Zwavelchloride

chemische verbinding

Zwavelchloride (S2Cl2) is een anorganische verbinding van zwavel en chloor. De stof komt voor als een gele, amberkleurige tot geelachtig-rode, viskeuze en rokende vloeistof met een scherpe geur, die hevig reageert met water. Ze is oplosbaar in verschillende organische oplosmiddelen: ethanol, benzeen, di-ethylether, chloroform en tetrachloormethaan.

Zwavelchloride
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van zwavelchloride
Molecuulmodel van zwavelchloride
Algemeen
Molecuulformule S2Cl2
IUPAC-naam dizwaveldichloride
Andere namen zwavelmonochloride, dichloordisulfaan
Molmassa 135,036 g/mol
SMILES
ClSSCl
CAS-nummer 10025-67-9
EG-nummer 233-036-2
PubChem 24807
Wikidata Q414657
Beschrijving Gele tot geelachtig-rode viskeuze vloeistof met scherpe geur
Vergelijkbaar met zwaveldichloride
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
CorrosiefToxischMilieugevaarlijk
Gevaar
H-zinnen H301 - H314 - H332 - H400
EUH-zinnen geen
P-zinnen P273 - P280 - P301+P310 - P305+P351+P338 - P310
Opslag Gescheiden van sterk oxiderende stoffen, peroxiden, fosforoxiden, organische producten, voeding en voedingsmiddelen. Koel, droog en goed gesloten bewaren. Verluchting langs de vloer.
EG-Index-nummer 016-012-00-4
VN-nummer 1828
ADR-klasse Gevarenklasse 8
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand vloeibaar
Kleur geel
Dichtheid 1,688 g/cm³
Smeltpunt −80 °C
Kookpunt 138 °C
Vlampunt (gesloten vat) 118,5 °C
Zelfontbrandings- temperatuur 234 °C
Dampdruk (bij 20°C) 900 Pa
Goed oplosbaar in ethanol, benzeen, di-ethylether, chloroform, tetrachloormethaan
Geometrie en kristalstructuur
Dipoolmoment 1,60 D
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Synthese bewerken

Zwavelchloride kan bereid worden door een chlorering van elementair zwavel:

 

Verder wordt het gevormd als ontledingsproduct van onder andere thionylchloride.

Structuur bewerken

De moleculaire geometrie van de verbinding is analoog aan die van waterstofperoxide. De twee vlakken (respectievelijk Cla-S-S en S-S-Clb) staan bijna loodrecht op elkaar: de torsiehoek bedraagt 85,2°. Er bestaat ook een structuurisomeer van zwavelchloride: S=SCl2. Deze wordt gevormd wanneer zwavelchloride wordt blootgesteld aan UV-licht.

Reacties bewerken

Zwavelchloride reageert hevig met water, waardoor zwaveldioxide, waterstofchloride en zwavel gevormd worden:

 

Wanneer een reactie van zwavelchloride met chloorgas wordt uitgevoerd, ontstaat er zwaveldichloride:

 

Toepassingen bewerken

Zwavelchloride wordt vooral gebruikt om C-S-bindingen aan te maken. Met aluminiumchloride (AlCl3) als katalysator reageert zwavelchloride met benzeen tot difenylsulfide:

 

De Herz-reactie is de omzetting van een aniline-derivaat (1) naar een zogenaamd Herz-zout (2) met zwavelchloride, gevolgd door hydrolyse van dit Herz-zout naar het overeenkomstige natriumthiolaat (3):

 
Herz-reactie

Toxicologie en veiligheid bewerken

De stof ontleedt bij verhitting of bij verbranding, met vorming van giftige en corrosieve dampen, onder andere waterstofchloride, waterstofsulfide en zwaveloxiden. Ze reageert met peroxiden, fosforoxiden en sommige organische verbindingen, waardoor brand- en ontploffingsgevaar ontstaat. Zwavelchloride reageert hevig met water, waarbij zwavel, waterstofchloride, zwaveldioxide, waterstofsulfide, sulfiet en thiosulfaat gevormd worden. Ze tast ook vele metalen aan in aanwezigheid van water of vocht.

De stof is corrosief voor de ogen, de huid en de luchtwegen. Inademing van de damp kan longoedeem veroorzaken.

Externe links bewerken

Zie de categorie Disulfur dichloride van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.