Huis te Woude

Rijksmonument op Ringdijk bij 210

Het Huis te Woude was een kasteel in het Nederlandse dorp Slikkerveer, provincie Zuid-Holland. De voormalige kasteellocatie is een rijksmonument.

Huis te Woude
Huis te Woude, met de deels nieuw opgemetselde muren
Locatie Slikkerveer
Algemeen
Bouwmateriaal baksteen
Gebouwd in 1371 of 1372
Gebouwd door Willem van der Woude
Gesloopt in 1418
Monumentale status rijksmonument
Monumentnummer 32524
Bijzonderheden de restanten zijn zichtbaar gemaakt
Opgraving (augustus 1969)
Lijst van kastelen in Zuid-Holland

Geschiedenis bewerken

Waarschijnlijk is Willem van der Woude in 1371 of 1372 begonnen met de bouw van het kasteel. Hij had sinds 1354 al diverse goederen in de Riederwaard in leen van de heren Van Blois. Op 2 februari 1373 werd de Riederwaard echter geteisterd door de Sint-Valentijnsvloed en ook het nog niet voltooide kasteel kwam onder water te staan. De bouwwerkzaamheden werden stilgelegd.

Willem werd opgevolgd door zijn zoon Hugo, die de bezittingen in 1398 naliet aan Willem van Minden. In 1414 erfde diens zoon Jan van Brakel het nog altijd onvoltooide kasteel, dat al die tijd waarschijnlijk was bewoond door een huisbewaker en zijn vrouw.[1] Jan hervatte in 1418 de bouwwerkzaamheden, maar daar kwam al snel weer een einde aan: nog datzelfde jaar werden de kasteelmuren door de Hoekse partij omver getrokken. Drie jaar later werden de laatste restanten van het slot met klei en slib overspoeld bij de Sint-Elisabethsvloed.

Nog in de 16e eeuw zouden er fundamenten zichtbaar zijn geweest. De Dortse schout Jacob Muys van Holy liet in de 2e helft van de 16e eeuw op die plek een stenen toren bouwen.[2]

Opgravingen bewerken

In de 20e eeuw diende de voormalige kasteellocatie als groentetuin voor de bewoners van het naastgelegen pand. De tuin bleek vol stenen en puin te liggen en was daardoor nauwelijks bruikbaar. De oudheidkundige vereniging van Ridderkerk vermoedde dat het om de locatie van Huis te Woude kon gaan en schakelde de gemeente Rotterdam in. Dit leidde in de jaren 1968-1969 tot opgravingen en consolidatie van de fundamenten onder leiding van de oudheidkundige afdeling van de gemeente. Hierbij werden een waterput, een afvalput, daktegels, fundamenten en de omgetrokken muren van het Huis te Woude aan het licht gebracht, evenals diverse gebruiksvoorwerpen als aardewerken kannen. Ook de slotgracht werd teruggevonden.

Rond 2011 werden de restanten van het kasteel gerestaureerd. Zowel de fundering als de gevels hadden last van scheurvorming; ook was de ruïne door vandalisme beschadigd geraakt.

Beschrijving bewerken

Het Huis te Woude was een omgracht rechthoekig kasteel van ruim 19 bij 15 meter groot. De slotgracht had een breedte van 18 meter.

Het door spleetvensters verlichte souterrain van het kasteel was in de lengterichting door een muur in tweeën verdeeld: mogelijk was deze muur bedoeld ter ondersteuning van de twee of drie geplande bouwlagen boven het souterrain, of gaf de muur de scheiding aan tussen een hoger en een lager bouwdeel. Boven het souterrain lag de woonverdieping met een schouw, op de tweede verdieping waren waarschijnlijk de slaapvertrekken. De muren hadden een dikte van 50 tot 65 centimeter, wat aan de dunne kant is voor een verdedigbaar kasteel: het is daardoor aannemelijk dat Huis te Woude vooral een woonfunctie was toebedacht.

De opgegraven fundamenten zijn na de opgravingen in 1968-1969 geconsolideerd en deels met nieuw metselwerk verhoogd, zodat ze zichtbaar zijn in het landschap.

Afbeeldingen bewerken

Zie de categorie Huis te Woude van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.