Tweede luitenant is bij de landmacht en de luchtmacht een militaire rang. Bij de Koninklijke Marine heet de met tweede luitenant overeenkomende rang luitenant-ter-zee der derde klasse.

Tweede luitenant is de laagste officiersrang. Bij de marine en mariniers is het een stagiaire rang tijdens de PBI (praktisch bedrijfsintroductie) en de afronding van de studie. Bij de Nederlandse landmacht en luchtmacht kan de tweede luitenant wel zijn eigen commando als pelotonscommandant krijgen. Het is het equivalent van de onderluitenant bij de Belgische krijgsmacht.

De Nederlandse aanspreektitel is luitenant.

Rangonderscheidingstekens bij de Nederlandse krijgsmacht bewerken

Koninklijke Marine Koninklijke Landmacht Koninklijke Luchtmacht Koninklijke Marechaussee
Luitenant-ter-zee der derde klasse
Mijnheer/Mevrouw
(bij het Korps Mariniers: tweede luitenant)
  Tweede luitenant
Luitenant
  Tweede luitenant   Tweede luitenant  

Officiersrangen (van hoog naar laag) bewerken

België bewerken

Onderluitenant is de laagste graad voor officieren in de Belgische Landcomponent, Luchtcomponent en Medische component. Het is het equivalent van de tweede luitenant bij de Nederlandse krijgsmacht.

Bij de Belgische Marinecomponent wordt deze graad vaandrig-ter-zee 2e klasse genoemd.

Deze rang is eveneens de laagste officiersrang bij de brandweer.

KNIL bewerken

 
Onderluitenant bij het KNIL, met twee stippen.

In de tijd van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger was onderluitenant echter de hoogste onderofficiersrang, tussen adjudant-onderofficier en tweede luitenant. Bij de opheffing van het KNIL gingen de onderluitenants met behoud van rang over naar de Koninklijke Landmacht en het Wapen der Militaire Luchtvaart, thans Koninklijke Luchtmacht. Het rangonderscheidingsteken bij het KNIL (en later de Koninklijke Landmacht) bestond uit twee stippen. Onderluitenant Jacques Willem van Asdonck (Rangkasbitoeng, West-Java, 1914) was de laatste onderluitenant die in 1969 de actieve dienst verliet.

Graden bij de Belgische defensie bewerken

De schuingedrukte woorden in onderstaande tabel zijn de aanspreektitels.

Landcomponent Luchtcomponent Marinecomponent Medische component
Onderluitenant
Luitenant
  Onderluitenant
Luitenant
  Vaandrig-ter-zee 2e klasse
Luitenant
  Onderluitenant
Luitenant
 

Officiersgraden Belgische defensie bewerken

Opperofficier bewerken

Generaal Admiraal
Luitenant-generaal Viceadmiraal
Generaal-majoor Divisieadmiraal
Brigadegeneraal Flottieljeadmiraal

Hogere officier bewerken

Kolonel Kapitein-ter-zee
Luitenant-kolonel Fregatkapitein
Majoor Korvetkapitein

Lagere officier bewerken

Kapitein-commandant Luitenant-ter-zee 1e klasse
Kapitein Luitenant-ter-zee
Luitenant Vaandrig-ter-zee
Onderluitenant Vaandrig-ter-zee 2e klasse

Zie ook bewerken