Karl Gebhardt

Karl Franz Gebhardt (Haag in Oberbayern, 23 november 1897 - Landsberg am Lech, 2 juni 1948) was een Duitse chirurg en de lijfarts van de Reichsführer-SS Heinrich Himmler en de Führer. En was SS-Gruppenführer (generaal-majoor) en Generalleutnant in de Waffen-SS tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Karl Gebhardt
Karl Gebhardt in 1944
Algemene informatie
Geboren	Haag in Oberbayern, Koninkrijk Beieren, Duitse Keizerrijk, 23 november 1897
Overleden	Landsberg am Lech, Beieren, Amerikaanse bezettingszone in Duitsland, 2 juni 1948
Doodsoorzaak	Ophanging
Nationaliteit	Duitsland
Beroep	Professor Chirurg Arts
Bekend van	Lijfarts van: Heinrich Himmler: 20 april 1938 - mei 1945 Führer: 20 april 1944 - april 1945
Carrière
Herfst 1922 - 1935	Vrijwillig onbetaalde arts-assistent
1933 - 1934	Leider van de Reichsartzelager in Hohenaschau
1935 - mei 1945	Leider van het Medizinische Institut für Leibesüngen
1 augustus 1936 - 16 augustus 1936	Hoofdarts van de Olympische Zomerspelen 1936
26 oktober 1939 - mei 1945	Chefarts van het SS-sanatorium in Hohenlychen
10 oktober 1939 - 30 januari 1940	Divisiearts in de SS-Verfügungstruppe
2 december 1944 - mei 1945	Heeresgruppenarts van de Heeresgruppe Oberrhein
24 januari 1945 - mei 1945	Heeresgruppenarts van de Heeresgruppe Weichsel
24 april 1945 - mei 1945	Gedelegeerd president van het Duitse Rode Kruis
Medische informatie
Specialisme	Orthopedie
Overige informatie
Partner(s)	Marianne Hess
Kinderen	Twee zonen
Religie	Katholiek
Politiek	NSDAP
Portaal    Geneeskunde

Jeugd, opleiding, loopbaan

Gebhardt stamde uit een te Landshut gevestigde geneesherenfamilie. Zijn vader was van 1912 tot 1916 huisarts van de ouders van Heinrich Himmler. Hij studeerde van 1919 tot 1924 geneeskunde in München. In 1935 werd hij huisarts van Himmler. Hij werd toen ook 'Verbindungsmann' tussen de Reichssportführer en Himmler. Nog in 1935 werd hij SS-Sturmbannführer in de Algemene-SS (zonder commando over een eenheid). In 1937 werd hij in Berlijn benoemd tot professor voor orthopedische chirurgie.

Onder zijn patiënten telde hij o.a. de Belgische koning Leopold III; twee van diens kinderen: prins Boudewijn (de latere koning) en prinses Joséphine (de latere echtgenote van groothertog Jan van Luxemburg); de echtgenote van de koninklijke commissaris voor administratieve hervorming, Camu; en graaf G. de Grunne, grootmeester van het huis van koningin Elisabeth (de moeder van Leopold III). De meeste patiënten gingen ter behandeling naar Duitsland, maar van 1937 af kwam Gebhardt zelf herhaaldelijk naar Brussel. Op 10 en 11 juni 1939 en begin juli 1939 verbleef hij te Brussel, waar hij telkenmale politieke gesprekken had met koningin Elisabeth. Hij nam de leiding op zich van het tuberculosesanatorium in Hohenlychen, dat hij eerst liet ombouwen tot orthopedische kliniek en vervolgens, tijdens de Tweede Wereldoorlog, tot ziekenhuis van de Waffen-SS. In de laatste dagen van de Tweede Wereldoorlog gaf Gebhardt zich uit als president van het Duitse Rode Kruis (DRK), maar dit bleek later niet te kloppen.

Karl Gebhardt was een jeugdvriend van Heinrich Himmler en lid van het Freikorps Oberland, waartoe ook Himmler en SS-Oberstgruppenführer Sepp Dietrich behoorden. Hij nam ook deel aan Hitlers mislukte poging tot een staatsgreep in München op 9 november 1923, maar werd pas op 1 mei 1933 lid van de NSDAP. Twee jaar daarna trad hij toe tot de SS.

Oorlogsmisdaden tijdens de Tweede Wereldoorlog

Gebhardt voerde in verschillende concentratiekampen experimenten uit op gevangenen, met name in het concentratiekamp Ravensbrück, in de buurt ven Hohenlychen, en in Auschwitz. Karl Gebhardt groeide in zijn functie als Heinrich Himmlers lijfarts uit tot een van de belangrijkste SS-artsen. Hij begeleidde Himmler tijdens diens vlucht en werd op 21 of 22 mei 1945 in Bremervörde gearresteerd.

Karl Gebhardt tijdens de Neurenbergse processen tegen naziartsen

Op 9 december 1946 begonnen de Neurenberger processen tegen de naziartsen, waarbij Gebhardt werd aangeklaagd wegens dodelijke sulfonamide-experimenten op vrouwelijke concentratiekampbewoners en misdadige chirurgische ingrepen. Gebhardt werd op 20 augustus 1947 voor oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid ter dood veroordeeld en op 2 juni 1948 op vijftigjarige leeftijd opgehangen.

Carrière

Gebhardt bekleedde verschillende rangen in zowel de Allgemeine-SS als Waffen-SS. De volgende tabel laat zien dat de bevorderingen niet synchroon liepen.

Datum	Beiers leger	Allgemeine-SS	Heer	Waffen-SS	Duitse Rode Kruis
1 maart 1916	Kriegsfreiwilliger	—	—	—	—
1 maart 1920	Leutnant a.D.	—	—	—	—
29 juli 1934	—	SS-Untersturmführer	—	—	—
1 januari 1935	—	SS-Obersturmführer	—	—	—
20 april 1935	—	SS-Sturmbannführer	—	—	—
15 september 1935 (directe bevordering door Himmler)	—	SS-Obersturmbannführer	—	—	—
9 november 1936	—	SS-Standartenführer	—	—	—
20 april 1938	—	SS-Oberführer	—	—	—
5 september 1938	—	—	—	—	DKR-Generalführer
15 april 1940	—	—	—	SS-Oberführer der der Reserve (W-SS)	—
15 mei 1940	—	—	—	SS-Oberführer der Reserve (W-SS)	—
1 oktober 1940	—	SS-Brigadeführer	—	Generalmajor in de Waffen-SS	—
30 januari 1943	—	SS-Gruppenführer	—	Generalleutnant in de Waffen-SS	—
1 maart 1943	—	—	Generalarzt der Reserve	—	—
	—	—	—	—	DKR-Generalhauptführer

Lidmaatschapsnummers

• NSDAP-nr.: 1 723 317 (lid geworden op 1 mei 1933)
• SS-nr.: 265 894 (lid geworden op 1 mei 1933)

Decoraties

Selectie:

• Herhalingsgesp bij IJzeren Kruis 1939, 1e Klasse (1942 beide klassen) en 2e Klasse
• IJzeren Kruis 1914, 1e Klasse (30 april 1918) en 2e Klasse (27 juni 1915)
• Ridderkruis van het Kruis voor Oorlogsverdienste met Zwaarden op 16 mei 1944 als SS-Gruppenführer en Generalleutnant in de Waffen-SS en Oberster Kliniker/Reichartz SS u. Polizei
• Duits Kruis in zilver op 20 april 1944 op 20 april 1944 als SS-Gruppenführer en Generalleutnant in de Waffen-SS en Oberster Kliniker/Reichartz SS u. Polizei

Literatuur

• Freya Klier, Die Kaninchen von Ravensbrück, Droemer-Knaur (München, 1995), ISBN 3-426-77162-4.
• Alexander Mitscherlich et al., Medizin ohne Menschlichkeit, Fischer Verlag (Frankfurt/Main, 1997), ISBN 3-596-22003-3 (geannoteerde documenten van de Neurenbergse processen tegen nazi-artsen).
• Peter Witte et al., Der Dienstkalender Heinrich Himmlers 1941/42, Hans Christians Verlag (Hamburg, 1999), ISBN 3-7672-1329-X.
• A. De Jonghe, Hitler en het politieke lot van België, Antwerpen - Utrecht, 1972, p. 100-106, p. 374

Externe links

• Zwischenbericht Gebhardts zu seinen Menschenversuchen
• Schäfer, Silke Zum Selbstverständnis von Frauen im Konzentrationslager. Das Lager Ravensbrück 131 p., dissertatie 2002, TU Berlin. (PDF-bestand, 741 kB).
• Biografische schets

Bronnen, noten en/of referenties

• (de) Schulz, Andreas, Günter Wegmann (2003), Die Generale der Waffen-SS und der Polizei Band 1 A-G. Biblio Verlag, Bissendorf, 352, 353, 354, 355. ISBN 3-7648-2373-9.
• (de) Schulz, Andreas, Dieter Zinke (2008), Die Generale der Waffen-SS und der Polizei Band 3 LA-PL. Biblio Verlag, Bissendorf, Sonstige Ergänzungen/Korrekturen zum 1. Band; 682. ISBN 3-7648-2375-5.
• (fr) Tixier, Thierry (2019), Allgemeine SS - Polizei - Waffen SS Volume 3, SS GRUF GERHARDT (Geen paginavermelding). ISBN 978-1-326-84038-9.
• (en) Miller, Michael D., Andreas Schulz, Ken McCanliss (2006), Leaders of the SS & German Police Volume 1. R. James Bender Publishing, San Jose, 375, 376, 379. ISBN 978-93-297-0037-2.
• (de) SS-Personalhauptamt (9. November 1944), Dienstaltersliste der Schutzstaffel der NSDAP (SS-Oberst-Gruppenführer-SS-Standartenführer). Reichsdruckerei, Duitsland, pp. 12.

---

Laatste bewoners van de Führerbunker op datum van vertrek (1945)

Mediabestanden

Zie de categorie Karl Gebhardt van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.