William Herschel-telescoop

telescoop op de Canarische Eilanden
Dit artikel gaat over één bepaalde telescoop, die genoemd is naar William Herschel. Voor het door Herschel zelf ontwikkelde en eveneens naar hem genoemde telescooptype, zie Herscheltelescoop.

De William Herschel-telescoop bevindt zich op het Observatorium Roque de los Muchachos op de Canarische Eilanden. De oorspronkelijke plannen dateren van eind jaren 1960, toen het Anglo-Australian Observatory werd opgezet. De Britse astronomische gemeenschap voelde de behoefte aan een vergelijkbare telescoop op het noordelijk halfrond. In 1974 werden de eerste plannen opgezet, maar tegen 1979 stond het project op het punt om afgeblazen te worden vanwege de uit de pan rijzende kosten. Door een nieuw ontwerp konden de kosten aanzienlijk worden gereduceerd. Verder namen Nederlandse astronomen een aandeel van 20%, zodat het in 1981 van start kon gaan. Dat jaar was het 200ste geboortejaar van William Herschel, en daarom werd besloten de telescoop naar hem te vernoemen. De telescoop maakt deel uit van de Isaac Newton-telescoopgroep.

William Herschel telescoop
Vernoemd naar William Herschel
Het gebouw van de William Herschel telescoop
Organisatie Isaac Newton-telescoopgroep
Locatie Observatorium Roque de los Muchachos, La Palma, Canarische Eilanden, Spanje
Coördinaten 28° 46′ NB, 17° 53′ WL
Hoogte 2344m
Weersomstandigheden 75% heldere nachten
Seeing 0,7ʺ (mediaan)
Golflengte optisch / nabij-infrarood
Gebouwd 1983–1987
Eerste licht 1 juni 1987
Type telescoop Ritchey-Chrétien, Nasmyth- of hoofdbrandpunt spiegeltelescoop
Diameter 4,2 m
Secundaire dia. 1,0 m
Oppervlakte 13,8 m2
Montering azimutaal
Koepel Klassiek
Website Website
William Herschel-telescoop (Canarische Eilanden)
William Herschel-telescoop
Portaal  Portaalicoon   Astronomie
William Herschel-telescoop

De bouw begon in 1983, en de telescoop werd in 1985 naar La Palma verscheept. Hij zag het eerste licht in 1987. De telescoop heeft een alt-azimutale montering. Hij wordt op zodanig wijze gebruikt dat de theoretisch maximale hoekscheidend vermogen minder dan 0,2 boogseconden bedraagt. De gemiddelde seeing op La Palma is van de grootteorde van 1 boogseconde, dus dat beperkt de mogelijkheden van de telescoop. Hij wordt gebruikt voor optisch onderzoek in het zichtbare en infrarode bereik.

De telescoop, die van het Cassegrain-type is, behoort tot de krachtigste telescopen. Daardoor is er zeer veel vraag naar waarnemingstijd. Gemiddeld wordt er driemaal zoveel waarnemingstijd aangevraagd dan er beschikbaar is. Belangrijke waarnemingen die met deze telescoop zijn gedaan, waren de ontdekking van een hete bel van expanderend gas in het midden van het melkwegstelsel, die de aanwezigheid van een extreem groot zwart gat suggereerde; de eerste waarneming van de optische tegenhanger van een gammaflits; en de ontdekking van een Wolf-Rayetster met de snelst bekende sterrenwind.

Toen hij in 1987 zijn eerste licht zag, was de William Herschel-telescoop de derde of vierde in grootte ter wereld.

Externe link bewerken

Zie de categorie William Herschel Telescope van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Optische telescopen groter dan 4 meter
Naam Diameter (m) Spiegel Nationaliteit van de sponsors Locatie In gebruik
A. "Extreem grote telescopen" (diameter > 20 m):
Extremely Large Telescope (ELT) 39,3 798 segm. à 1,45 m ESO-landen Cerro Armazones, Chili gepland ca. 2024
Thirty Meter Telescope (TMT) 30 492 segm. à 1,4 m VS, Canada, Japan, China Mauna Kea-observatorium, Hawaï gepland ca. 2029
Giant Magellan Telescope (GMT) 24,5 7 spiegels à 8,4 m VS, Australië, Korea Las Campanas-observatorium, Chili gepland ca. 2024
B. Overige telescopen groter dan 4 meter:
Very Large Telescope 1 t/m 4 4 × 8,2 = 32,8 4 × enkel ESO-landen + Chili Paranal-observatorium, Chili 1998-2001
Keck-telescopen I en II 2 × 10 = 20 gesegmenteerd VS Mauna Kea-observatorium, Hawaï 1993, 1996
Large Binocular Telescope (LBT) 2 × 8,4 = 11,8 2 × enkel VS, Italië, Duitsland Mount Graham Int.-obs., Arizona 2007
Gran Telescopio Canarias (GTC) 10,4 gesegmenteerd Spanje, Mexico, VS Obs. R. de los Muchachos, Can. Eil. 2006
Southern African Large Telescope (SALT) 9,5 gesegmenteerd Zd.-Afrika, VS, VK, Duitsland, Polen, Nw.-Zeeland South African Astron. Obs., Zd.-Afrika 2005
Hobby-Eberly-telescoop (HET) 9,2 gesegmenteerd VS, Duitsland McDonald-observatorium, Texas 1997
Subaru-telescoop (JNLT) 8,3 enkel Japan Mauna Kea-observatorium, Hawaï 1999
Gemini North 8,1 enkel VS, VK, Canada, Chili, Australië, Argentinië, Brazilië Mauna Kea-observatorium, Hawaï 1999
Gemini South 8,1 enkel VS, VK, Canada, Chili, Australië, Argentinië, Brazilië Cerro Pachón, Chili 2001
Atacama-obs. v.d. Univ. van Tokio (TAO) 6,5 enkel Japan Cerro Chajnantor, Chili 2011?
Multiple/Magnum Mirror Telescope (MMT) 6,5 enkel VS Fred L. Whipple Obs., Arizona 1987, 2002
Magellan-1 (‘W. Baade’) en -2 (‘L. Clay’) 6,5 enkel VS Las Campanas-observatorium, Chili 2000, 2002
Bolshoi Teleskop Alt-azimutalnyi (BTA-6) 6 enkel Rusland Zelentsjoekskaja, Karatsjaj-Tsjerk. (Rusl.) 1976
Large Zenith Telescope (LZT) 6 vloeibaar Canada, Frankrijk M. Knapp Research Forest, Brits-Columbia 2003
Haletelescoop 5 enkel VS Palomar-observatorium, Californië 1948
William Herschel-telescoop 4,2 enkel VK, Nederland, Spanje Obs. R. de los Muchachos, Can. Eil. 1987
Southern Astrophys. Res. Telescope (SOAR) 4,1 enkel VS, Brazilië Cerro Pachón, Chili 2002
Niet opgenomen zijn telescopen die nog overwogen worden (zoals de Overwhelmingly Large Telescope (OWL), voorlopig opgeschort, zie ESO).