Wikipedia:De kroeg/Archief/afgelopen week


woensdag 21 februari

Rubriek "Uitgelicht" is opgefrist

Ik wil even een speciaal bedankje geven aan vooral PJ Geest, maar ook @Labrang, Saschaporsche, TheBartgry, TheGoodEndedHappily:[a] De afgelopen tijd hebben zij zich ingespannen voor het vervangen van artikelen in de rubriek Uitgelicht op de hoofdpagina, iets dat al een tijd niet echt intensief was gedaan. Het komende jaar zijn nieuw in het assortiment: Autisme, Basisinkomen, Bette Davis, Chatsjapoeri, Democratie, Democratische erosie, Economische ongelijkheid, Eleonora van Aquitanië, Europese Unie, Gevolgen van de opwarming van de Aarde, Grote Sprong Voorwaarts, Industriële revolutie, Mahatma Gandhi (was eerder al eens uitgelicht trouwens), John Rawls, Levensverwachting, Luchtvervuiling, Ruimtelijke ordening, Trias politica en Wetenschapsfilosofie.

  1. Ik hoop dat ik niemand ben vergeten.

Behouden maar verplaatst zijn Hommels, Decamerone en Guggenheim Museum (Bilbao), die laatste heeft een jaartje overgeslagen.

De artikelen die vanaf nu niet meer in de rubriek Uitgelicht staan zijn Am Brunnen vor dem Tore, Apocalyps, Belgische ufogolf, Brielle, Bugs Bunny, Cristiano Ronaldo, Curtiss Jenny kopstaand, Dom Juan (Molière), Eris (dwergplaneet), Europees Parlement, Grand tour, Micronatie, Noodweer tijdens Pukkelpop 2011, Parijse studentenrevolte, Paus Julius II, Panama-Stad, Onrust (eiland), Stilleven met kazen, amandelen en krakelingen, T-Ford en Tuvalu.

Dit is zo maar een momentopname, en een totaal ongevraagd schouderklopje. Dank jullie wel, ga zo door! Van een aantal niet meer uitgelichte artikelen is het jammer dat ze gaan, enkele andere hadden hun tijd inderdaad echt wel gehad. Vooral van de nieuwe artikelen is het belangrijk dat er even goed naar gekeken wordt. Ze krijgen namelijk fors meer bezoekers op de dagen dat ze zijn uitgelicht, en dan is het mooi als ze nog even wat extra redactionele aandacht hebben gehad. Bij de meeste is dat eigenlijk niet echt nodig, maar als je die per ongeluk toch onder ogen krijgt dan heb je in ieder geval wat leuks gelezen. 🙂 –Frank Geerlings (overleg) 13 feb 2024 21:22 (CET)[reageer]

Graag gedaan! Een detail, maar de Parijse studentenrevolte is verplaatst en niet verdwenen. Jij bedankt voor de aanmaak van de Categorie:Wikipedia:Uitgelicht op hoofdpagina, zodat je nu kunt weten hoe lang een artikel al meegaat in uitgelicht! PJ Geest (overleg) 13 feb 2024 21:35 (CET)[reageer]
Ah, ik zie het! Die staat nu op de plek waar eerst Stone of Scone stond. Met al die wijzigingen heb ik die kennelijk even over het hoofd gezien. –Frank Geerlings (overleg) 13 feb 2024 21:45 (CET)[reageer]
Die Categorie:Wikipedia:Uitgelicht op hoofdpagina sinds 2025 is trouwens wel een beetje apart. Op een regenachtige dag, als de vissen langs het raam zwemmen en de kraaien er traag boven klapwieken zou iemand er vanaf van kunnen maken  →bertux 13 feb 2024 21:49 (CET)[reageer]
Ik ben niet tegen hernoemen (ga je gang, als je de andere 19 categorieën ook meeneemt), maar ik denk niet dat er heel veel misverstanden ontstaan door de huidige opzet. –Frank Geerlings (overleg) 13 feb 2024 22:25 (CET)[reageer]
De 🐟🐠 zwemmen hier op zeven hoog niet langs de ramen, dus je zult mijn verhuizing en de klimaatverandering moeten afwachten, maar wie weet komt er wel een vliegende haai langs 🦈.
Bang voor misverstanden ben ik niet, maar mijn taalzenuw werd pijnlijk geraakt  →bertux 13 feb 2024 23:00 (CET)[reageer]

donderdag 22 februari

Zuiveringsactie gewenst

Staan op Wikipedia afbeeldingen van mensen die op paarden zitten? Laten we deze afbeeldingen vanaf nu gaan verwijderen, deze zijn onethisch. Ook kinderen lezen deze encyclopedie en door zulke plaatjes leren ze dat het normaal is om dieren te gebruiken als vervoersmiddel. Alvast bedankt voor uw medewerking. Apdency (overleg) 8 feb 2024 21:18 (CET)[reageer]

Laten we sowieso stoppen met het afbeelden van naakte dieren, want dat zou bij kinderen wel eens gevoelens van bestialiteit kunnen opwekken.  Erik Wannee (overleg) 8 feb 2024 21:43 (CET)[reageer]
 
Normalisering van het abnormale
Inderdaad. Zelf erger ik me al jaren aan al die afbeeldingen van Donald Duck, een perverse eend die kinderen leert dat het normaal is dat volwassen mannen voortdurend met hun broek op de enkels lopen. — Matroos Vos (overleg) 8 feb 2024 22:18 (CET)[reageer]
Lees dan vooral de strips van Sokke & Fukke niet, want die eend laat steeds zijn piepie zien! Kuddekop (overleg) 9 feb 2024 09:14 (CET)[reageer]
Die woerd bij mij in de vijver is zelfs helemáál naakt!!! Sietske | Reageren? 9 feb 2024 09:55 (CET)[reageer]
 
Jakkiebah! Dan zijn ze bij ons heel wat beschaafder.  Erik Wannee (overleg) 9 feb 2024 10:02 (CET)[reageer]
Ankie van Grunsven kan het beste alvast een goede advocaat regelen! Bob.v.R (overleg) 9 feb 2024 10:28 (CET)[reageer]
Of erger nog: Dolan. Mondo (overleg) 9 feb 2024 12:22 (CET)[reageer]
Je geeft ze een vinger...bdijkstra (overleg) 8 feb 2024 23:17 (CET)[reageer]
We hebben een dwarsligger, bijzonder hoogleraar publieksfilosofie Stine Jensen. Moeten we haar niet cancelen? (Vroeger heette dat toch in goed Nederlands kaltstellen?) Voor straf een draaimolen met friettuigen en vliegzakken laten ronddraaien, en kinderen laten paardjerijden filosoofjerijden op haar rug? Want wij zijn geen dieren, dus dan mag het  →bertux 9 feb 2024 10:27 (CET)[reageer]
Ennnn dit was weer voldoende Wikipedia voor vandaag... Schilbanaan (overleg) 9 feb 2024 12:15 (CET)[reageer]

Als dit het "niveau" is: zwarte piet is zwart! ♠ Troefkaart (overleg) 9 feb 2024 10:35 (CET)[reageer]

Even terug naar de PETA-actie waar Apdency naar verwijst. De tekst zegt: Die onderdelen (de paarden in de draaimolen) moeten worden vervangen door auto's, ruimteschepen of vliegtuigen. Nu ja, dat is lekker, we leren kinderen dat het normaal is dat ze in vliegtuigen en ruimteschepen de wereld over reizen, of verder. Ik pleit voor fietsen! (natuurlijk duurzaam gemaakt, en geen fietsen met ondersteuning zoals dat eufemistisch heet). Ze pakken alles af, zelfs Donald Duck! mvg HenriDuvent
Kinderen moeten niet leren dat het normaal is om dieren te gebruiken als vervoersmiddel, maar dat ze opgegeten moeten worden (vervoermiddel). Ik kijk net in onze tuin naar de merel en de koolmezen - wat die niet voor een slachting aanrichten onder de spinnen, wormen en pissebedden, dat is ten hemel schreiend. PAvdK (overleg) 9 feb 2024 11:06 (CET)[reageer]
en al die standbeelden van ruiters! slopen! PAvdK (overleg) 9 feb 2024 11:07 (CET)[reageer]
En Sinterklaas rijdt in een bolderkar getrokken door witte hetero-mannen. Bob.v.R (overleg) 9 feb 2024 11:43 (CET)[reageer]
Ik stuur je de kat, die is zo begaan met de spinnetjes, wormpjes en pissebedjes, die koene ridder gaat hun aanvallers wel te lijf!  →bertux 9 feb 2024 11:44 (CET)[reageer]
Vroeger hadden we een paard. Wat dat dier zich voor ons uitgesloofd heeft in de modder. Daar ben ik haar nog steeds dankbaar voor. We zouden dieren inderdaad beter moeten behandelen maar in dit geval is het overdreven. Wilrooij (overleg) 9 feb 2024 16:31 (CET)[reageer]
Laten ze zich eerst eens druk maken om die dieren die een abominabel leven leiden in stinkende fokkerijen om eerst vetgemest en vervolgens samengepropt in een vrachtwagen vervoerd, daarna vergast, ge-elektrocuteerd of op een andere manier vermoord te worden om opgegeten te worden. En wat te denken van alle vissen die een verstikkingsdood sterven om opgegeten te worden of verwerkt te worden tot lijm of brandstof. Pas als iedereen veganist is geworden, lijkt er me plaats om zich om de ruitersport druk te maken.  Erik Wannee (overleg) 9 feb 2024 16:58 (CET)[reageer]
Varkensschuren uitvoeren als draaimolens waar alle kwellingen zichtbaar zijn lijkt me een goed begin  →bertux 9 feb 2024 17:38 (CET)[reageer]
@Erik Wannee, PETA maakt zich natuurlijk ook druk over echt dierenleed, maar het probleem van de activisten van nu is dat ze vooral uit lijken te zijn op een schouderklopje uit eigen kring, en veel minder op het daadwerkelijk realiseren van hun idealen. De doelen die ze nastreven – dierenwelzijn, antiracisme, transrechten etc. – zijn allemaal zeer lovenswaardig, maar op een gegeven moment weten ze van gekkigheid niet meer wat ze moeten doen. En dan gaan ze zich dus druk maken over draaimolens, of komen ze, niet gehinderd door enige taalkundige kennis, met allerlei hersenspinsels, bijvoorbeeld dat woorden als blank, slaaf en transvrouw racistisch of dehumaniserend zouden zijn, en 'verrijken' ze onze taal met onnodig lelijke constructies als tot slaaf gemaakte en mensen van kleur. Dat levert ze veel waardering op in hun eigen woke bubbel, maar de gewone man (x/v/m), die ze juist zo hard nodig hebben als ze echt wat willen bereiken, haakt dan af en zoekt zijn heil bij een blonde paljas uit Venlo of een flapdrol op een tractor. Ik durf zelfs wel te stellen dat we de gure, bruinrechtse wind die momenteel door Nederland waait, voor een belangrijk deel te danken hebben aan humorloze, vooral voor eigen parochie prekende drammers als Asha ten Broeke, Gloria Wekker en Akwasi. — Matroos Vos (overleg) 9 feb 2024 19:31 (CET) — PS Deze bijdrage heeft tot een paar opgetrokken wenkbrauwen geleid. Voor een uitgebreide toelichting mijnerzijds, zie hier. — Matroos Vos (overleg) 13 feb 2024 05:24 (CET)[reageer]
Kortom, men is doorgedraaid? Hè, ik wou net een pleidooi gaan houden om overal in deze encyclopedie het woord 'rijdier' te vervangen door 'rijdiergemaakte' (zo'n beest heeft er zelf immers niet voor gekozen ... enz.), maar bij nader inzien zie ik maar van deze oproep af. Apdency (overleg) 9 feb 2024 19:48 (CET)[reageer]
Jammer. Mocht je je toch nog bedenken, dan zou je meteen ook nog even elke gehaktbal kunnen omtoveren in een tot gehaktbal gemaakte. Niet dat al die koetjes en varkentjes die dagelijks door de gehaktmolen gaan er iets aan hebben, maar het geeft je wel een zelfvoldaan gevoel. — Matroos Vos (overleg) 9 feb 2024 19:59 (CET)[reageer]
Ik neem aan de we de kat van Bertux vanaf nu ook een tot huisdier gemaakte kat noemen en niet meer gewoon huisdier. En zo niet, dan ga ik de PETA bellen hoor! Brimz (overleg) 9 feb 2024 21:09 (CET)[reageer]
Bellen? Dat is wel heel erg 2014. Zelfs bij Omroep MAX doen ze dat allang niet meer. — Matroos Vos (overleg) 9 feb 2024 22:39 (CET)[reageer]
  • Nou ken ik de kat van bertux niet, maar in het algemeen laten kleine tuintijgers zich niet zo makkelijk beperkingen opleggen. Veel waarschijnlijker is bertux door zijn kat een “tot personeel gemaakte”. Sietske | Reageren? 9 feb 2024 22:51 (CET)[reageer]
Precies, het is altijd maar weer vraag wie van de twee het baasje is. Ook Baudelaire – u ziet, ik ben zeker niet van de straat – wist dat een kleine tweehonderd jaar geleden al, toen hij Les chats schreef. De zevende en achtste regel van dit gedicht luiden, in de vertaling van Rudy Kousbroek:

"Erebos wilde ze als boden des doods,

Maar iedere dienstbaarheid botst met hun trots."

(Medereizigers. Over de liefde tussen mensen en dieren, 2009, p. 101)
Het eerste mooie gedicht over een hond moet nog geschreven worden. — Matroos Vos (overleg) 10 feb 2024 01:33 (CET)[reageer]
Nou, wat dacht je van "De hond" van de Schoolmeester?
Een hond is vermaard
Om zijn gezellige aard
En ’t kwispelen van zijn staart.
Zijn neus, doorgaans rond,
staat gewoonlijk in ’t front,
En zo lang die maar nat en fris is,
Is ’t een bewijs, dat meneer zo gezond als een vis is. Sijtze Reurich (overleg) 10 feb 2024 11:03 (CET)[reageer]
@Sietske: Kaspar is te vinden onder dit kopje, maar voor deze discussie heeft hij schaapskleren aangetrokken. Met een kunstgebit was het wel overtuigender geweest,het vermommend personeel is echter bloedend afgedropen  →bertux 10 feb 2024 11:39 (CET)[reageer]
Ik zit met een dilemma. Ik probeerde een artikel op te poetsen conform de hedendaagse standaarden, maar ik struikel een beetje over de titel. De dieren in kwestie hadden volgens mij geen andere keus dan de richting op te gaan die ze gingen, waardoor er volgens mij ook hier sprake is van "[...]gemaakte dieren". Kan iemand een bron vinden die mijn vermoeden ondersteunt? En hoe zou de titel dan het best kunnen worden? Brimz (overleg) 13 feb 2024 08:54 (CET)[reageer]
Die dieren zijn antropomorfe personages, dus dat zou ook al weer niet 'mogen'? Zou ik als gepensioneerde ook stadsmuzikant mogen worden? En krijgt Michiel de Ruyter dan ook een andere naam? Zomaar wat opborrelende vragen. PAvdK (overleg) 13 feb 2024 16:28 (CET)[reageer]
In elk geval moet het insectenmisbruik in het vlooienspel ook direct gestopt worden. De vlooien moeten vrijgelaten worden. Freedom for fleas!
 
Elly Sta jij al hier? (Overleg) 14 feb 2024 10:00 (CET)[reageer]
En de 'sport' zweefvliegen dan, moet dat zomaar mogen? En waar horen dan die vlinders in de buik (juist met valentijnsdag)? Er moet meer belangstelling komen voor de insecten in deze wereld! Ik las trouwens net (oud nieuws) dat kwallen al 650 miljoen jaar evolutie hebben overleefd zonder dat ze hersenen hebben - dat zou voor vele mensen een geruststellend idee moeten zijn. Misschien hebben die kwallen wel een zeer doordachte keuze gedaan. PAvdK (overleg) 14 feb 2024 10:31 (CET)[reageer]
De actie van PETA stuit hier op veel weerstand en ongeloof. En niet alleen hier. Dat is inmiddels wel duidelijk. Maar ja. De samenleving is doordrenkt van symbolen uit het verleden die soms horen bij nu verwerpelijk geachte gedachten. Vrijwel niemand (in Nederland) was verontwaardigd dat het beeld van Saddam Hoessein neergehaald werd nadat de man zelf was afgezet. Weinigen zullen moeite hebben met het verbod op ganstrekken met levende ganzen. En dat vroeger iedereen in brieven standaard met geachte heer werd aangesproken werd mist niemand. Maar ja. Niet iedereen is het met het verdwijnen van dat soort symbolen en tradities eens. Zie de Zwarte Piet-discussie, zie de boosheid van Rusland over het weghalen van triomfantelijke geëtaleerde Russische tanks door de voormalige landen van de Sovjet-Unie, zie de oppositie tegen het weghalen van het beeld van Jan Pieterszoon Coen of het graf van Franco. Het verleden heeft een lange adem en veel supporters. Maar ja. Toch niet alle voorstellen zijn zinvol en sommige zelfs absurd? Dat het er tegen elke verandering verzet is hoort bij verandering. En dat sommige voorlopers in de discussie doorslaan in de ogen van tijdgenoten hoort er ook bij. Veel radicale voorstellen halen het niet. Wie de spellingswijzigingsvoorstellen van de laatste eeuw ziet zal verbaasd zijn. De aksiekommitees worden niet meer zo genoemd. En ook de krakersters (vrouwelijke krakers) zijn verdwenen. En zo is het met de anti-dieralsstoeltje- indraaimolen-actie van PETA. De gewoonte om met dieren te doen wat je wilt werd lange tijd normaal gevonden, in de bio-industrie, bij proefdierenonderzoek en bij vermaak. Tot op zekere hoogte wordt in cultuuruitingen gereproduceerd wat vroeger normaal was. En gelukkig vaak bespot en gecorrigeerd. Zoals - na hevig, langdurig en soms onvriendelijk verzet - de varkensstallen, het dierproevenonderzoek en het vermaak (circus) van de toekomst (nog) diervriendelijker zullen zijn, denk ik, hoop ik, zo zullen ook stripfiguren een andere gedaante krijgen en wie weet stoeltjes in draaimolens. mvg HenriDuvent
Als je de lijn van PETA doortrekt dan moeten we ook alle paardensporten in de ban doen. Want die zijn natuurlijk ook dieronvriendelijk? En hondendressuur en agility wedstrijden mogen die ook niet meer? Misschien moeten we dan ook maar gelijk alle sporten waar kinderen aan deelnemen in de ban doen als we bezig zijn, want die arme kindjes worden ook uitgebuit en afgemat.
Oh ik vergeet nog de duivensport uit te bannen en het kleiduivenschieten kan ook niet meer. Het zijn geen echte duiven maar toch, de associatie is er! Saschaporsche (overleg) 14 feb 2024 17:02 (CET)[reageer]
Veel van wat je noemt zou best serieus bekeken kunnen worden, serieuzer dan de draaimolenvoorstellen. Ooit je verdiept in dressuur van honden en paarden? Kindersport is al gereguleerd, geen zorgen daarover, althans in ons ethische Westen, hg HenriDuvent 14 feb 2024 17:40 (CET)[reageer]
Ik maak mij geen zorgen over te weinig regulering. Wel over te weinig handhaving. Het is geen sport, maar zie bv. ook het inzetten van kinderen als influencer. –bdijkstra (overleg) 14 feb 2024 17:54 (CET)[reageer]
Ik heb kennelijk ten onechte aangenomen dat het hier om pure flauwe kul ging. Daar heeft het kopje bij dit onderwerp mij bij gestuurd: de term 'Zuiveringsactie' geeft mij een vieze smaak in de mond - maar dat is wel een persoonlijke mond. PAvdK (overleg) 14 feb 2024 16:50 (CET)[reageer]
 
Dit kan toch echt niet op Wikipedia, spaarpotten in de vorm van varkens, straks denken die kinderen dat varkens daar voor bedoeld zijn. Behanzane ☎✉ 14 feb 2024 18:03 (CET)[reageer]
Het lijkt me dat het punt nu wel - en dubbel en dwars - gemaakt is, of komt alle gebruiksgoed nog langs dat naar een dier gemodelleerd is? mvg HenriDuvent
Tja, de beer is los. En dit is de Kroeg he. En een kroeg is net een wolf in schaapskleren. Maar wees gerust, je vindt hier nog niet de hond pot; want hoewel de discussie nog wel even door zal gaan, blaffende honden bijten niet. En misschien vind je bovenstaande discussie wel bij de konijnen af, maar ja mijn naam is haas, dus mijn niet bellen, hoewel ik met deze opmerking geen oude koeien uit de sloot wil halen, want ik weet dat bellen iets van vroeger is. Ik gooi ze er nu maar in, want ik weet niet of ik dit in de toekomst allemaal nog wel mag zeggen. Brimz (overleg) 14 feb 2024 19:20 (CET)[reageer]
In de toekomst zul je voor de wolven worden gegooid. En zoals we inmiddels allemaal weten, bijten die. Dus laten we inderdaad maar eens een eind maken aan dit gemekker. Met dank aan PETA voor de inspiratie! Apdency (overleg) 14 feb 2024 21:36 (CET)[reageer]
Over mekkeren gesproken, ik snap nu waarom die beesten dat doen! Die beesten balen allemaal dat ze hun vacht moeten afstaan zodat die PETA gasten allemaal hun geitenwollen sokken kunnen breien, haken of punniken. Saschaporsche (overleg) 14 feb 2024 21:46 (CET)[reageer]
Gelukkig leven wij niet in de USA en hebben wij Piet Adema nog, die van zijn onzalige plan de hertenkampen te sluiten is teruggekeerd. Maarten1963 (overleg) 15 feb 2024 12:21 (CET)[reageer]

Del Monte

Ik las dit, en had eerder deze week een bewerking gezien op Del Monte, die is teruggedraaid, omdat "de rechter nog geen uitspraak heeft gedaan". Ik zit nu met een aantal vragen, waarvan de prangenste is: doen we dat ook bij aantijgingen op artikelen die Rusland betreffen, of Israel? Kunnen we dat ook allemaal zonder bronmateriaal wegvagen, omdat de rechter zich er niet over heeft willen uitspreken, of dat die uitspraak nog verwacht wordt? Dat kan namelijk soms heel lang duren. Slobodan Milosevic heeft de uitspraak van de rechter bijvoorbeeld nooit gehaald, maar wordt wel beticht van etnische zuivering. SexMad (overleg) 10 feb 2024 11:59 (CET)[reageer]

Nee, we hoeven niet per se op een rechter te wachten om encyclopedisch relevante controversiële dingen toe te voegen. Daarbij is echter wel van belang dat het neutraal en terughoudend wordt beschreven. Het gaat overigens om deze ongedaanmaking. (Laten we Israël er maar buiten houden trouwens, dat is een discussiestuk apart.) Encycloon (overleg) 10 feb 2024 12:15 (CET)[reageer]
Het stuk staat vol holle frasen en suggestief taalgebruik. Het lijkt me terecht verwijderd. Na de eerste zinnen begrijp ik alleen dat er schijnbaar corrupt wangedrag is, maar weet ik nog steeds niet wat precies. Labrang (overleg) 10 feb 2024 18:17 (CET)[reageer]
Ik vind helemaal niets vermelden over de controversen wel weer het andere uiterste. Zie de Engelstalige versie, zoals zij het vermelden vind ik keurig: [1]https://en.wikipedia.org/wiki/Del_Monte_Foods#Criticism_and_controversy Maarten1963 (overleg) 15 feb 2024 12:16 (CET)[reageer]

vrijdag 23 februari

Stadssanering Dordrecht (1958-1980)

Zie zojuist Stadssanering Dordrecht (1958-1980) verschijnen. Weet niet zo goed wat we het beste met dit artikel moeten doen, iemand een idee? Vinvlugt (overleg) 15 feb 2024 13:57 (CET)[reageer]

Misschien wel handig en netjes om de aanmaker van het artikel even te pingen als je dat hier te berde brengt? @ Gebruiker:JoopWammes. Vr groet Saschaporsche (overleg) 15 feb 2024 14:26 (CET)[reageer]
Hoort eigenlijk in pagina over Dordrecht denk ik, maar die pagina is al zo lang. Cccar (overleg) 15 feb 2024 14:28 (CET)[reageer]
Lijkt me wel encyclopedische kost, maar vermoedelijk niet geschikt als geheel op zichzelf staand artikel. Invoegen in Geschiedenis van Dordrecht lijkt me nog de beste oplossing (wellicht beter dan in Dordrecht). Mogelijk moet ook de tekst zelf hier en daar nog iets worden aangepast. Ik ga er gemakshalve maar van uit dat (een deel van) de tekst niet ergens letterlijk uit gekopieerd is. De Wikischim (overleg) 15 feb 2024 18:41 (CET)[reageer]
Mag wat mij betreft een eigen lemma hebben. Kan inhoudelijk wel beter en gedetailleerder. HT (overleg) 15 feb 2024 19:29 (CET)[reageer]
Het zou ook niet misstaan in Binnenstad (Dordrecht). Hobbema (overleg) 15 feb 2024 19:37 (CET)[reageer]
Ik zie niet zo waarom het niet zou kunnen worden ingevoegd onder Geschiedenis van Dordrecht#1950-heden. Overigens is de voornoemde sectie in deze vorm in feite een "Trivia"-sectie, maar dan met een andere naam. Dus hier liggen in feite alweer twee nieuwe klussen tegelijk klaar: het stuk onder Geschiedenis van Dordrecht#1950-heden omwerken tot een fatsoenlijke encyclopedische tekst, en Stadssanering Dordrecht (1958-1980) – voor zover dit goed mogelijk is – aldaar invoegen. En vooruit, een gedeelte kan misschien toch ook gewoon in het hoofdartikel Dordrecht en/of het door Hobbema voorgestelde Binnenstad (Dordrecht), die is misschien nog wel wat beter hiervoor idd.
Overigens vind ik de huidige tekst van Stadssanering Dordrecht (1958-1980), na die eens iets beter bekeken te hebben, hier en daar toch iets minder geschikt ogen. Ik krijg helaas ook een vaag verontrustend gevoel dat er misschien toch sprake van copyvio zou kunnen zijn, al gaat het dan wellicht niet om de tekst als geheel. De Wikischim (overleg) 15 feb 2024 19:45 (CET)[reageer]
Het leest vooral als een soort beschouwing. Ik herken in de tekst mijn eigen irritatie over die grootschalige vernielzucht in die periode - en dat is nou net niet de bedoeling van een encyclopedisch artikel. Het mag dus feitelijker, zakelijker en afstandelijker. Thieu1972 (overleg) 15 feb 2024 22:34 (CET)[reageer]
Dank je voor je opmerking. Invoegen in een paraplu-artikel over Dordrecht zou dat laatste artikel onleesbaar maken (opgeblazen worden). In zo'n overall artikel moeten slechts enkele zinnen staan per deelontwerp. Beter is 1 alinea in 'Dordrecht' op te nemen, en daarin te verwijzen naar het langere artikel over sanering. 2A02:A446:2978:1:41B7:AF3E:4085:282A 16 feb 2024 12:21 (CET)[reageer]
Ik vind het een leuk en lezenswaardig artikel. Van mij mag het blijven. In Delft werd niet lang daarna de verkrotting ook aangepakt, maar blijkbaar had S.J. van Emden van zijn fouten in Dordrecht geleerd, en heeft zijn komplan in Delft gelukkig een stuk beter uitgepakt. Sietske | Reageren? 16 feb 2024 08:30 (CET)[reageer]
Wat ik bedoel te zeggen: ik zou best meer afzonderlijke artikelen over stadssaneringen willen lezen.
Of wellicht een overzichtsartikel over binnenstadssaneringen tegen verkrotting zoals die in Nederlandse steden her en der is uitgevoerd tussen ruwweg 1955-1980. Sietske | Reageren? 16 feb 2024 08:34 (CET)[reageer]
@Thieu1972: In mijn ogen is het artikel niet bovenmatig opiniërend; wat ontbreekt zijn bronnen waarmee de generieke termen concreter gemaakt kunnen worden. Maar inderdaad, respect voor de toenmalige tijdgeest mag wel doorklinken. Aan dergelijke saneringen ligt hetzelfde denken ten grondslag als aan de wederopbouw, en wie zijn wij om de heropbouwers van een vernield land te bekritiseren? 21e-eeuwers leven in een aangeharkt land en willen de strakke structuren ontvluchten, maar wie overgeleverd is aan duisternis en noodlot zoekt juist houvast; zie ook hoe de heldere geometrie van Franse tuin, waar men zich kon afwenden van de stadsvuiligheid en de dreigende woestheid van de natuur, opgevolgd werd door de Engelse tuin waar de mens zijn nieuwverworven ijzeren greep op de wereld juist kon vergeten.
@Sietske: Dat zou zeker een verrijking van de encyclopedie zijn! België en Duitsland zijn in de wereldoorlogen zodanig vernield dat men aan meer kaalslag geen behoefte gehad zal hebben; minstens zal er een andere dynamiek geweest zijn, dus in onze contreien zal het vooral een Nederlands fenomeen zijn. Ik vermoed dat er in ons land tientallen steden op zo'n rigoureuze manier gemoderniseerd zijn.
Wie meer voorbeelden kent, wordt uitgenodigd ze hier toe te voegen, wie weet wat het oplevert!
Het is relatief, Bertux: de stadssaneringen waren niet direct na de oorlog, maar in de jaren 60 en 70 (en ook 80). Niks duisternis en noodlot. Die vernieuwingen richtten zich ook grotendeels op het ruimte geven aan de auto - een mooi luxeproduct dat inmiddels breed werd aangeschaft - en winkelcentra. De zorg om historie en monumenten kwam pas mondjesmaat op gang begin 20e eeuw, en zoiets banaals als het beschermen van woonhuizen kwam pas ruim na WO2. Om over industrieel erfgoed maar niet te spreken. En het is natuurlijk een persoonlijke mening wat je van de vervangende bouwwerken vindt, maar zelf vind ik het doorgaans gruwelijke ontwerpen, gemaakt van ondermaats materiaal, zonder enige vorm van esthetiek of menselijkheid. Het is ook niet verwonderlijk dat veel van die gebouwen weer worden afgebroken.
Men had ooit plannen om de Utrechtse Oudegracht om te toveren tot een soort snelweg. Hele stadscentra zijn onherstelbaar verminkt (Emmen, Hilversum) door de vernieuwingsdrang en grootheidswaanzin. Wat eenmaal weg is, blijft ook weg, alles van waarde is weerloos, en het ging ook niet kleinschalig maar met de botte bijl. Als ik weer eens zo'n verminkt stadscentrum zie, dan denk ik toch wel vaak: we hadden die oorlog helemaal niet nodig om onze steden kapot te maken, want wat in de oorlog niet is gebombardeerd, hebben we na afloop alsnog vrolijk zelf verwoest....
Maar terugkomend op het artikel: het lijkt mij een prima onderwerp dat afdoende is beschreven in de bronnen. Toch wringt het m.i. in het huidige lemma te veel. Thieu1972 (overleg) 16 feb 2024 09:56 (CET)[reageer]
Ik was laatst toevallig een artikel begonnen over Sanering (bebouwing), al ben ik daar nog niet heel erg ver mee. (Iets met: afgeleid door andere interessante onderwerpen ;) )
Er bestaat wel al een artikel Stadsvernieuwing dat zich meer richt op de naoorlogse periode na 1970. Voor de Tweede Wereldoorlog was er ook al sprake van sanering, ik denk hier bijvoorbeeld aan de sanering van Uilenburg, Valkenburg (Marken) en Vlooienburg in de Amsterdamse Jodenbuurt.
Ik vind het persoonlijk een interessant onderwerp waarvan ik denk dat het zeker niet misstaat op Wiki. - TheGoodEndedHappily (overleg) 16 feb 2024 09:55 (CET)[reageer]
Ik heb gezien hoe de stadsvernieuwingen van eind 19e eeuw een groot deel van de Deense binnensteden om zeep hebben geholpen. Het idee van de vooruitgang, met brede straten voor vervoermiddelen, heeft in bv Odense voor een enorme kaalslag gezorgd. Menig stadscentrum daar valt dan ook tegen: van de oude historie is weinig over, en er staat vooral veel generieke bebouwing waar weinig tot niks van uit gaat.
Overigens is ook Parijs grootschalig tegen de vlakte gegaan in de 19e eeuw. De plannen van Haussmann maakten het voor het leger makkelijker om volksopstanden tegen te gaan op grote boulevards dan in middeleeuwse steegjes. Nou ja, die boulevards zijn dan nog best aardig geworden, toch? :-) Thieu1972 (overleg) 16 feb 2024 10:06 (CET)[reageer]
Het is soms inderdaad een beetje jammer wat er gebeurd is met bepaalde steden. In sommige gevallen (bij onbewoonbaar verklaarde krotten en gangen) was het wel echt noodzakelijk.
En soms heb je nu eenmaal wat behoefte aan een wat mooier uitzicht, dus prima als je zo'n wijk dan eventjes netjes wegbulldozert, toch? ;) (Situatie nu) - TheGoodEndedHappily (overleg) 16 feb 2024 10:28 (CET)[reageer]
Het grappige is dat wat destijds als krotten werd gezien, nu vaak supergewilde (en dus onbetaalbare) huisjes zijn. Thieu1972 (overleg) 16 feb 2024 12:39 (CET)[reageer]
Vlooienburg had De Pijp kunnen zijn, maar helaas moeten we het nu doen met de Stopera. ;) - TheGoodEndedHappily (overleg) 16 feb 2024 12:54 (CET)[reageer]
Zie ook:
[…] volledig vernietigd om zichtassen te creëren, bijvoorbeeld voor de Champs-Élysées in Parijs. Naar dit voorbeeld, maar dan natuurlijk net iets groter, liet de megalomane Roemeense dictator Ceaușescu in 1985 in de hoofdstad Boekarest de Bulevardul Unirii (Boulevard van de Eenheid) aanleggen. Aan het eind van deze vista verrees het Casa Poporului (Huis van het Volk, parlementspaleis). Voor het totale project zijn tienduizenden Boekaresters gedeporteerd en werden een woonwijk, een stadion, kerken, kloosters en synagogen afgebroken.
Overigens concentreren wij ons op mooie oude panden, maar de vernietiging van de natuur is waarschijnlijk belangrijker; denk eens aan de vernietiging voor de aanleg van Mexico-Stad in de jungle of de Haven van Rotterdam in een estuarium  →bertux 16 feb 2024 12:46 (CET)[reageer]

zondag 25 februari

Stemming hoofdbetekenissen 2024

Aankondiging: op Wikipedia:Stemlokaal/Stemming hoofdbetekenissen 2024 zal een stemming worden gehouden over het voor 12 artikeltitels wel of niet handhaven van een toevoeging tussen haakjes in die betreffende artikeltitel. De stemming begint op 28 februari 2024 om 23:00 uur lokale tijd en zal een looptijd hebben van twee weken. Overleg is mogelijk op de betreffende overlegpagina. - Bob.v.R (overleg) 16 feb 2024 00:58 (CET)[reageer]

Wat fijn dat jullie de mitella er ook bij gezet hebben! Dankjewel,  Erik Wannee (overleg) 18 feb 2024 14:34 (CET)[reageer]

maandag 26 februari

BENDER

Dag allen, ik zou graag een Wikipedia-artikel willen schrijven over BENDER, een YouTube-kanaal met zo'n 180.000 abonnees van een jonge journalist (zie deze link). Alleen weet ik niet wat de richtlijnen zijn van Wikipedia met betrekking tot het schrijven van artikelen over YouTube-kanalen. Hoe bekend of hoeveel abonnees zou een YouTube-kanaal bijvoorbeeld moeten hebben voordat het een artikel zou mogen krijgen? Ik hoor graag van iemand! Met vriendelijke groet,   S. Perquin (overleg)18 feb 2024 14:19 (CET)[reageer]

Misschien een open deur, maar het aantal abonnees is niet meer dan een indicator. Uiteindelijk gaat het erom in hoeverre er door onafhankelijke betrouwbare bronnen over het onderwerp geschreven is. GeeJee (overleg) 18 feb 2024 14:21 (CET)[reageer]
Beste GeeJee, bedankt voor uw reactie. Ik heb tot nu toe drie bronnen kunnen vinden; [2], [3] en [4]. Denk je dat deze onafhankelijk en betrouwbaar genoeg zijn? Mijns inziens is dat in ieder geval wel het geval.   S. Perquin (overleg)18 feb 2024 14:27 (CET)[reageer]
De eerste 2 artikelen hebben weinig om het lijf. De derde heeft wat meer inhoud, maar het is denk ik twijfelachtig of dit een goede bron is. Ben benieuwd wat anderen hiervan vinden. Overigens is Bender (Youtuber) nog niet zo lang geleden verwijderd. GeeJee (overleg) 18 feb 2024 14:33 (CET)[reageer]
De derde (een m.i. bedenkelijke blogsite) verwijst overigens ook naar dat Wikipedia-artikel. Encycloon (overleg) 18 feb 2024 14:39 (CET)[reageer]
Weet iemand wat er in dat Wikipedia-artikel stond en welke bronnen er werden aangehaald? Daar ben ik erg benieuwd naar.   S. Perquin (overleg)18 feb 2024 14:43 (CET)[reageer]
Zie hier. Encycloon (overleg) 18 feb 2024 14:45 (CET)[reageer]
Hmmm oké. Ik kan verder niet echt andere (goede) bronnen vinden dan die drie die ik al had gevonden.   S. Perquin (overleg)18 feb 2024 15:19 (CET)[reageer]
Het is ook niet voor niks onlangs verwijderd. Thieu1972 (overleg) 18 feb 2024 18:08 (CET)[reageer]
Aantallen abonnees schijnen gekocht te kunnen worden, dus lijkt geen goede indicator. Het zijn meestal ook niet echt "abonnees", in zin dat er betaald wordt. Eerder zijn het "volgers", die een kanaal op hun volglijst hebben staan. Externe, gezaghebbende en onafhankelijke bronnen zijn wel van belang. mvg. HT (overleg) 18 feb 2024 18:20 (CET)[reageer]
Ik heb hier recentelijk ook m'n neus aan gestoten met fake aantallen Spotify-luisteraars. Er zijn sites zoals deze, waar je voor een paar honderd euro honderduizenden youtube views kan binnenhalen. Zelfde geldt dus voor luisteraars op Spotify, volgers op Twitter, Instagram, en noem ze maar op. De fake-followersindustrie is zo groot dat ikverbaasd ben dat we er nog geen artikel over hebben :-) Milliped (overleg) 18 feb 2024 18:56 (CET)[reageer]
Haha, ik kan weleens kijken of ik dan over die fake-followersindustrie een artikel kan schrijven!   S. Perquin (overleg)18 feb 2024 19:19 (CET)[reageer]
Hier een paar aanknopingspunten: en:Sybil attack, en:Influence-for-hire, en:Social bot, allemaal helaas zonder evenknie op nl-wiki. Milliped (overleg) 18 feb 2024 19:27 (CET)[reageer]
Bedankt, ik zal binnenkort eens kijken!   S. Perquin (overleg)18 feb 2024 19:31 (CET)[reageer]

Wie o wie vindt de bron?

We zijn ondertussen toe aan onze tweede editie van Wie o wie vindt de bron?. Er staan nog steeds meer dan 15.000 bronvragen in artikels op de Nederlandse Wikipedia en daar wil ik graag wat aan doen. Samen gaan we op zoek naar zoveel mogelijk bronnen voor deze bronvragen in de vorm van een kleine wedstrijd. We zoeken een opvolger voor AnarchistiCookie die de eerste editie won of kan AnarchistiCookie zijn titel verlengen? De tweede editie loopt van 14e 00:00 CET tot de 29e 23:59 CET februari 2024, een dagje meer dus dan vorig jaar met dank aan een schrikkeljaar. Aanmelden kan vanaf vandaag op de bovengelinkte pagina waar ook meer uitleg te vinden is over de wedstrijd. Ik hoop dat we samen weer veel bronvragen kunnen oplossen. Alvast veel plezier en succes aan alle deelnemers. Themanwithnowifi (overleg) 1 feb 2024 15:57 (CET)[reageer]

Leuk initiatief! Ik doe mee :-) Sietske | Reageren? 1 feb 2024 21:35 (CET)[reageer]
Eens zien of we het gezette record van 670 opgeloste bronvragen kunnen overtreffen. En uiteraard verwelkom ik alle uitdagers :-) Komt allen! AnarchistiCookie  Overleg 1 feb 2024 21:36 (CET)[reageer]
Zeven mensen hebben zich al opgegeven! Wie wordt deelnemer nummer acht? Sietske | Reageren? 3 feb 2024 12:12 (CET)[reageer]
Het aantal deelnemers heeft zich inmiddels verdubbeld! Wie wordt deelnemer nummer vijftien? Sietske | Reageren? 8 feb 2024 23:23 (CET)[reageer]
Nog twee dagen voor de start, bedankt aan alle deelnemers tot nu toe. Je kan ook na de start nog steeds blijven inschrijven. Alvast veel plezier met deze editie iedereen. Themanwithnowifi (overleg) 12 feb 2024 19:26 (CET)[reageer]
En we zijn begonnen! De eerste bronvragen werden al opgelost, je kan nog steeds deelnemen ook al is de wedstrijd al begonnen, veel succes aan alle deelnemers! Themanwithnowifi (overleg) 14 feb 2024 06:49 (CET)[reageer]
Als er geen bron gevonden wordt moet dan alleen de bronvraag weg (lijkt me niet logisch) of ook het deel waar de bronvraag naar verwijst (soms blijft dan weinig over), of alles laten staan in de hoop dat iemand anders meer geluk of kennis heeft? Hobbema (overleg) 17 feb 2024 14:34 (CET)[reageer]
En is er in deze een verschil tussen bronvragen over feiten en over opinies (.. was een van de belangrijkste ..)? Hobbema (overleg) 17 feb 2024 14:48 (CET)[reageer]
Ik heb in het kader van deze wedstrijd inmiddels meerdere artikelen met een bronverzoek bekeken, maar krijg bij het lezen ervan vaak meer nieuwe bronvragen dan dat ik er met deze wedstrijd zit op te lossen… Sietske | Reageren? 17 feb 2024 15:32 (CET)[reageer]
De wedstrijd wordt ieder jaar moeilijker. De onoplosbare gevallen schuiven door naar volgend jaar. Gelukkig komen er ieder jaar ongeveer 1000 tot 2000 nieuwe bronvragen bij, daar moet ook wel wat oplosbaars bij zitten. –Frank Geerlings (overleg) 17 feb 2024 19:48 (CET)[reageer]
@Hobbema, ik zie je vraag nu pas. Als je niets vindt heb je twee opties: 1) je denkt dat iemand anders misschien wel een bron zou kunnen vinden voor de bewering. 2) Je denkt dat je alles uit de kan hebt gehaald en dat niemand er een bron bij gaat vinden. Bij de eerste laat je het staan en ook de bronvraag, bij het tweede geval haal je bronvraag en stelling weg. Dit natuurlijk allemaal naar eigen inzicht, het gaat nooit zwart-wit zijn zoals ik hier beschreven heb. Themanwithnowifi (overleg) 19 feb 2024 16:22 (CET)[reageer]

Lengte artikelen schrijfwedstrijd

De jury van de schrijfwedstrijd 2023 heeft een voorstel gedaan om de lengte van de inzendingen voor de schrijfwedstrijd 2024 te beperken tot 10.000 woorden. U kunt uw reactie geven op: Overleg Wikipedia:Schrijfwedstrijd/Wedstrijdreglementen. Met vriendelijke groet, Grijz (overleg) 19 feb 2024 17:52 (CET), jurylid schrijfwedstrijd 2023.[reageer]

dinsdag 27 februari

Raadsel: waar is deze gevelnis?

 
De gevelnis

Deze gevelnis zou zich bevinden aan de Veugeleerstraat in Lembeek, deelgemeente van Halle, aldus Lijst van gevelniskapelletjes in Halle. Maar de straat en de gevel kan ik niet terugvinden. Wie wel? Romaine (overleg) 19 feb 2024 06:14 (CET)[reageer]

Zie hier FredTC (overleg) 19 feb 2024 06:29 (CET)[reageer]
  Opgelost! Super, hartelijk dank! Romaine (overleg) 20 feb 2024 03:50 (CET)[reageer]

Raadsel: waar is deze zuilkapel?

 
De zuilkapel

Deze kapel zou aan de Lenniksesteenweg in Halle staan. Maar waar? Wie kan er helpen? Romaine (overleg) 19 feb 2024 06:19 (CET)[reageer]

Hoi, Nabij nummer 440 zie link! Groetjes Mx Lucy (overleg) 19 feb 2024 11:02 (CET)[reageer]
Volgens mij zie je 'm dan hier tussen de bladeren verstopt. — Chescargot ツ (overleg) 19 feb 2024 11:37 (CET)[reageer]
  Opgelost! Hartelijk dank! Inderdaad dat is hem. :-) Romaine (overleg) 20 feb 2024 03:44 (CET)[reageer]

Tech News: 2024-08

MediaWiki message delivery 19 feb 2024 16:34 (CET)[reageer]

Slaaf of tot slaaf gemaakte?

De laatste tijd zie ik regelmatig wijzigingen waarbij de term 'slaaf' vervangen wordt door 'tot slaaf gemaakte', zie o.a. hier. Maar in hoeverre is dit juist? Volgens mij geldt de term 'tot slaaf gemaakte' alleen voor mensen die eerst vrij waren en toen tot slaaf zijn gemaakt. Degene die in slavernij zijn geboren worden dan 'slaaf' genoemd. Of is dit te simpel gedacht? Mocht dit al elders besproken zijn, wat was de uitkomst? MatthijsWiki (overleg) 16 jan 2024 14:46 (CET)[reageer]

Dat de link naar slavernij werd weggehaald lijkt me sowieso ongewenst. In dat artikel staat ook de nodige uitleg -incl. bronnen- over de terminologie. CaAl (overleg) 16 jan 2024 14:57 (CET)[reageer]
Overigens is ook een vrij persoon die tot slaaf wordt gemaakt vanaf dat moment een slaaf. Zoals iemand die gegijzeld wordt (tot gegijzelde/gijzelaar wordt gemaakt) vanaf dat moment een gijzelaar is. Geen krant zal bijvoorbeeld schrijven dat een groot aantal tot gijzelaar gemaakten nog steeds in handen van Hamas is. Marrakech (overleg) 16 jan 2024 15:04 (CET)[reageer]
@Matthijswiki: ja absoluut, zie bijv. hier, hier en hier evenals een deel van de discussie op Overleg Wikipedia:Wikiproject/Suriname. Ik ben zelf geneigd tot slaaf gemaakte in deze context als een lichte verbetering te zien. Hoe dan ook, is er volgens mij als zodanig niets mis met deze woordkeus.
@Marrakech: helaas maar je zit er met dit voorbeeld volkomen naast, zie hier. Nota bene de eerste treffer is De Telegraaf, die het in een artikel van afgelopen jaar juist letterlijk zo formuleert. De Wikischim (overleg) 16 jan 2024 15:21 (CET)[reageer]
Ik had het uiteraard over de zelfstandignaamwoordgroep tot gijzelaar gemaakte(n), naar analogie van tot slaaf gemaakte(n). (Als je iets minder happig was om mij op een fout te betrappen, had je dat zelf ook kunnen bedenken.) Marrakech (overleg) 16 jan 2024 15:43 (CET)[reageer]
Nee, dat had je immers in eerste instantie niet duidelijk zo verwoord. Je hebt het nu pas over een zelfstandignaamwoordgroep, als je dat meteen in je eerste bijdrage had gedaan was het al gelijk voor iedereen duidelijk geweest. Afijn, dit misverstand is nu iig weer verholpen. De Wikischim (overleg) 16 jan 2024 17:44 (CET)[reageer]
Wie iets van taal en grammatica afweet, ziet ook zonder bekend te zijn met de vakterm zelfstandignaamwoordgroep meteen dat tot gijzelaar gemaakt(en) in de zin een groot aantal tot gijzelaar gemaakten is nog steeds in handen van Hamas een heel andere grammaticale functie vervult dan in de zin Hij is door de terroristen van Hamas tot gijzelaar gemaakt. Alleen voor jou was dat blijkbaar niet duidelijk. Maar inderdaad, mooi dat je het nu wel begrijpt. Marrakech (overleg) 16 jan 2024 19:43 (CET)[reageer]
Dank voor de linkjes naar de eerdere discussies. Wat mij betreft hoeft hier de discussie niet opnieuw. De conclusie voor mij is als ik de term vervangen zie worden zonder uitleg waarom het een verbetering is dit als BTNI geldt. Dat lijkt me in ieder geval een veilige conclusie die volgt uit die discussies. MatthijsWiki (overleg) 16 jan 2024 15:38 (CET)[reageer]
Ik wil hierover ook nog even dit kwijt: als je kiest voor het "beknopte" slaafgemaakt (dus zonder tot), is het beter mogelijk om te substantiveren. Van Dale erkent dit gebruik, zie [10]. Woordenlijst.org blijkt "slaafgemaakt" merkwaardig genoeg weer niet als ingang te hebben. De Wikischim (overleg) 16 jan 2024 17:57 (CET)[reageer]
Als tot wikipediaan gemaakte ben ik het daar helemaal mee eens. Hans Erren (overleg) 16 jan 2024 17:57 (CET)[reageer]
Of wikislaaf   Ymnes (overleg) 16 jan 2024 18:28 (CET)[reageer]
Ik denk dat dit verschijnsel alles te maken heeft met taboe-woorden. In de middeleeuwen kende men de ziekte 'tering'. Die naam had ermee te maken dat mensen wegteerden. Het werd na verloop van tijd een taboe om die enge en dodelijke ziekte bij de naam te noemen. Toen werd het tuberculose. Mensen met die ziekte teerden natuurlijk net zo hard weg, want het was precies dezelfde ziekte. Na enige tijd werd 'tuberculose' dus ook weer een taboewoord, en ging men het afkorten tot tbc. Later was dat ook niet genoeg en werd het tb. Zo werd kanker veranderd in 'K'. Nu is 'slaaf' kennelijk ook een taboewoord geworden, en verzint iemand er een andere - ingewikkelde - naam voor, die anderen dan na gaan praten. Als het woord geen taboe is, gebeurt dit niet; we hebben geen 'tot ridder gemaakte' of 'tot koning gemaakte'.  Erik Wannee (overleg) 16 jan 2024 18:02 (CET)[reageer]
Precies. Het is allemaal mode en napraterij. Over een decennium of wat is "tot slaafgemaakte" een taboewoord, met misschien wel het argument dat die mensen er toch niet zelf voor hebben gekozen om tot slaaf te worden gemaakt? Dan moeten we misschien wel praten over onvrijwillig tewerkgestelden, of verkochte mensen. Tot zolang moeten wij maar gewoon volgen wat de goegemeente doet. En als die vindt dat we heel modebewust eufemismen moeten gebruiken, dan is dat zo. Maar hoe meten we dat? Brimz (overleg) 16 jan 2024 19:01 (CET)[reageer]
Na de slavernijperiode werden de dragers van het S-woord (slaven of slaafgemaakten, meestal ook dragers van het N-woord) afgelost door de dragers van het C-woord (contractarbeiders) ook bekend als koelies die in het begin eveneens afgeranseld werden. Verder ben ik het eens met Erik Wannee en zijn verklaring van het T-woord. Norbert zeescouts (overleg) 16 jan 2024 20:26 (CET)[reageer]
Ik heb dit onderwerp toegevoegd aan terugkerende discussies. Zodra dit kroeg-onderwerp gearchiveerd is kan dit kopje ook worden toegevoegd. Ik heb het daar samengevat als De algemene opvatting is dat slaaf en tot slaaf gemaakte tegenwoordig als synoniem kan worden beschouwd, als diverse nuances worden genegeerd. Het een veranderen in het ander wordt door velen als BTNI gezien en moet je daarom niet doen. Het gebeurt echter door anoniemen en nietsvermoedende redacteuren steeds te goeder trouw, en ook sommige Wikipedianen zien het als een verbetering. Voor sommigen ligt het gevoelig. Als je dat geen goede samenvatting vindt dan stel ik voor dat je hem aanpast, je hoeft er niet met mij over in discussie. Overigens leefde mijn over-overgrootmoeder in slavernij. Of zij tot slaaf is gemaakt of dat zij als slaaf geboren is weet ik niet. Ik ben dus niet zo dom om "tot slaaf gemaakte" op te schrijven als ik het over haar heb. –Frank Geerlings (overleg) 16 jan 2024 20:53 (CET)[reageer]
Leuk overzicht trouwens, de complete pagina. Dank je voor de link! Ymnes (overleg) 16 jan 2024 22:16 (CET)[reageer]

Slavernij bestaat nog steeds, helaas, en wellicht kunnen we ons daar beter over druk maken dan over de spelwijze in een encyclopedie? Kuddekop (overleg) 17 jan 2024 09:33 (CET)[reageer]

Een encyclopedie is een talig medium bij uitstek, waarin spelling en terminologie dus per definitie van belang zijn. Waarom zouden we ons daar dan niet druk over mogen maken? Of bedoel je dat het alleen bij onderwerpen die géén betrekking hebben op grootscheepse misstanden aanvaardbaar is om over spelling en dergelijke te discussiëren? Marrakech (overleg) 17 jan 2024 09:50 (CET)[reageer]

Het gaat hier om een uiterst kronkelige leenvertaling van het Engelse woord "enslaved", die in veel gevallen niet alleen lelijk is, maar ook nog eens feitelijk onjuist – en dus wel degelijk een verslechtering. We moeten niet vergeten dat het een fenomeen betreft waar we nu te pas en te onpas mee om de oren geslagen worden, maar dat een paar jaar geleden nog nauwelijks bestond. Ik vind dat we hier erg terughoudend mee moeten omgaan en ons vooral niet te veel moeten laten meeslepen door modeverschijnselen, die over een paar jaar misschien weer volkomen achterhaald zijn. Of zullen we de film Pretty Woman meteen maar hernoemen tot "Door velen als aantrekkelijk ervaren persoon die zich met het vrouwelijk geslacht identificeert"?   IJzeren Jan 17 jan 2024 13:30 (CET)[reageer]

Er is al veel over geschreven. Nog een punt: slavernij is verwerpelijk, maar ik wil geen moreel onderscheid maken tussen slaafgeborenen en slaafgemaakten. Allebei zijn even erg.Smiley.toerist (overleg) 17 jan 2024 17:52 (CET)[reageer]
Als ik de redeneringen goed begrijp, is juist dit de reden dat '(tot)slaafgemaakt' wordt gebruikt: niemand wordt als slaaf geboren. en:Born a slave is is een term die jarenlang gebruikt is om voormalig slaafgemaakten te beschrijven en ligt om die reden gevoelig. Het argument is juist dat slavernij niet alleen verwerpelijk is, maar onacceptabel; dat slavernij indruist tegen alle mensenrechten, en dat het daarom onmogelijk is om als slaaf geboren te worden, maar dat je alleen maar tot slaaf gemaakt kunt worden (of dat nu een persoon of systeem is). Over smaak (of een term "mooi" is) kun je niet twisten, over de feitelijke juistheid valt genoeg te zeggen.
Dit is vooral context. De vraag is hier denk ik vooral wat de gangbare term in het Nederlands is. Ik kan enkele bronnen in de wetenschappelijke literatuur vinden (2014, 2015, 2022 - ik heb ze niet in detail kunnen lezen, aangezien aanvraag bij de bibliotheek een tijdje zou duren) die het gebruik van de term in de context van racisme in Nederland beschrijven - de oudere bronnen geven nog expliciet aan dat het destijds een ongebruikelijke term was (afgezien van de betekenis die bijv Smiley.toerist eraan geeft), terwijl de bron uit 2022 al aangeeft dat de toonaangevende kranten zijn omgegaan (wat hier in de discussie ook al wordt beargumenteerd). Mijn indruk is dan ook dat de samenleving zich op dit kantelpunt bevindt - en er misschien al overheen is. -- Effeietsanders (overleg) 17 jan 2024 18:42 (CET)[reageer]
"dat slavernij indruist tegen alle mensenrechten, en dat het daarom onmogelijk is om als slaaf geboren te worden." Het een volgt niet uit het ander. Als je ouders slaaf zijn en je geen enkel uitzicht op een vrij leven hebt, dan word je als slaaf geboren. Je wordt niet eerst vrij geboren en dan vliegensvlug tot slaaf gemaakt. Marrakech (overleg) 17 jan 2024 18:58 (CET)[reageer]
Vrouwen worden ook niet "als huisvrouw geboren", of mannen als voetballer. Volgens mij is dat hetzelfde als wat men hiermee tracht te zeggen. Ciell need me? ping me! 23 jan 2024 13:11 (CET)[reageer]
Maar dat is toch iets heel anders? Als je in slavernij werd geboren, was je vanaf je allereerste ademtocht een slaaf. Dat was er juist mede zo ontmenselijkend aan. Het neologisme slaafgemaakte wekt de indruk dat de mensen in kwestie eerst nog een tijdje in vrijheid mochten leven en pas daarna tot slaaf werden gemaakt. Daarmee wordt de situatie iets minder weerzinwekkend voorgesteld dan zij in werkelijkheid was. Waarom zou iemand zich willen bezondigen aan een dergelijk revisionisme? Marrakech (overleg) 31 jan 2024 22:43 (CET)[reageer]
Waarom is het nog loonslaaf en niet tot loonslaaf gemaakte? Dat artikel is trouwens uiterst mager. De omstandigheden waarin deze zg vrije mensen leven waren/zijn erger dan die van sommige slaven. Hobbema (overleg) 17 jan 2024 19:24 (CET)[reageer]

Is het artikel slaaf of slaafgemaakte misschien een onderwerp waarover iemand een artikel wil schrijven? Hierboven en in dit overzicht staan al heel wat bronnen genoemd die tot inspiratie kunnen dienen. Ymnes (overleg) 17 jan 2024 20:04 (CET)[reageer]

Ik heb dit nog niet helemaal doorgelezen, maar zag volgens mij nog niet deze link: Wikipedia:Bij twijfel niet inhalen/Externe bronnen. Misschien nuttig. Laurier (xij/die) (overleg) 29 jan 2024 14:20 (CET)[reageer]

Nu heb ik het wel gelezen. Zelf los ik het meestal op door het te hebben over 'iemand die werd geboren in slavernij' of 'iemand die leefde in slavernij' of iemand die 'uit slavernij ontsnapte'. Laurier (xij/die) (overleg) 29 jan 2024 15:19 (CET)[reageer]
In de slavernijtijd waren slaven goederenbezit van de eigenaar. Kinderen die daaruit voortkwamen, zelfs de foetus, behoorden tot het goederenbezit. Dus iemand die uit een slaaf geboren werd, was indertijd wettelijk gezien vanaf het eerste moment een slaaf. De term "tot slaaf gemaakt" is dan niet passend. Het geeft te veel een moreel oordeel dat je mensen niet tot je bezit kunt rekenen, maar vroeger waren de wetten anders. En bij mensen die bij leven slaaf werden, daarvan boden meer dan eens personen zichzelf als slaaf aan, bijvoorbeeld als ze schulden bezaten die ze niet konden afbetalen. Dan gaat "tot slaaf gemaakt" ook al niet op. HT (overleg) 1 feb 2024 07:09 (CET)[reageer]
Taal is voortdurend in beweging, dus het kan nooit kwaad om eens in de zoveel tijd te kijken wat de actuele onlineversie van de Dikke Van Dale hierover te melden heeft. Een slaaf­ge­maak­te is volgens mijnheer Van Dale "iem. die in sla­ver­nij is ge­bracht," in tegenstelling tot een slaaf­ge­bo­re­ne, die in sla­ver­nij ge­bo­ren is. Tot slaaf ge­maak­te is een synoniem van slaaf­ge­maak­te.
Daarnaast constateert de Dikke echter dat slaaf­ge­maak­te en tot slaaf ge­maak­te de afgelopen jaren een uitgebreidere betekenis hebben gekregen en nu ook ge­bruikt worden als al­ter­na­tief voor slaaf in het algemeen. Met andere woorden, ook iemand die in slavernij geboren is, kun je tegenwoordig een slaaf­ge­maak­te of een tot slaaf ge­maak­te noemen. Mijnheer Van Dale, zelf overigens een in de tijd dat slavernij nog heel gewoon was geborene, vermeldt (nog?) geen gevoelswaarde bij al deze woorden, à la "verouderd" of "wordt door sommigen als kwetsend ervaren". — Matroos Vos (overleg) 8 feb 2024 19:25 (CET)[reageer]
moeten we de Dikke Van Dale dan nu ook 'woke' gaan noemen? Wat tot gevolgd heeft dat er weer een hoop zullen zijn die dat als synoniem voor niet neutraal zullen zien. - Agora (overleg) 12 feb 2024 15:26 (CET)[reageer]
Ja, bij 'slaaf' staat in de Dikke Van Dale inderdaad niks over 'verouderd' etc. De korte definitie is "mens die aan een an­der in ei­gen­dom toe­be­hoort". Overigens, Happytravels, het klopt dat iemand wettelijk gezien vanaf het moment van de geboorte in slavernij was; mensen die schrijven "niemand wordt als slaaf geboren" richten zich niet uitsluitend op de wettelijke kant, maar op menselijkheid, waardigheid, fatsoen en (hedendaagse, maar ook filosofisch-ethisch gezien tijdloze, universele) mensenrechten. Laurier (xij/die) (overleg) 13 feb 2024 08:01 (CET)[reageer]
Het zijn twee kanten van dezelfde medaille. Je kunt inderdaad altijd tot slaaf gemaakte in plaats van slaaf gebruiken, om wellicht nog iets duidelijker te maken dat het nog steeds om mensen ging. Maar je kunt ook – en dat heeft mijn voorkeur – juist wel het 'onmenselijke' woord slaaf gebruiken, om nog eens extra te benadrukken hoe onmenselijk het hele slavernijsysteem was.
En @Agora, het heeft denk ik weinig zin om in termen van woke of niet woke over de Dikke Van Dale te spreken. De Dikke geldt simpelweg als een gezaghebbend woordenboek, dat online voortdurend wordt bijgewerkt, en kan daarom prima als scherprechter dienen wanneer het om de veranderende gevoelswaarde van bepaalde woorden gaat. Sommige veranderingen in onze taal vind ik logisch (transgender in plaats van transseksueel en chocozoen in plaats van negerzoen), en andere vind ik dan weer minder goed onderbouwd (wit in plaats van blank en trans man in plaats van transman). Hier op Wikipedia gaat het echter niet om persoonlijke voorkeuren, maar om de bronnen, en dus leg ik me zonder enig probleem neer bij het oordeel van mijnheer Van Dale of eventuele andere gezaghebbende taalinstanties. En als iedereen dat zou doen, zou dat een hoop tijdrovende ruzies schelen. — Matroos Vos (overleg) 15 feb 2024 23:36 (CET)[reageer]
Van Dale velt geen oordeel maar noteert slechts wat er in de maatschappij in de taal gebeurt. Willem Holleeder is geen crimineel (wat in ons artikel staat is dus fout en zwaar beledigend!), maar een tot crimineel gewordene, en Matroos Vos is een tot Wikipediaan gewordene, want ook hij is nooit zo geboren. ErikvanB (overleg) 20 feb 2024 01:25 (CET)[reageer]
Geheel mee eens hoor, dat mijnheer Van Dale geen moréél oordeel velt. Ik doelde echter op het oordeel dat Van Dale velt over de gangbaarheid van een woord, en over een eventueel veranderende gevoelswaarde. Dat is geen exacte wetenschap, dus daar komt, hoe je het ook wendt of keert, toch altijd een persoonlijk oordeel van de woordenboekenbakkers zelf bij kijken. Maar omdat ze er allemaal voor hebben doorgeleerd, is dat oordeel uiteindelijk natuurlijk wel heel wat gezaghebbender dan dat van een tot wikipediaan verwordene. — Matroos Vos (overleg) 20 feb 2024 05:58 (CET)[reageer]
Wanneer wordt de bijbel herschreven? Slavernij is zo oud als de mensheid. O ja, ik moet zo mijn tot loodgieter opgeleidene bellen voor een rioolontstopping van mijn tot rioolgemaakte tot buisgemaakte aardolie. Hans Erren (overleg) 20 feb 2024 06:24 (CET)[reageer]
Als er nou één boek is dat reeds talloze malen herschreven is, dan is dat de Bijbel wel. Neem alleen al de vele kinderbijbels... — Matroos Vos (overleg) 20 feb 2024 07:31 (CET)[reageer]
Dat was nodig om het begrip van ons leken te verbeteren! PAvdK (overleg) 20 feb 2024 09:56 (CET)[reageer]
"Tot slaaf gemaakten" is een activistische term die wordt gebruikt om het publiek stil te laten staan bij het onrecht dat een bepaalde groep mensen is aangedaan. Het gaat dan meestal over een bepaald type slavernij uit een bepaalde periode. We denken dan aan mensen die uit Afrika werden verscheept om op katoenplantages te werken. We denken nooit aan gedwongen prostitutie van Oost-Europeanen in de Nederlandse seksindustrie, of aan de Russische dienstplichtigen die zonder pardon de vuurlinie in worden gestuurd.
In hoeverre en op welke wijze dit specifieke slavernijverleden in deze encyclopedie moet worden beschreven blijft onderwerp van discussie, tenslotte zie ik hoe iedereen hier zijn eigen hobby uitoefent, soms tot het extreme aan toe. Of dat nou taalpurisme, of "in het verkeerde lichaam geboren"-activisme is, of tot slaaf gemaakten activisme. Het blijft in deze vrijwilligers-encyclopedie toch steeds een gematigd midden zoeken tussen leven-en-laten-leven en grenzen trekken. Kortom overleg blijft nodig. Slaafgeboornen, ontwaakt, ontwaakt! - Aiko 20 feb 2024 12:04 (CET)[reageer]

woensdag 28 februari

Raadsel: waar is deze grot?

 
Grot
 
In deze struiken ergens

In de Belgische gemeente Pepingen ligt een Grot ter ere van het Heilig Hart, naast een huis met nummer 38. Maar waar in deze gemeente? Wie kan er helpen? Romaine (overleg) 20 feb 2024 21:22 (CET)[reageer]

Dat is Steenweg 38. Hobbema (overleg) 20 feb 2024 21:43 (CET)[reageer]
Steenweg op Eilingen 38 inderdaad. Moet ergens aan de achterkant van het stuk land zijn (op deze oudere Streetview foto's zie je dat de struiken aan de voorkant recent zijn). -- Effeietsanders (overleg) 20 feb 2024 22:27 (CET)[reageer]
Je ziet het haast niet, maar het zit volgens mij middenin dat plukje struiken aan de straatkant. GeeJee (overleg) 20 feb 2024 22:50 (CET)[reageer]
Het staat toch in die struikjes naast die vierkante paal? Niet zo goed verzorgd in die tijd. Hobbema (overleg) 20 feb 2024 22:50 (CET)[reageer]
oef, inderdaad. Heel lastig te zien op de foto, maar wellicht makkelijker in het echt :) -- Effeietsanders (overleg) 20 feb 2024 23:59 (CET)[reageer]
  Opgelost! Dank! Romaine (overleg) 20 feb 2024 22:52 (CET)[reageer]