Zandpad

Zandpad
	Gereconstrueerde rolpaal langs de Vecht, in vroegere tijden te vinden bij dit jaagpad
Geografische informatie
Locatie	Utrecht en Noord-Holland
Begin	Loevenhoutsedijk
Eind	IJsselmeer bij Muiden
Lengte	35 km
Algemene informatie
Bestrating	Klinkers en asfalt
Bebouwing	Monumentale bouwwerken zoals buitenplaatsen

Voor het begrip zandpad, zie zandweg

Het Zandpad is een weg langs de oostelijke rivieroever van de (Utrechtse) Vecht. De weg begint bij de Loevenhoutsedijk in de Nederlandse stad Utrecht. Voorbij de Marnixlaan ondergaat hij verschillende naamsveranderingen, maar verderop krijgt hij de oorspronkelijke naam weer terug om uiteindelijk te Muiden in de provincie Noord-Holland bij het IJmeer te eindigen.

Het Zandpad en verderop ook de Vechtdijk lopen parallel aan de Vecht. Het pad was eeuwenlang onverhard en werd voornamelijk gebruikt om de trekschuiten die mensen en goederen van Utrecht naar Muiden vervoerden voort te trekken. Zo'n pad werd ook wel een trekweg of jaagpad genoemd. De straat te Utrecht in het verlengde van het Zandpad herinnert hier nog aan met de straatnaam Jagerskade. De vaartuigen werden zowel door mensen als door paarden voortgetrokken.^[1]^[2] Een hulpmiddel bij het leiden van het jaagtouw was de op de oever staande rolpaal. Rond het jaar 2000 zijn diverse replica's ervan teruggeplaatst.

Tot 1916 werd het beheer van het Zandpad gezamenlijk uitgevoerd door de stad (later gemeente) Amsterdam en de Staten van Utrecht. Voor de vergaderingen werd in Nieuwersluis in 1704 een voormalig kerkje omgebouwd tot gemeenlandshuis.^[3]

In de stad Utrecht was aan het Zandpad van 1945 (vlak na WO II) tot juli 2013 een rosse buurt gevestigd.^[4]

Daar ligt ook de Joodse begraafplaats. Aan het gedeelte buiten de stad zijn het een groot aantal landhuizen met theekoepels die het aanzien van de omgeving bepalen. Voorbeelden van kastelen of buitenplaatsen langs het Zandpad zijn Gansenhoef, Goudestein, Gunterstein, Cromwijck en Vecht en Dijk.