Wim Hoogbergen

Nederlands antropoloog

Wilhelmus Simon Marie (Wim) Hoogbergen (Utrecht, 21 januari 1944 - Bunnik, 3 augustus 2019) was een Nederlands cultureel antropoloog en surinamist, gespecialiseerd op het gebied van de geschiedenis van de Surinaamse marrons.

Biografie bewerken

Hoogbergen werd geboren als de jongste (en nakomer) uit een rooms-katholiek gezin van zeven kinderen. Na de Mulo volgde hij een opleiding voor (hoofd)onderwijzer aan de rooms-katholieke kweekschool te Zeist, waar hij in 1966 zijn diploma voor volledig bevoegd onderwijzer behaalde. Een paar dagen daarna mocht hij zijn dienstplicht gaan vervullen in het Nederlandse leger, waar hij er zelfs niet in slaagde soldaat der eerste klasse te worden. Van 1967 tot 1969 werkte hij als onderwijzer op de Juliaschool in Amersfoort. In 1969 ging Wim Hoogbergen werken bij Samson Leersystemen te Alphen aan den Rijn als redacteur voor boeken bestemd voor het basisonderwijs. Een jaar later begon hij aan de studie culturele antropologie aan de Universiteit Utrecht. Zijn kandidaats haalde hij in 1974 en zijn doctoraal in 1978. Op dat moment was hij werkzaam op de afdeling Oldenkotte van de Rekkense Inrichtingen in Eibergen. In 1980 werd hij aangesteld als wetenschappelijk assistent bij het Instituut voor Culturele Antropologie aan de Universiteit Utrecht, waar hij in 1985 promoveerde. Daar zou hij blijven werken (achtereenvolgens als wetenschappelijk medewerker, docent en hoofddocent) tot 1 december 2005.

Hoewel Hoogbergen bij Culturele Antropologie veel onderwijsfuncties vervulde en lange tijd onderwijscoördinator (later onderwijsdirecteur) was, bevredigde het wetenschappelijke onderzoek hem het meeste. Hij was lid van de onderzoeksschool Ceres en specialiseerde zich op Suriname, waarover hij tal van boeken en artikelen publiceerde. Hij was lid (en tot 2007 hoofdredacteur) van de redactie van Oso, Tijdschrift voor Surinamistiek en van de serie Bronnen voor de Studie van Suriname. In 2005 ontving Hoogbergen de Prijs voor de Surinamistiek van het Instituut ter Bevordering van de Surinamistiek.

Hoogbergen runde met Thomas Polimé een reisbureau dat zich specialiseerde in reizen naar het binnenland van Frans-Guyana en Suriname met speciale aandacht voor natuur en cultuur. In 2019 stierf Hoogbergen aan een ongeneeslijke ziekte.

Bibliografie bewerken

  • 1978 - De Surinaamse ‘weglopers’ van de 19e eeuw. Bronnen voor de Studie van Bosneger Samenlevingen, deel 1. Utrecht: Centrum voor Caraïbische Studies.
  • 1983 - 'Marronage en Marrons. 1760-1863. De niet-gepacificeerde Marrons van Suriname’. In Glenn Willemsen (red.): Suriname, de schele onafhankelijkheid, Amsterdam: De Arbeiderspers, pp. 75-110.
  • 1984 - De Boni's in Frans-Guyana en de Tweede Boni-oorlog, 1776-1793. Bronnen voor de studie van Bosnegersamenlevingen, deel 10. Utrecht: Centrum voor Caraïbische Studies.
  • 1985 - De Boni-oorlogen, 1757-1860; Marronage en guerrilla in Oost-Suriname. Academisch Proefschrift. Bronnen voor de Studie van Afro-Amerikaanse Samenlevingen in de Guyana’s, deel 11. Utrecht: Centrum voor Caraïbische Studies.
  • 1989 - 'Aluku’. New West Indian Guide - Nieuwe West-Indische Gids 63: 175-198. (Open Access) DOI:10.1163/13822373-90002028
  • 1990 - ‘The History of the Suriname Maroons’. In Gary Brana-Shute (ed.), Resistance and Rebellion in Suriname: Old and New. Studies in Third World Societies, number 43. Williamsburg, Vi: The College of William and Mary, pp. 65-102.
  • 1990 - The Boni-Maroon Wars in Suriname. Leiden: E.J. Brill.
  • 1992 - De Bosnegers zijn gekomen! Slavernij en rebellie in Suriname. Amsterdam: Prometheus. (Zie ook 2015: tweede herziene uitgave)
  • 1992 - ‘Origins of the Suriname Kwinti Maroons.’ New West Indian Guide / Nieuwe West-Indische Gids 66(1&2): 27-60. (Open Access) DOI:10.1163/13822373-90002003
  • 1992 - ‘Vredesverdragen met Marrons’. Oso, Tijdschrift voor Surinaamse Taalkunde, Letterkunde, Cultuur en Geschiedenis 11(2): 141-155.
  • 1993 - ‘The Relationship between Marronage and Slave Rebellions in Suriname’. In Wolfgang Binder (ed.), Slavery in the Americas. Würzburg: Könighausen und Neumann, pp. 165-196.
  • 1993 - ‘De verdwenen Marrons van Krabbeholle.’ Oso, Tijdschrift voor Surinaamse Taalkunde, Letterkunde, Cultuur en Geschiedenis 12(1): 6-27.
  • 1995 - Born out of Resistance. On Caribbean Cultural Creativity. Utrecht: University ISOR-Press, pp. 418.
  • 1996 - Het kamp van Broos en Kaliko; De geschiedenis van een Afro-Surinaamse familie. Amsterdam: Prometheus, 212 pp.
  • 1996 - 'Jong Suriname moet zuinig leren zijn op eigen geschiedenis.' In: de Volkskrant, 20 augustus 1996.
  • 1999 - Probresa, ban atak’é; een sociaaleconomische diagnose van de armoede op Curaçao. Amsterdam/Willemstad: Thela-Thesis Publisher in samenwerking met de stichting Fonds voor Sociale Ontwikkeling en Economische Bedrijvigheid, 191 pp.
  • 2000 - (met Thomas Polimé) ‘De Saramakaanse vrede in het Sranantongo.’ Oso, Tijdschrift voor Surinaamse Taalkunde, Letterkunde, Cultuur en Geschiedenis 19(2): 221-240.
  • 2000 - (met Okke ten Hove) ‘De opheffing van de slavernij in Suriname; het archief van de Algemene Rekenkamer in Nederland.’ Oso, Tijdschrift voor Surinaamse Taalkunde, Letterkunde, Cultuur en Geschiedenis 19(2): 278-287.
  • 2001 - ‘Rouwrituelen in een multiculturele samenleving.’ Handboek Sterven, Uitvaart en Rouw, III 1. pp. 1-19. Maarsen: Elsevier Bedrijfsinformatie bv.
  • 2001 - (met Dirk Kruijt & Thomas Polimé) ‘Goud en Brazilianen.’ Oso, Tijdschrift voor Surinaamse Taalkunde, Letterkunde, Cultuur en Geschiedenis 20(1): 109-128
  • 2001 - ‘De basya: de zwarte opzichter op plantages in Suriname; Een veranderde visie.’ Kleio, Tijdschrift van de vereniging van docenten in geschiedenis en staatsinrichting in Nederland 42(5): 14-18.
  • 2001 - Palmares: A Critical View on Its Sources.’ In: Thomas Bremer & Ulrich Fleischmann (eds), History and Histories in the Caribbean. Madrid: Iberoamericano & Frankfurt am Main: Vervuert, p. 23-56.
  • 2001 - (met Heidi Schellekens) ‘Twee sodomieprocessen in Suriname, 1731-1733’. Oso, Tijdschrift voor Surinaamse Taalkunde, Letterkunde, Cultuur en Geschiedenis 20(2): 254-263.
  • 2001 - (met Okke ten Hove) ‘De vrije gekleurde en zwarte bevolking van Paramaribo, 1762-1863.’ Oso, Tijdschrift voor Surinaamse Taalkunde, Letterkunde, Cultuur en Geschiedenis 20(2): 306-320.
  • 2002 - (met Martin Ho Suie Sang) ‘Afro-Surinaamse moslims’. Oso, Tijdschrift voor Surinaamse Taalkunde, Letterkunde, Cultuur en Geschiedenis 21(1): 118-135.
  • 2002 - (met Thomas Polimé) ‘Oostelijk Suriname 1986-2002.’ Oso, Tijdschrift voor Surinaamse Taalkunde, Letterkunde, Cultuur en Geschiedenis 21(2): 225-242.
  • 2003 - (met Dirk Kruijt et al) Atakando Pobresa. Armoedebestrijding door integrale wijkaanpak. Willemstad & Amsterdam: Reda Sosial en Rozenberg Publishers, 99 pp.
  • 2003 - ( met Okke ten Hove en Heinrich E. Helstone) Surinaamse Emancipatie. Familienamen en plantages. Bronnen voor de Studie van Suriname, deel 24. Amsterdam/Utrecht: Rozenberg Publishers , IBS & CLACS, 178 pp.
  • 2004 - (met Dirk Kruijt) ‘Surinam, las Antillas Holandesas y los Países Bajos.’ Foreign Affairs En Español, abril-junio 2004: 102-110.
  • 2004 - (met Okke ten Hove en Heinrich E. Helstone) Surinaamse Emancipatie: Paramaribo: Slaven en Eigenaren. Bronnen voor de Studie van Suriname, deel 25. Amsterdam/Utrecht: Rozenberg Publishers, IBS & CLACS, 443 pp.
  • 2004 - (met Dirk Kruijt) Gold, ‘Garimpeiros’ and Maroons: Brazilian Migrants and Ethnic Relationships in Post-War Suriname. Caribbean Studies 32 (2): 3-44.
  • 2005 - (met Dirk Kruijt) De oorlog van de sergeanten; Surinaamse militairen in de politiek. Amsterdam: Bert Bakker.
  • 2015 - De Boni-oorlogen Slavenverzet, marronage en guerrilla. Paramaribo: Vaco (Tweede herziene uitgave van: 1992 - De bosnegers zijn gekomen!)

Zie ook bewerken