Zuid-Afrikaanse rand
De Zuid-Afrikaanse rand (afgekort aangeduid als ZAR) is de munteenheid van Zuid-Afrika. De naam rand is afgeleid van de goudader in Witwatersrand. Deze munteenheid werd ingevoerd in 1961, toen Zuid-Afrika een republiek werd. De rand verving het Zuid-Afrikaanse pond als wettelijke munteenheid en wettig betaalmiddel.
Rand | ||||
---|---|---|---|---|
Land | Zuid-Afrika | |||
Verdeling | 100 cent | |||
ISO 4217-code | ZAR | |||
Afkorting of valutateken | R | |||
Wisselkoers | 1 EUR = 19,758 ZAR 1 ZAR = 0,051 EUR (18 mei 2024) | |||
|
Sedert 1967 wordt er een gouden rand geslagen. Deze munt, de Krugerrand, is voornamelijk bestemd voor beleggers en, in mindere mate, voor muntverzamelaars.
Bankbiljetten
bewerkenEr zijn vijf bankbiljetten (van 10, 20, 50, 100 en 200 rand) en negen munten (van 1, 2, 5, 10, 20 en 50 cent alsmede 1, 2 en 5 rand). Sinds april 2002 worden de munten van 1 en 2 cent niet meer geslagen. In augustus 2004 werd een nieuwe munt van 5 rand ingevoerd. Deze bestaat, net als de 1 en 2 euromunten, uit twee verschillende metalen.
De eerste bankbiljetten, uitgegeven in 1961, beeldden Jan van Riebeeck af, de eerste Nederlandse gouverneur van de Kaapkolonie. In de jaren negentig werden nieuwe bankbiljetten ontworpen. In november 2012 werden nieuwe bankbiljetten ingevoerd met afbeeldingen van Nelson Mandela aan de voorkant. Op de achterkant hiervan staan grote dieren (de Grote Vijf, ook bekend als de Big Five) afgebeeld: neushoorns, olifanten, leeuwen, buffels en luipaarden.
(vijfde en huidige serie "Nelson Mandela" 2012) | |||||
---|---|---|---|---|---|
Nominale waarde | Voorkant | Achterkant | Kleur | Talen | Grootte (mm) |
10 rand | Nelson Mandela | Neushoorns | Groen | Engels, Afrikaans, Swazi | 128 x 70 |
20 rand | Olifanten | Bruin | Engels, Zuid-Ndebele, Tswana | 134 x 70 | |
50 rand | Leeuwen | Rood | Engels, Venda, Xhosa | 140 x 70 | |
100 rand | Kafferbuffels | Blauw | Engels, Noord-Sotho, Tsonga | 146 x 70 | |
200 rand | Luipaarden | Oranje | Engels, Zuid-Sotho, Zoeloe | 152 x 70 |
Wisselkoers
bewerkenZuid-Afrika hanteert een zwevende wisselkoersbeleid al heeft de centrale bank de mogelijkheid om in te grijpen bij scherpe fluctuaties.[1]
In september 2001 verloor de rand veel waarde ten opzichte van andere grote munteenheden. In december 2001 was de koers van de rand ZAR 13,85 tegen één Amerikaanse dollar, het laagste punt ooit. Sindsdien heeft de rand het waardeverlies weer deels goedgemaakt, tot ZAR 7,50 per dollar (2008). Daarna heeft de rand meer verlies geleden. Mede door de coronacrisis was de wisselkoers gedaald naar 19,9 rand/euro op 12 september 2020.
Jaar[2] | Gemiddeld | Jaar | Gemiddeld | |
---|---|---|---|---|
2010 | 7,321 | 2020 | 16,459 | |
2011 | 7,261 | 2021 | 14,779 | |
2012 | 8,210 | 2022 | 16,356 | |
2013 | 9,655 | |||
2014 | 10,853 | |||
2015 | 12,759 | |||
2016 | 14,710 | |||
2017 | 13,324 | |||
2018 | 13,234 | |||
2019 | 14,448 |
Externe link
bewerken- (en) Bank van Zuid-Afrika
- ↑ (en) Bank van Zuid-Afrika Foreign exchange operations, geraadpleegd op 18 mei 2024
- ↑ (en) OECD Exchange rates, geraadpleegd op 18 mei 2024