken van de Brabantse meester bevatten. Tijdens zijn verblijf bij Clovio zou Bruegel Christus aan het meer van Tiberias hebben geschilderd.
Slechts Charles de Tolnay in 1955 en Alexander Wied in 1998 hebben in dit werk de hand van Bruegel gezien. De beschikbare reproducties zijn niet voldoende kwalitatief om een deskundig oordeel toe te laten. Volgens Gibson is het paneel op technische gronden vermoedelijk na 1600 geschilderd, wat het auteurschap van Bruegel dus uitsluit.[1] Er wordt aangenomen dat het een imitatie of zelfs een vervalsing betreft.
Herkomst en toestand bewerken
Het werk was korte tijd in België als deel van de private Bruegelcollectie die vastgoedmagnaat Charly De Pauw aanlegde. Na zijn dood werd het geveild en belandde het in een andere privéverzameling.
De conditie van het schilderij is niet optimaal. Het is overgebracht naar een nieuw paneel.
Literatuur bewerken
- Manfred Sellink, Bruegel. Het volledige werk, 2011, p. 269
Voetnoten bewerken
- ↑ Walter S. Gibson, Mirror of the Earth. The World Landscape in Sixteenth-Century Flemish Painting, 1989, p. 122
