Willem Gerard Brill

Nederlands historicus (1811-1896)

Willem Gerard Brill (Leiden, 10 oktober 1811Utrecht, 29 januari 1896) was een Nederlandse hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Utrecht die heeft gepubliceerd op het gebied van de Nederlands taalkunde en geschiedenis. Brill promoveerde op 24 juni 1837 te Leiden, op een dissertatie over Aristofanes, tot doctor in de letteren.[1] Hij was de vader van de classicus en taalgeleerde dr. Johannes Brill (Zutphen 1842 – Bloemfontein 1924), die in 1873 naar Zuid-Afrika vertrok om rector te worden van het Grey Kollege te Bloemfontein in de Oranje Vrijstaat.

Willem Gerard Brill in 1896

W.G. Brill was in de jaren 1840-1859 aan het Zutphense Gymnasium werkzaam als leraar in de moderne talen 'Hollandsch, Fransch, Engelsch en Duitsch'. In april 1859 werd hij, om Lodewijk Gerard Visscher op te volgen, benoemd tot hoogleraar in Utrecht, aanvankelijk in de 'bespiegelende wijsbegeerte', kort daarop in de vaderlandse geschiedenis inclusief het Nederlands.

Bibliografie bewerken

  • Over den eisch des tijds en de wetenschap als geschikt om aan dien eisch te beantwoorden, inaugurele rede 23 juni 1859
  • Nederlandsche spraakleer, Deel I. Klankleer, woordvorming, aard en verbuiging der woorden Leiden, 1871 (vierde druk) via DBNL

Literatuur bewerken

  • D.M. Bakker. 1977. 'De taalkunde in de negentiende eeuw'. In: D.M. Bakker & G.R.W. Dibbets (red.),Geschiedenis van de Nederlandse taalkunde. Den Bosch: Malmberg, 113-160. (ook op www.dbnl.org)
  • Lo van Driel. 1999. 'Willem Gerard Brill: tot dienstbare wetenschap geroepen'. Ín: L.J. Dorsman (red.), Beroep op wetenschap. Utrechtse geleerden tussen universiteit en samenleving 1850-1940. Utrecht: Matrijs 1999, p. 33-52.
  • Lo van Driel. 2007. 'Nederlandse taalkunde in de negentiende eeuw'. Voortgang, jaarboek voor de neerlandistiek 25, 209-276.
  • Theo Druyven. 1982. 'Samenspraak bij de Hollandsche Spraakleer. Over W.G. Brill en de samenwerking met M. de Vries bij de totstandkoming van de Hollandsche Spraakleer (1846). In: Studies op het gebied van de geschiedenis van de taalkunde. Onder redactie van L. van Driel & J. Noordegraaf. Kloosterzande: Duerinck-Krachten 1982, 157-173.
  • Marlies de Groot. 1982. Het wereldbeeld van Willem Gerard Brill (1811-1896). Doctoraalscriptie Rijksuniversiteit Utrecht 1982.
  • Jan Noordegraaf. 1994. 'Against Darwin. Willem G. Brill (1811-1896) on the Origin of Language'. Florilegium Historiographiae Linguisticae. Études d'historiographie de la linguistique et de grammaire comparée à la mémoire de Maurice Leroy éd. par Jan De Clercq & Piet Desmet. Louvain-la Neuve: Peeters 1994, 349-359.[2]

Externe links bewerken