Wikipedia:Review/Herziening Etalageartikelen

Herziening Etalageartikelen bewerken

Een review kan ook worden gebruikt voor een artikel dat reeds in de Etalage staat. Zo kan de kwaliteit worden verbeterd en geëvalueerd.

Een artikel voorstellen voor een review:

  • Voeg een sectie toe voor het artikel (nieuwe artikelen bovenin) en licht je nominatie toe met een kort commentaar. Daaronder zal de evaluatie van en de discussie over het artikel plaatsvinden.
  • Voeg bovenaan het artikel het {{RV}}-sjabloon in.
  • Pas het volglijstkader aan. (Klik hier)

Tongeren (stad) bewerken

De probematiek bij lemma's over steden is veelal hetzelfde: statistische gegevens zijn nogal eens vaak sterk verouderd. Een overzicht van wat mij in enkele minuten zoektijd opviel en mijns inziens een herreview noodzakelijk maakt:

  • In 2014 bood de gemeente 13.406 arbeidsplaatsen en had een potentiële beroepsbevolking van 18.381 personen. De jobratio bedroeg bijgevolg 72,9%. De werkzaamheidsgraad van de Tongerse bevolking bedroeg in datzelfde jaar 69,8%. Van de mannelijke bevolking was 73,9% werkzaam, bij de vrouwelijke bevolking was 65,6% werkzaam.
  • In 2013 was 9% van de totale beroepsbevolking werkloos. Bij jongeren (-25) liep de werkloosheidsgraad op tot 21,2% tegenover 16,9% in Vlaanderen.
  • Het toerisme wordt steeds belangrijker in Tongeren. In de periode tussen 2007 en 2015 is het aantal overnachtingen toegenomen met 34%. In 2015 lag het aantal overnachtingen op 41.649. In 2012 bedroeg de gemiddelde verblijfsduur 1,7 nachten.
  • Per 1 januari 2016 telde de gemeente Tongeren 2388 belastingplichtige ondernemingen die vooral werkzaam zijn in de dienstensector zoals winkels, horeca, zakelijke dienstverleners en publieke instellingen zoals scholen en overheidsinstellingen.
  • In 2016 zag de leeftijdsopbouw er als volgt uit; 19,2% was 19 jaar of jonger. De groep 20- tot en met 59-jarigen vormde 52,1% van de totale bevolking; dit percentage ligt 1,6% onder het Limburgse gemiddelde van 53,7%. 28,6% van de inwoners was 60 jaar of ouder. Dit percentage ligt 3% boven het Limburgse gemiddelde (25,6%). De combinatie van een laag geboortecijfer en een beperkte bevolkingsgroei de afgelopen decennia maakt dat de bevolking sneller vergrijst dan de rest van Limburg. In 2016 bedroeg de geslachtsverhouding van de Tongerse bevolking 49,25% mannen tegenover 50,75% vrouwen. Het aantal huishoudens lag datzelfde jaar op 13.236, dit kwam neer op 2,32 personen per huishouden. 13,28% van de totale bevolking werd gevormd door eenpersoonshuishoudens.
  • In 2016 was 5,68% van de inwoners niet in het bezit van de Belgische nationaliteit tegenover 9,72% in de provincie Limburg. Van deze groep waren 589 personen, oftewel 33,8% van het totaal aantal niet-Belgen, in het bezit van de Nederlandse nationaliteit. Deze cijfers geven echter geen informatie over de afkomst van de inwoners. Volgens cijfers uit 2016 was 14,8% van de Tongerse bevolking van niet-Belgische herkomst tegenover 25,5% voor de provincie Limburg. Bij de bevolking van 19 jaar of jonger lag dit percentage op 27,2% ten opzichte van 38,3% in Limburg. Van het totaal aantal inwoners van vreemde origine kwam de grootste groep, 56,1%, uit andere lidstaten van de Europese Unie.
  • Het gemiddeld besteedbaar inkomen per huishouden bedroeg in 2013 €29.779, dit bedrag ligt bijna €2500 onder het Vlaams gemiddelde van €32.275. Het gemiddeld besteedbaar inkomen per persoon met 52 weken inkomen bedroeg €17.475, het Vlaams gemiddelde bedroeg hier €18.163.
  • In 2016 telden de Tongerse scholen 6167 leerlingen terwijl het aantal inwoners tussen de tweeënhalf en achttien jaar 4572 bedroeg. De verhouding tussen beiden groepen bedraagt 135%. Dit percentage ligt opmerkelijk hoger dan in de omliggende Vlaamse gemeenten; 117% in Bilzen, 103% in Borgloon, 92% in Riemst, 87% in Kortessem, 80% in Hoeselt en 62% in Heers.
  • Tegenwoordig beschikt het AZ Vesalius over 326 bedden verdeeld over verschillende afdelingen en verschaft het ziekenhuis werk aan meer dan 800 personeelsleden en 130 artsen. (toegevoegde bron dateert uit november 2016)
  • De eerstvolgende Kroningsfeesten zullen plaatsvinden in 2023.
  • Cijfers in infobox onder kopje economie dateren uit 2019 en 2020.

Informatie over de markttijden van de weekmarkten zijn in een lemma als dit NE. Wikipedia is geen infoblad. Voor dit soort info is er een apart WP-project; Wikivoyage. De tijden zouden ook opnieuw gecontroleerd moeten worden. Info over treinen en streekbussen zouden ook opnieuw gecontroleerd moeten worden. En nog veel meer tijdgebonden info moet gecontroleerd worden; veelal info die beter past in Wikivoyage. Dit soort lemma's moet je niet weergeven op de hoofdpagina, wat nu wel het geval is. HT (overleg) 17 feb 2024 11:07 (CET)[reageer]

Maurits van Oranje bewerken

Na een gedeeltelijke eerste herlezing van het lemma Maurits van Oranje vallen mij voldoende aandachtspunten op om het lemma in de Review te zetten. Hieronder een aantal punten die mij op het eerste gezicht opvallen. Het lemma staat sinds 7 oktober 2011 in de Etalage.

  1. Het lemma noemt alleen Maurits als zijn naam. In werkelijkheid heette hij Moritz. Zijn doopnamen Moritz August (bron: A. Th. van Deursen (2000) Maurits van Nassau, p. 10 - hier - het boek is de belangrijkste bron van dit lemma) ontbreken. Hij noemde zich ook Maurice. Zijn laatste aanpassing van zijn testament, kort voor zijn dood, ondertekende hij bijvoorbeeld nog met die naam. Maurits is zijn vernederlandste naam. Doopnamen dienen zelfs in de aanhef terug te komen, zoals feitelijk in een lemma gebruikelijk. HT (overleg) 28 jan 2024 16:00 (CET)[reageer]
  2. Maurits werd uiteindelijk veruit de rijkste inwoner in de Republiek. Dat komt niet tot uiting in het lemma. Al in de aanhef zou daaraan aandacht moeten worden besteed. De historicus Kees Zandvliet schrijft in zijn uit 2018 daterende boek 500. De Rijksten van de Republiek. Rijkdom, geloof, macht & cultuur, p. 17: "In het begin van de 17de eeuw kwam prins Maurits uit op een jaarlijks inkomen van 450.000 gulden, waarvan 300.000 gulden uit ambten zoals die van stadhouder en kapitein-generaal, en 150.000 gulden uit pachtopbrengsten van zijn goederenbezit." Op p. 130 staat: "in 1622 bedroeg het jaarlijkse inkomen van Maurits 450.000 gulden, waarvan 150.000 gulden afkomstig was uit pachtopbrengsten uit de domeinen. De resterende inkomsten verwierf hij uit zijn verschillende ambten - naast stadhouder was hij onder meer kapitein-generaal - en uit buitgelden." Bij Maurits' dood werd zijn kapitaal geschat op 17,5 miljoen gulden (dat staat in het lemma, maar zonder context). Volgens Zandvliet bezat de op een na rijkste zes miljoen gulden minder. Zandvliet noemt hem op p. 130 de grondlegger van het Oranjekapitaal. HT (overleg) 28 jan 2024 16:00 (CET)[reageer]
  3. Maurits werd inderdaad benoemd tot lid van de Raad van State, maar wat ontbreekt is dat hij daar eerste raad was. (bron: A. Th. van Deursen (2000) Maurits van Nassau, p. 25)
  4. Op zijn achttiende verjaardag in november 1568 werd hij inderdaad benoemd tot stadhouder van Holland en Zeeland, maar wat ontbreekt is dat dit al minstens in december 1567 door de Staten-Generaal beklonken was. Toen vertelde de Staten-Generaal aan gezanten van koningin Elizabeth I (aan wie de Staten-Generaal de souvereiniteit wilde overdragen) dat zij Maurits als stadhouder van Holland en Zeeland zou krijgen. (bron: A. Th. van Deursen (2000) Maurits van Nassau, p. 24-25) Deze toevoeging maakt de tekst encyclopedischer. HT (overleg) 28 jan 2024 16:00 (CET)[reageer]
  5. Filips Willem wordt enkele keren een broer van Maurits genoemd. Ik merkte dat al in 2013 op. Hij is echter een halfbroer. HT (overleg) 28 jan 2024 16:00 (CET)[reageer]
  6. Opgemerkt wordt in het lemma: "Zo erfde Maurits bij het overlijden van zijn broer [hiermee wordt dus zijn halfbroer Filips Willem bedoeld, want Maurits had van zichzelf geen broer] in 1618 de bezittingen en mocht zich vanaf toen officieel prins van Oranje noemen." Dat "zo erfde" suggereert een soort van automatisme of gevolg. Het was echter Filips Willem die in zijn testament Maurits als enige erfgenaam had aangesteld. Dat kan beter zo benoemd worden. HT (overleg) 28 jan 2024 16:00 (CET)[reageer]
      Uitgevoerd Opmerking: maar ik weet niet of de tekst nu overeenkomt met de toegevoegde bron. Heeft de bron het namelijk over "enige erfgenaam"? HT (overleg) 17 feb 2024 22:48 (CET)[reageer]
  7. Er staat: "Samen met de vijfentwintig kinderen van Jan kreeg Maurits op Dillenburg naast hun Duitse moedertaal, godsdienstles, geschiedenis, Frans en Latijn." Van die 25 kinderen zijn er vijf dood geboren, dus dat zal lastig zijn geweest :) Een andere werd slechts vier dagen oud, een ander net geen jaar en weer een ander nog geen twee jaar. Ik zou dat van dat aantal kinderen helemaal niet noemen. Van Deursen schrijft er ook niet over met hoeveel van die kinderen hij samen les kreeg. Op die hofschool van Jan zaten overigens ook nog kinderen van andere vooraanstaande families. Maurits vertrok verder op zijn zevende naar de Universiteit van Heidelberg met slechts vier van Jans kinderen en alleen nog zonen, zo schrijft Van Deursen. HT (overleg) 28 jan 2024 16:00 (CET)[reageer]
      Uitgevoerd HT (overleg) 7 feb 2024 19:25 (CET)[reageer]
  8. Hij ging niet in 1576, maar "in de zomer van 1575" naar de Universiteit van Heidelberg. (bron: A. Th. van Deursen (2000) Maurits van Nassau, p. 14) HT (overleg) 28 jan 2024 16:00 (CET)[reageer]
      Uitgevoerd HT (overleg) 7 feb 2024 19:25 (CET)[reageer]
  9. De Republiek wordt meerdere keren een "land" genoemd, maar het was een confederatie. HT (overleg) 28 jan 2024 16:00 (CET)[reageer]
  10. Over zijn vader staat er: "Hoewel Willem de Rijke een lutheraan was, kreeg zijn zoon Willem een katholieke opvoeding aan het Habsburgse hof in Brussel. Willem zou het soevereine land Orange erven en zo aan de naam Van Oranje komen." Het ligt anders. Willem kreeg eerst een opvoeding bij zijn ouders en erfde op elfjarige leeftijd het vorstendom Orange/Oranje. Keizer Karel V gaf goedkeuring aan die erfenis, op voorwaarde dat Willem zijn verdere opvoeding aan het Habsburgse hof in Brussel zou genieten. Het lijkt nu volgens het lemma dat hij erfde toen hij al in Brussel was. Dat Willem de Rijke een lutheraan was en dat zijn zoon Willem in Brussel (deels) zijn opvoeding kreeg, hoeft allemaal niet in dit lemma. Hier en daar is het lemma wel wat meer onnodig toegespitst op andere zaken. HT (overleg) 28 jan 2024 16:00 (CET)[reageer]
  11. Wat node wordt gemist is de druk die Maurits, toen hij op sterven lag, uitoefende op zijn halfbroer Frederik Hendrik om nog te trouwen voordat Maurits zou sterven. Frederik Hendrik zou anders niet Maurits' erfgenaam worden. En Frederik Hendrik trouwde inderdaad nog voordat Maurits stierf. Maurits wilde niet dat zijn bastaardkinderen het grootste deel van zijn kapitaal zouden erven. HT (overleg) 28 jan 2024 16:00 (CET)[reageer]
  12. De tekst onder het kopje Hofleven is te weinig toegespitst op het hofleven. De uitgebreide eerste alinea gaat er bijvorbeeld amper over. Kees Zandvliet schrijft in zijn hierboven genoemde boek "500" op p. 130 dat Maurits in 1624 jaarlijks ruim 360.000 gulden besteedde aan zijn hofleven. Marie-Ange Delen schrijft in haar handelseditie van haar dissertatie Het hof van Willem van Oranje uit 2002 op p. 43 dat de hoftaal van Maurits Nederlands zou zijn geweest. Zij noemt dat opvallend, aangezien bij die van zijn vader en vorige heren van Breda Frans de hoftaal was. Toch wat meer info over het daadwerkelijke hofleven. HT (overleg) 28 jan 2024 16:00 (CET)[reageer]
  13. De informatie over Emanuel van Portugal is wat onduidelijk. Er staat: "Deze Emanuel was een zoon van de koning van Portugal, maar had het land over moeten geven aan de Spaanse koning." Het is onduidelijk wie van de twee het land heeft overgedragen. Het lijkt of het Emanuel was. Er staat ook: "Emilia was tussen de puinhopen van het zojuist door Maurits ingenomen Bredevoort verschenen om hem toestemming te vragen om te trouwen met de toekomstige koning van Portugal ..." Ook dat is wat raar geformuleerd, omdat hij nooit koning is geworden. Wel zou ze dat zo gezegd hebben, maar dat komt nu niet helemaal uit de verf. Overigens heeft Maurits zijn zus Emilia onder huisarrest geplaatst, na het door haar sluiten van een huwelijk met Emanuel. Dat is op zich toch wel aardige info over de familieverhoudingen, die nu ontbreekt. HT (overleg) 28 jan 2024 16:00 (CET)[reageer]
    De zin over "toestemming te vragen om te trouwen met de toekomstige koning van Portugal' is aangepast. Mooi! Over de zin: "Deze Emanuel was een zoon van de koning van Portugal, maar had het land over moeten geven aan de Spaanse koning." is te zeggen dat Emanuels vader zichzelf had uitgeroepen tot koning, maar onvoldoende daarin was erkend. Die vader was een bastaard en had alleen al daarom een probleem om echt koning te kunnen worden. Eigenlijk is die vader nooit echt koning geweest. HT (overleg) 18 feb 2024 10:35 (CET)[reageer]
  14. Er staat: "Mocht Maurits alsnog met Margaretha trouwen, dan konden hun kinderen geëcht worden." Op zich een encyclopedisch gezien onnodige zin. Dat gold namelijk voor alle kinderen als hij met de moeder zou trouwen, maar het lijkt nu gebracht te zijn alsof het alleen voor de kinderen van Margaretha zou gelden. HT (overleg) 28 jan 2024 16:00 (CET)[reageer]
  15. Er staat: " De andere vijf [kinderen van Maurits] waren bastaardkinderen ..." Al zijn kinderen waren bastaarden. HT (overleg) 28 jan 2024 16:00 (CET)[reageer]
    De tekst is inmiddels aangepast en de zin "De andere vijf kinderen waren bastaardkinderen" is veranderd in: "Zijn kinderen waren dus nog bastaardkinderen ...." Dat is op zich een verbetering, maar er staat nu abusievelijk iets dat niet kan kloppen, en dat is: "De kinderen van Margaretha hadden een hogere status en mochten deelnemen aan het hofleven. Mocht Maurits alsnog met Margaretha trouwen, dan konden hun kinderen geëcht worden. Zijn kinderen waren dus nog bastaardkinderen en hadden geen plaats aan het hof." Dus eerst wel aan het hof en daarna niet. Het zou beter zijn als er in plaats van de laatste zin kwam te staan: "Zijn andere kinderen hadden geen plaats aan het hof." HT (overleg) 18 feb 2024 10:35 (CET)[reageer]
  16. Weergave auteursnamen is niet consistent. Dan met initialen vooraan, dan erachter. Ondertitels worden niet (juist) vermeld. Soms ook verkeerd geschreven auteursnamen. In een bron dient de naam vermeld te worden, zoals die op het titelblad staat. Bij de in het lemma vermeldde "Parker. G." wordt dat dan "Parker, Geoffrey" (bron: https://archive.org/details/militaryrevoluti00geof_0/page/n1/mode/2up - deze bronvermelding wordt in het lemma gebruikt). Het boek heet niet alleen The military revolution, maar The military revolution. Military innovation and the rise of the West, 1500-1800. En de in het lemma meest belangrijke bron van Van Deursen Maurits van Nassau 1567-1625 is getiteld Maurits van Nassau 1567-1625. De winnaar die faalde. HT (overleg) 28 jan 2024 16:00 (CET)[reageer]
  17. Meestal "Oldenbarnevelt", maar ook meerdere keren "Van Oldenbarnevelt". HT (overleg) 28 jan 2024 16:00 (CET)[reageer]
      Uitgevoerd HT (overleg) 6 feb 2024 07:47 (CET)[reageer]
  18. Geuzen --> geuzen HT (overleg) 28 jan 2024 16:00 (CET)[reageer]
      Uitgevoerd HT (overleg) 6 feb 2024 07:47 (CET)[reageer]
  19. Calvinisme --> calvinisme (bron: https://woordenlijst.org/zoeken/?q=Calvinisme) HT (overleg) 28 jan 2024 16:00 (CET)[reageer]
      Uitgevoerd HT (overleg) 6 feb 2024 07:47 (CET)[reageer]
  20. "5 dagen", maar ook "tien dagen" (uitschrijven is beter) HT (overleg) 28 jan 2024 16:00 (CET)[reageer]
      Uitgevoerd ~~
  21. Hier en daar gaat het mis met komma's. Een voorbeeld waar er een te veel staat: "De hertog van Gulik, Kleef en Berg, stierf in dat jaar zonder nakomelingen na te laten." Die achter Berg moet weg, want anders lijkt het dat Gulik uit Kleef en Berg bestaat, maar het is "hertog van Gulik, Kleef én Berg"). HT (overleg) 28 jan 2024 16:00 (CET)[reageer]
  22. Meestal "Staatse leger", maar ook een keer "staatse leger". HT (overleg) 29 jan 2024 08:32 (CET)[reageer]
      Uitgevoerd HT (overleg) 6 feb 2024 07:47 (CET)[reageer]
  23. Geneve --> Genève HT (overleg) 29 jan 2024 09:49 (CET)[reageer]
      Uitgevoerd HT (overleg) 6 feb 2024 08:13 (CET)[reageer]
  24. Er staat dat Maria zijn oudste zus was, maar het was in de eerste plaats zijn halfzus. Het was ook niet zijn oudste halfzus, want dat was een andere Maria. De Maria in het lemma was zijn oudste nog levende halfzus. Ook bij haar staat te veel informatie die niet in dit lemma thuishoort. HT (overleg) 29 jan 2024 09:49 (CET)[reageer]
    Ik ping Druifkes, die het meeste geschreven heeft, maar het staat natuurlijk iedereen vrij het lemma aan te passen. mvg. HT (overleg) 28 jan 2024 16:00 (CET)[reageer]
    De vraag is waarom dit via deze review gedaan wordt - waarbij er impliciet een tijdsdruk wordt opgelegd aan derden omdat je er zelf niet aan kan werken - en niet eerst via de OP van het artikel deze lijst van verbeteringen en wensen wordt aangedragen. Het artikel is de afgelopen jaren niet genegeerd als het gaat om kleine tekstaanpassingen en taalverbeteringen - het is dus ook niet verstoft. De inhoudelijke punten kunnen voor een groot deel ook op de OP worden aangekaart. Die zijn - diagonaal lezend - naar mijn oordeel niet stevig genoeg als gebrek om een herevaluatie van de etalagewaarde als zodanig te noodzaken. Labrang (overleg) 29 jan 2024 13:23 (CET)[reageer]
    Beste Labrang, Recent is geopperd om na verloop van tijd Etalage-artikelen standaard aan een her-review te onderwerpen. Dit lemma is wat mij betreft er een dat een review zou kunnen gebruiken. Gezien de naar mijn mening voldoende onvolkomenheden is het lemma voor mij nu niet Etalage-waardig. Een van de voorwaarden is bijvoorbeeld dat de feiten correct dienen te zijn. Inmiddels ben ik al meer dan tien inhoudelijke onjuistheden tegengekomen. Het lemma is wat mij betreft ook uit balans en bevat bijvoorbeeld te veel onnodige informatie over derden. Plaatsing op de Review-pagina geeft de mogelijkheid dat meer bijdragers zich aan het verbeteren van het lemma wagen dan bij het plaatsen van een opmerking op de OP. Dat komt de lezer - waarvoor we schrijven - alleen maar ten goede. Eerlijk gezegd staan er ook wel opvallende (inhoudelijke) fouten in het lemma. Door het Review-sjabloon te plaatsen weet de lezer dat daar blijkbaar aandacht voor is. Dat komt andere Etalage-artikelen weer ten goede. Een tijdsdruk heb ik niet opgelegd, maar het zou wat mij betreft wel fijn zijn als de onjuistheden binnen een redelijke termijn van minstens een volle maand zijn weggewerkt. Het lijkt mij niet dat men hierdoor in tijdnood kan komen. Hieronder nog enkele opmerkingen. mvg. HT (overleg) 30 jan 2024 08:45 (CET)[reageer]
  25. Er staat dat Maria van Nassau (1556-1616) op haar "veertigste" huwde. Zij trouwde echter "precies op haar negenendertigste verjaardag". (bron: A. Th. van Deursen (2000) Maurits van Nassau, p. 150)
      Uitgevoerd HT (overleg) 6 feb 2024 08:13 (CET)[reageer]
  26. In het lemma wordt geopperd dat Maurits voor zijn dochters goede huwelijken afsloot. Als ik het lijstje dochters in het lemma bekijk, dan had hij drie dochters. Twee trouwden ver na Maurits' overlijden. Alleen dochter Elisabeth zou dan in aanmerking komen, maar die werd volgens het lemma geboren in circa 1611 en was dus circa veertien jaar toen haar vader overleed. Wat jong om te trouwen, maar het zou anders bij een zijn gebleven. De info in het lemma klopt dan niet. Wat overigens in het lemma wordt bedoeld is dat Maurits zich bekommerde om de huwelijken van zijn (half)zusters, in zoverre hij daartoe dan wel in de gelegenheid werd gesteld. Zijn halfzus Maria van Nassau (1556-1616) koos bijvoorbeeld eigenhandig voor Hohenlohe als echtgenoot. Volgens Van Deursen (p. 150) berustte hij daar alleen in, maar had hij liever een ander gezien. Volgens Van Deursen (p. 149) was Filips Willem na het overlijden van zijn vader formeel het familiehoofd, maar in de praktijk werd die taak waargenomen door Maurits aangezien Filips Willem zich meerdere jaren onvrijwillig in Spanje bevond. Wat mij betreft is dat van het de facto familiehoofd een vermeldenswaardig detail. HT (overleg) 30 jan 2024 08:45 (CET)[reageer]
    Bij het lezen van dit stukje in het artikel kreeg ik eerder het idee dat er sprake zou zijn van dat Maurits zich inspande om goede huwelijken voor zijn kinderen af te sluiten, maar gezien de huwelijksdata is dat inderdaad moeilijk te rijmen. Ik ben erg benieuwd wat in het boek van Zandvliet hier precies over staat. Mathijsloo (overleg) 6 feb 2024 13:00 (CET)[reageer]
    Beste Mathijsloo. In het lemma staat dus: "Zo kregen de moeders financiële bijstand, de jongens konden een officiersfunctie krijgen en de meisjes hielp hij goede huwelijken te sluiten." In het boek staat (p. 50): "Hun moeders [die van de bastaarden anders dan die van Margaretha] kregen wel financiële bijstand. Maurits stelde de jongens in staat bijvoorbeeld een officiersfunctie in het leger te krijgen en zorgde dat de meisjes een goed huwelijk konden sluiten." Op zich komt de brontekst goed overeen met die in het lemma, maar dat van "goed huwelijk konden sluiten", komt niet terug in wat verder in het lemma over de dochters staat. HT (overleg) 6 feb 2024 20:53 (CET)[reageer]
  27. In 2013 schreef ik dat Maurits geen kapitein-generaal der Unie is geweest, dus van de hele Republiek. Daarop is de tekst aangepast (hier en hier). In de aanhef en verderop in het lemma wordt echter nog steeds gerept van het kapitein-generaalschap van Maurits. Het komt nu niet goed uit de verf dat hij dat niet was van de hele Republiek. Zo staat in de aanhef: "Als kapitein-generaal voerde hij het leger aan tegen Spanje." Hiermee wordt het leger van de hele Republiek bedoeld. Die tekst stond er al in 2013 in (zie tweede link van zonet) en slaat dus op het kapitein-generaalschap van het hele leger en dus op het kapitein-generaalschap van de hele Republiek, ofwel op de formele titel 'kapitein-generaal der Unie', wat hij dus niet en zelfs nooit is geweest. Ik zou dat aanpassen en verduidelijken. Ik zou ook nog tekst toevoegen waarom hij die positie nooit heeft gekregen, terwijl zijn halfbroer Frederik Hendrik hem bijvoorbeeld wel kreeg. In het lemma staat over Frederik Hendrik: "Zijn halfbroer Frederik Hendrik volgde hem op als stadhouder en kapitein-generaal." Frederik Hendrik werd direct na Maurits' overlijden kapitein-generaal der Unie, maar niet als opvolger van Maurits. HT (overleg) 30 jan 2024 08:45 (CET)[reageer]
  28. In het lemma wordt de Spaanse armada de 'Armada Invencible' genoemd. De indruk wordt gewekt dat de Spanjaarden aan deze vloot de (bij)naam 'Armada Invencible' (Onoverwinnelijke Vloot) hebben gegeven, maar niets van dit alles. De bijnaam komt uit een Engels pamflet van ná de strijd in 1588. De Spanjaarden zelf noemden de vloot niet zo. Zij noemden hem officieel Grande y Felicísima Armada ('grote en allerfortuinlijkste oorlogsvloot'). Er zijn tal van bronnen die dit bevestigen. Zo lees ik in het boek The English Armada: The Greatest Naval Disaster in English History van Luis Gorrochategui Santos uit 2018: "In September, the Queen's adviser Lord Burghley, published a pamphlet which ended with: 'So ends this account of the misfortunes of the Spanish Armada which they used to call INVINCIBLE'. Burghley highlighted the word by putting it in capital letters, but it was an invention that no Spaniard would have used to refer to the Spanish Armada" (hier), pagina 2 van Introduction, paginanummers ontbreken in de onlineversie). Zie ook p. 267 van het boek The Eve of Spain: Myths of Origins in the History of Christian, Muslim, and Jewish conflict van Patricia E. Grieve uit 2009, waarin staat: "The Spaniards did not name their fleet "invincible", (...). After the defeat of the armada, the English and French invented popular songs that mocked Spain's naval interprise. Lord Burghley commissioned a pamphlet in late 1588 in which he concluded: "so ends this account of the misfortunes of the Spanish Armada which they used to call 'INVINCIBLE'." Internet staat bijna zwart van andere voorbeelden. De Engelstalige en Spaanse versies van Wikipedia geven overigens een juiste beschrijving van de vermeende bijnaam. HT (overleg) 31 jan 2024 19:09 (CET)[reageer]
      Uitgevoerd HT (overleg) 6 feb 2024 07:47 (CET)[reageer]
  29. In de infobox staat bij 'stadhouder' 3x 'Regeerperiode'. Een stadhouder 'regeerde' echter niet. Een stadhouder was feitelijk een ambtenaar. Het provinciebestuur en de Staten-Generaal regeerden, niet de stadhouder. Beter is er 'periode' of 'jaren' van te maken; 'dienstjaren' kan ook nog. HT (overleg) 31 jan 2024 19:09 (CET)[reageer]
  30. De tekst onder het kopje 'Turfschip van Breda' is behoorlijk uitgebreid, maar gaat amper over het turfschip. Pas helemaal aan het eind komt het turfschip ter sprake. Wat de "list" nu was, blijft ten onrechte onvermeld. HT (overleg) 31 jan 2024 19:09 (CET)[reageer]
  31. Admiraal --> admiraal HT (overleg) 31 jan 2024 19:09 (CET)[reageer]
      Uitgevoerd HT (overleg) 7 feb 2024 19:29 (CET)[reageer]
  32. Meerdere keren krijgen verderop in het lemma jaartallen een interne link. Dat is niet meer gebruikelijk. HT (overleg) 31 jan 2024 19:09 (CET)[reageer]
      Uitgevoerd HT (overleg) 4 feb 2024 16:46 (CET)[reageer]
  33. In de aanhef worden terecht de namen van vijf provincies genoemd, waarvan hij stadhouder was, maar twee andere ontbreken. Die twee worden in het lemma Groningen en Drenthe genoemd, maar hadden destijs een andere naam. HT (overleg) 31 jan 2024 19:15 (CET)[reageer]
  34. Bij de zin: "werd Willem van Oranje vermoord" staat bij "vermoord" een externe link. Volgens de richtlijnen plaatsen we in lopende tekst geen externe links. HT (overleg) 1 feb 2024 06:48 (CET)[reageer]
      Uitgevoerd HT (overleg) 4 feb 2024 16:46 (CET)[reageer]
  35. "Het zou Maurits succesvolste jaar worden" ---> "Het zou Maurits' succesvolste jaar worden" HT (overleg) 1 feb 2024 06:48 (CET)[reageer]
      Uitgevoerd HT (overleg) 3 mrt 2024 22:07 (CET)[reageer]
  36. Meerdere keren wordt Jan Kikkert opgevoerd als bron. Kikkert wordt echter niet als gezaghebbend beschouwd als het om Oranjezaken gaat. Paul Brussel merkte dat ook al in 2018 op, op de OP van het lemma Maurits van Oranje: hier. Dat Kikkert niet als gezaghebbend wordt beschouwd, is algemeen bekend. Zeker zal veel van wat Kikkert schrijft kloppen (hij kopieerde ook veel van anderen, soms complete pagina's), maar het is beter een andere bron te geven. Dat komt een lemma zonder meer ten goede. Zie voor kritiek op hem, bijvoorbeeld: hier en hier. HT (overleg) 1 feb 2024 06:48 (CET)[reageer]
  37. Het lemma kan hier en daar qua stijl academischer. Hier en daar bijvoorbeeld onnodige herhalingen of onnodige uitweidingen. HT (overleg) 1 feb 2024 06:48 (CET)[reageer]
  38. Gomaristen en gomaristen HT (overleg) 2 feb 2024 07:50 (CET)[reageer]
      Uitgevoerd HT (overleg) 6 feb 2024 07:47 (CET)[reageer]
  39. Het lemma kent relatief weinig bronvermeldingen, te weinig eigenlijk voor een Etalage-artikel. En die van Kikkert dienen ook nog eens door een ander vervangen te worden. Er zijn verder nogal wat beweringen die (in een Etalage-artikel) sowieso een bronvermelding mogen hebben. HT (overleg) 2 feb 2024 07:50 (CET)[reageer]
  40. Margaretha van Mechelen wordt in het foto-onderschrift een "minnares" genoemd. De online-versie van de Dikke van Dale noemt een minnares een "buitenechtelijke relatie' (hier). Dat was bij Maurits niet het geval. HT (overleg) 2 feb 2024 18:59 (CET)[reageer]
  41. De auteursnaam is "Kees Zandvliet" en niet "K. Zandvliet", zoals in het lemma staat. ik zie in dat hoofdstuk toch ook weer extra informatie over Maurits' kapitaal en inkomsten en lijkt mij encyclopedisch genoeg voor in een Etalage-artikel. Al met al is er sowieso meer encyclopedische informatie over Maurits voorhanden die in dit lemma past. Die zou heel goed in de plaats kunnen komen van informatie die nu wel gebracht wordt, maar te ver van hem afstaat. HT (overleg) 2 feb 2024 18:59 (CET)[reageer]
  42. Als paginaomschrijving - zichtbaar vanaf een mobieltje - staat er: "stadhouder en prins van Oranje (1567–1628)". Hij stierf echter in 1625. HT (overleg) 3 feb 2024 20:46 (CET)[reageer]
      Uitgevoerd HT (overleg) 7 feb 2024 19:27 (CET)[reageer]
  43. Er staat: "Daar [Dillenburg] woonden Jan van Nassau en zijn broer Willem..." Er woonden wel meer mensen. Het tweetal had alleen al tien zussen en broers. Het kan eigenlijk gewoon weg. HT (overleg) 3 feb 2024 20:46 (CET)[reageer]
      Uitgevoerd HT (overleg) 6 feb 2024 07:47 (CET)[reageer]
  44. Volgens de aanhef: "Maurits werd in 1590 stadhouder over de provincies Gelderland, Overijssel en Utrecht." en verderop in het lemma: "Daarom werd Maurits in 1590 en 1591, ook benoemd tot stadhouder van Gelderland, Utrecht en Overijssel." Het is allemaal in 1590, bron: Maurits. Prins van Oranje (2000), Rijksmuseum, p. 189 HT (overleg) 3 feb 2024 21:30 (CET)[reageer]
      Uitgevoerd HT (overleg) 6 feb 2024 07:47 (CET)[reageer]
  45. "Tien Jaren" en "Tien jaren". HT (overleg) 3 feb 2024 21:49 (CET)[reageer]
      Uitgevoerd HT (overleg) 6 feb 2024 07:49 (CET)[reageer]
  46. Terloops wordt opgemerkt over door Maurits veroverde vaandels: "Enkele van die vaandels zijn opgenomen in de collectie van het Nationaal Militair Museum te Soest." Doet in de lopende tekst niet te zake. Oogt ook als promo. Museum werd pas in 2014 geopend. HT (overleg) 3 feb 2024 21:49 (CET)[reageer]
      Uitgevoerd HT (overleg) 6 feb 2024 07:47 (CET)[reageer]
  47. Er staat: "Het jaar erop kwam weer een mogelijke veldtocht naar Nieuwpoort aan de orde. Later werd door de Staten-Generaal besloten dat het een tocht naar Brabant en Limburg moest worden." Het Nederlands-Belgische Limburg bestond toen eigenlijk nog niet. HT (overleg) 4 feb 2024 10:50 (CET)[reageer]
  48. Er is een kopje met veel tekst over het Beleg van Oostende, maar een interne link naar het lemma over dat beleg ontbreekt. HT (overleg) 4 feb 2024 10:50 (CET)[reageer]
    Werd gelinkt Dajasj (overleg) 4 feb 2024 14:28 (CET)[reageer]
    Dank, maar je linkte een ander beleg :) HT (overleg) 4 feb 2024 16:56 (CET)[reageer]
    Omdat het beleg van Oostende al gelinkt is. Zie het woord "belegerd". Dajasj (overleg) 4 feb 2024 17:09 (CET)[reageer]
    Je hebt gelijk. Ik had het niet opgemerkt, verwachtte bij "belegerd" een interne link naar het lemma Belegering. HT (overleg) 4 feb 2024 17:38 (CET)[reageer]
  49. Er staat: "Op 23 april 1625 stierf hij in Den Haag". Dit kan helemaal weg uit de aanhef. Het staat immers ook al in de allereerste regel. Dit werd al in september 2011 opgemerkt. HT (overleg) 4 feb 2024 14:19 (CET)[reageer]
    Als het in 2011 al opgemerkt werd, is het dan nodig dat op te brengen? Het is enerzijds dubbel, maar anderzijds ook wel mooie afronding van de inleiding. Dajasj (overleg) 4 feb 2024 14:28 (CET)[reageer]
    @Dajasj Ik merk het op om aan te geven dat ik blijkbaar (ook al is het lang geleden) niet de enige ben die het opviel. Het laten staan is een keuze, maar twee keer in een aanhef is onnodig en oogt wat mij betreft niet professioneel. Een betere afsluiting zou zijn dat de steun voor Maurits vanaf of na 1618 afnam. In de aanhef wordt verder gemist dat hij in 1618 politiek leider van de Republiek werd. HT (overleg) 4 feb 2024 16:55 (CET)[reageer]
    Beste HT, je bent nu al reeds een week bezig met het commentaar leveren op deze pagina (waarvoor hulde), maar wanneer verwacht je hiermee klaar te zijn? Want dan kunnen we pas beoordelen hoeveel het werk is om het artikel recht te trekken en of het ondermaats is voor de huidige etalagestandaarden. Mathijsloo (overleg) 4 feb 2024 14:30 (CET)[reageer]
    @Mathijsloo Heb mij vooralsnog vooral beperkt tot voor mij - en mogelijk de lezer - wat opzichtige onvolkomenheden. Er is wat mij betreft best nog veel toe te voegen. Zoals bijvoorbeeld over de zin: "Uiteindelijk vertrok hij vanwege zijn ziekte in november dat jaar,..." Dan denk ik: wat voor ziekte? Voor mij ook iets dat in het oog springt. Hij had in november 1624 last van misselijkheid, buikpijn en zwakte. Hij bleek een tumor in de lever te hebben, waaraan hij in april 1625 is gestorven. Na zijn overlijden werd er sectie op zijn lichaam verricht en werd er een abces in de lever aangetroffen. Hij werd gebalsemd en pas vijf maanden na zijn overlijden in Delft begraven. Staat allemaal op p. 426 van het boek van Zandvliet, waaraan ik hierboven al memoreer. En zo is wel meer dat volgens mij encyclopedisch van belang is. Bijvoorbeeld dat hem nooit door de Staten-Generaal de soevereiniteit is aangeboden. Ik twijfel ook of alles correct is weergegeven. Maar het wordt voor mij wat te veel van het goede. Dus ik laat het hierbij. HT (overleg) 4 feb 2024 16:32 (CET)[reageer]
    Ik heb inmiddels al een paar tekstuele aanpassingen gedaan en zal daar deze week mee doorgaan. Volgens mij heb ik zelf ook nog ergens wat academische literatuur liggen die van toepassing is op het kopje "Militair hervormer", dus daar zal ik ook wat aan sleutelen. Persoonlijk vind ik het altijd een beetje tricky om inhoudelijke aanpassingen te doen aan literatuur die ik niet heb ingezien, zodoende dat er misschien wat andere puntjes blijven liggen. Hopelijk kan iemand anders, die Van Deusen wel heeft liggen, dat bijvoorbeeld oppakken. Mathijsloo (overleg) 5 feb 2024 14:58 (CET)[reageer]
    Tijdens het lezen van het artikel kom ik toch langzamerhand tot de conclusie dat het huidige artikel niet meer aan de standaarden voldoet van een etalage-artikel. De gebrekkige bebronning is hier en ik heb ook de indruk dat er op sommige vlakken meer valt te vertellen (zoals de mislukte aanslag van de Van Oldenbarneveltjes & ook waarom Maurits partij koos in de Bestandstiwsten). Ik denk ook dat aan de hand van nieuwe publicaties het artikel verder verrijkt kan worden. In de lange lijn denk ik wel dat er dermate veel poetswerk verricht moet worden om het op het huidige gemiddelde etalageniveau te krijgen. Mathijsloo (overleg) 6 feb 2024 13:07 (CET)[reageer]
    Beste Mathijsloo. Veel dank voor je aanpassingen. De aanhef sluit nu af met de zin: "Na zijn overlijden volgde zijn halfbroer Frederik Hendrik hem op als stadhouder" Dat was echter niet het geval bij twee provincies (zie de infobox). Ik zou dan de tekst aanpassen naar: "Na zijn overlijden volgde zijn halfbroer Frederik Hendrik hem op als prins van Oranje." Dan klopt het wel. Kijk maar. Ik deel verder je visie om de redenen die je aangeeft dat het lemma niet voldoet aan de etalagevoorwaarden. mvg. HT (overleg) 7 feb 2024 08:50 (CET)[reageer]
  50. Hallo, ik zie toevallig dat deze review momenteel bezig is. Het viel mij ineens op dat Maurits vaak Maurits van Nassau en ook wel eens graaf van Nassau of graaf van Nassau-Dillenburg wordt genoemd, met name voordat hij in 1618 de titel prins van Oranje verwierf door het overlijden van Filips Willem van Oranje. Winkler Prins (2002) zegt bijvoorbeeld: Maurits [Nederlanden] (Dillenburg 13 nov. 1567 – Den Haag 23 april 1625), graaf van Nassau, sinds 1618 prins van Oranje,.... Ik heb altijd aangenomen dat dat gewoon waar was. Maar klopt dat "graaf van Nassau(-Dillenburg)" eigenlijk wel?
In het artikel wordt dit in ieder geval niet duidelijk en ik kan ook nergens anders een verklaring vinden. Kan dat nog eens worden uitgezocht? Lijkt mij best belangrijk. Goed bezig met deze verbeteringen in ieder geval, veel succes nog! Mvg, Nederlandse Leeuw (overleg) 20 mrt 2024 10:48 (CET)[reageer]
PS: Ik heb er verder nog niet uitgebreid naar gekeken, maar zou het verwerven van de prinselijke en grafelijke waardigheid op 20 februari 1618 voor Maurits een significante rol hebben kunnen spelen in het escalerende conflict tussen hem en Oldenbarnevelt? Dat ging immers mede over de staatsvorm en de positie van het (erfelijk?) stadhouderschap versus dat van het (niet-erfelijk) ambt van landsadvocaat / raadspensionaris. Maurits had wel enkele monarchale aspiraties (hoewel die nog lang niet zo duidelijk waren als onder Frederik Hendrik), maar als mijn bovenstaande hypothese klopt, dan had Maurits tot 20 februari 1618 eigenlijk geen enkele adellijke titel om op te bouwen. Geen graaf van Nassau-Breda, geen prins van Oranje-Nassau, geen heer/baron van Breda, etc. alleen maar een stadhouder van enkele gewesten (niet eens alle) in de Republiek, in naam van een koning die reeds was afgezet. Om een vorstenhuis te stichten is dat wel erg dunnetjes en ongeloofwaardig...
Het kan de moeite waard zijn om ook het artikel en:Trial of Oldenbarnevelt, Grotius and Hogerbeets erbij te pakken, waarin uitgebreider wordt ingegaan op de machtsstrijd die er speelde. Hoewel de Scherpe Resolutie al werd aangenomen in 1617 en Maurits al eind 1617 de macht greep in Nijmegen en Den Briel, kan het erven van Oranje en Nassau-Breda zijn dynastieke aspiraties, internationale reputatie en ook financiële situatie aanzienlijk hebben verbeterd ten opzichte van Oldenbarnevelt en andere regenten, die uiteindelijk op 28 augustus 1618 werden gearresteerd. Maar goed, dat is verder speculatie mijnerzijds. Mvg, Nederlandse Leeuw (overleg) 20 mrt 2024 11:17 (CET)[reageer]
Wat ik even snel lees, is: "Tussen 1590 en 1593 werd Maurits steevast graaf genoemd, maar daarna zien we zowel graaf Maurits, prins Maurits, geboren prins van Oranje, en prins Maurits van Nassau door elkaar heen. Hoewel Maurits vaker prins van Nassau dan van Oranje werd genoemd, ..." Bron: "Het gelijk van de Gouden Eeuw. Recht, onrecht en reputatie in de vroegmoderne Nederlanden" (2014), p. 22. Hij kreeg in 1585 van de Staten-Generaal de titel "geboren prins van Oranje". Aan die titel ontbrak elke formele grond en werd niet erkend in het Habsburgse Rijk. Volgens prof. Th. van Deursen is dat de reden dat hij eind zestiende eeuw tegen een vrede met Spanje was. Volgens de vredesvoorwaarden van Philips II zou hij dan namelijk zijn quasi prinsentitel moeten inleveren. Ik zal er nog eens naar kijken. Overigens, wat nu voorligt is of dit lemma etalagewaardig is. Wat denk je? HT (overleg) 23 mrt 2024 00:32 (CET)[reageer]
  1. Botho VIII wordt genoemd als een van Maurits' voorouders, maar het moet Botho III zijn. De VIII is destijds overgenomen van de Engelstalige Wikipedia, maar die had het fout. Zie b.v. www.grafschaft-stolberg.de/illustrierte_geschichte. HT (overleg) 27 mrt 2024 22:55 (CET)[reageer]