Zevensprong (kinderlied)
Heb je wel gehoord van de zevensprong is een traditioneel Nederlands kinderliedje. Het is een danslied.
Het lied heeft een refrein dat iedere keer dat het gezongen wordt, een regeltje langer wordt, door te tellen van één tot zeven. Hierdoor worden kinderen getraind op hun concentratie, omdat ze niet alleen maar de woorden van de tekst hoeven te zingen, maar ook moeten tellen hoeveel coupletten ze al hebben gezongen.
Oudste vindplaatsen van het liedje bewerken
Het oudste liedboekje in de Nederlandse Liederenbank (Meertens Instituut) waarin het liedje is afgedrukt, is Nederlandsche baker- en kinderrijmen, verzameld door J. van Vloten (1871; 4e druk 1894). Dit liedboekje vermeldt als incipit 'Hedde niet gehoord van den zeuven, den zeuven, / Hedde niet gehoord van den zeuvensprong?' en geeft als toelichting 'danslied'.[1]
Ook is het liedje opgenomen in verschillende handschriftencollecties van rond 1900, waaronder de collectie Bakker (ca. 1900). Deze vermeldt als beginregel 'Kun je dan wel dansen de zeven de zeven / Kun je dan wel dansen de zevensprong?', noemt het liedje een danslied en kringspel, en vermeldt de muzieknotatie (de melodie 'begint als "Contre les chagrins de la vie"'). Ook wordt er een globale beschrijving van de dans gegeven. De collectie Boekenoogen (verzameld in de periode 1891-1930) heeft zes varianten van het liedje, waaronder 'Ik kan dansen den zeven den zeven / Ik kan dansen den zevensprong' en 'Laten wij eens dansen / De zeven de zeven'.[1]
Florimond van Duyse geeft in zijn liedboek Het oude Nederlandsche lied (1905) twee varianten: 'Hedde niet gehoord van den zeuven' en 'Ei, wie kan de zevensprong' (met verschillende melodieën). In zijn toelichting verwijst hij naar gelijksoortige dansen in Duitsland, Denemarken, Zwitserland en Frankrijk.[2]
Ouderdom liedje bewerken
Dat de oudste vindplaatsen teruggaan in de negentiende eeuw, wil niet zeggen dat het liedje uit deze periode stamt. Sinds halverwege de negentiende eeuw werden er, onder invloed van de Romantiek, veel volksliedjes verzameld en uitgegeven. Het liedje kan echter ouder zijn en in de mondelinge overlevering lange tijd zijn doorgegeven, voordat het voor het eerst werd opgetekend.
Trivia bewerken
- In 2004 nam de Belgische groep Dumas het lied op voor het Kapitein Winokio-project, op de plaat "Kapitein Winokio zag een beer".
- De Zevensprong is ook de titel van een boek van Tonke Dragt (1967), waarvan in 1981 een televisieserie werd gemaakt.
- In Bergen op Zoom, Wouw en Hoeven wordt carnaval traditiegetrouw afgesloten met de Zevensprong op de Grote Markt. In Bergen op Zoom wordt dit gedaan na het "Vallen van de Kraai". In Wouw wordt de Zevensprong gedanst rond het figuur Tante Jaans die tijdens de carnavaltijd op De Markt in Wouw staat.
Externe link bewerken
- Tekst kinderliedje met bladmuziek en muziek (midi) (hier ook een uitleg van het bijbehorende dansje)
Bronnen, noten en/of referenties
|