Wammekse Feesten

folkloristische optocht door de straten van Wambeek

De Wammekse Feesten vormen een dorpsfeest dat om de tien jaar in Wambeek plaatsvindt.

Slotspektakel stoet Wammekse Feesten 2018, gebracht door de wijk 'Droge Weide'.

Beschrijving bewerken

 
Wagen van de wijk 'Dronkenlodderfos' naar aanleiding van de Wammekse Feesten in 2018.

De Wammekse Feesten staan in de streek Pajottenland bekend als een echt volksfeest; ze vinden om de tien jaar plaats maar houden Wambeek dan wel de volle vier dagen in de ban. Donderdag, vrijdag en zaterdag worden het centrum van het dorp ingevuld met muziek en Vanalleswammeks en op zondag trekt traditiegetrouw een folkloristische stoet door alle wijken van Wambeek.

De stoet wordt door de wijken zelf gemaakt: iedere wijk beeldt een historisch tafereel uit aan de hand van wagens, dansjes, enzovoorts. Het geheel wordt verbonden met muziek, fanfares, majorettes, reuzen en vlaggenzwaaiers.

Historiek bewerken

 
Muurschildering te Wambeek met Pol De Mont, lambiekvat en Pieter Bruegel. Geschilderd naar aanleiding van de eerste Wammekse Feesten (1978).

De eerste Wammekse Feesten vonden plaats in 1978, naar aanleiding van het Jaar van het Dorp.[1] De oorsprong van het feest voert terug naar de grootschalige fusie van gemeenten die op 1 januari 1977 doorgevoerd werd. Gemeenten die tot dan een zelfstandig beleid hadden kunnen voeren, gingen vanaf toen samen met andere gemeenten.[2] Wambeek werd hierdoor een deelgemeente van Ternat. De fusie stootte echter op veel weerstand bij de lokale bevolking. Veel inwoners vreesden immers dat 'het hart en de ziel van het dorpsleven' en de specifieke eigenheid van hun dorp binnen de nieuwe fusiegemeente verloren zou gaan. Als reactie hierop werd op zondag 5 februari 1978 het Feestcomité Wammekse Feesten opgericht, met het oog op de organisatie van een groots Wambeeks dorpsfeest.[3] Het initiatief voor de oprichting kwam van de KWB, die hierbij de steun kreeg van de lokale Davidsfondsafdeling.[4]

Tijdens de eerste editie op 3 en 4 juni 1978 werd tevens de toenmalige Kerkstraat omgedoopt tot Pol De Montstraat, als eerbetoon aan de dichter uit Wambeek. Hiernaast werd ook een muurschildering met de drie iconen voor het dorp aangebracht in het dorpscentrum: Pol De Mont, een vat lambiekbier en Pieter Bruegel.

Jaar Thema Deelnemende wijken
1978 Het landelijk leven Dorp, Stenebrug-Steenweg, Droge Weide-Langestraat, Overdorp, Klapscheut
1988 Wambeek door de eeuwen heen Dorp, Stenebrug-Steenweg, Droge Weide, Langepijpe, Loddershoek-De Klei, Klapscheut, Dronkenborre, Kleemstraat-Schepeneysel
1998 … en het dorp zal duren Dorp, Stenebrug-Steenweg, Droge Weide, Langepijpe, Klapscheut, Dronken-Lodderfos, Schepeneysel-Overdorp
2008 En het dorp zal blijven duren … ode aan Wambeek Dronkenlodderfos, Devenderp, Dorp, Stenebrug-Steenweg, Lange-Pijpe, Droge Weide, Klapscheut
2018 Een klein dorp in de Groote Oorlog Dronkenlodderfos, Devenderp, Dorp, Stenebrug-Steenweg, Lange-Pijpe, Droge Weide, Klapscheut

Wijken van Wambeek bewerken

  • Dronkenlodderfos
  • Devenderp (Overdorp)
  • Dorp
  • Stenebrug-Steenweg
  • Lange-Pijpe
  • Droge Weide
  • Klapscheut[5]

De reuzen bewerken

Tijdens de Wammekse Feesten is het dragen van de reuzen traditiegetrouw voorbehouden aan de inwoners van de wijk 'Dorp'. Alle reuzen moeten manueel – op de schouders – gedragen worden. Per reus worden er drie dragers voorzien. Zij wisselen om de 100 meter af om de zware constructies te dragen.

De reuzin Wanne werd ter ere van de eerste Wammekse Feesten in 1978 gemaakt. Tijdens deze editie verloofde ze zich met reus Naren, bewaard in de gemeente Sint-Katherina-Lombeek, op het Dorpsplein. Vanaf 1988 vervoegen ook hun kinderen Tine en Toone de stoet.[1]

Naren bewerken

Beschrijving
Geboren Gewicht Lengte Materiaal Vereniging
15 april 1978 30 kilo 3.8 m Biezen mand met polyuteraanschuim Het VELooKE (sinds 2000 in bewaring bij CC De Ploter)

De naam Naren is afgeleid van Leonardus, dus feestleider van de vereniging die Naren liet maken. Hij draagt een bruine rok, geel hemd met rood vestje en een rode strik. Het hoofd van de reus is een creatie van beeldhouwer Michel Bracke.

Wanne bewerken

Beschrijving
Geboren Gewicht Lengte Materiaal Vereniging
3 juni 1978 30 kilo 3.8 m Papier-maché en rotan Wijkcomité Dorp

De naam Wanne is afgeleid van de naam Joanna. Ze draagt een zwarte jurk.

Tine en Toone bewerken

Beschrijving
Geboren Gewicht Lengte Materiaal Vereniging
1988 30 kilo 3.8 m Papier-maché en rotan Wijkcomité Dorp

Tine en Toone zijn de kinderen van de reuzen Wanne en Naren.[6]

Bronnen bewerken

  1. a b Historiek van de Wammekse Feesten. Gearchiveerd op 26 september 2020. Geraadpleegd op 30 april 2020.
  2. De Ceuninck, Koenraad. (2009), De gemeentelijke fusies van 1976 : een mijlpaal voor de locale besturen in België. Met een inventaris van de fusies in de provincies Oost- en West-Vlaanderen. Vanden Broele, Brugge. ISBN 978-90-496-0172-0.
  3. L. Van Eeckhoudt, A. Timmermans en L. Sergooris (1993), Wambeek - Bijdragen tot de geschiedenis. Davidsfonds.
  4. Wammekse Feesten. LECA - Landelijk Expertisecentrum voor Cultuur van Alledag. Gearchiveerd op 28 november 2021. Geraadpleegd op 30 april 2020.
  5. "Een klein dorp en de groote oorlog". Gearchiveerd op 26 september 2020. Geraadpleegd op 30 april 2020.
  6. Karen Van Buggenhoudt, Reini Marissens (2012), Reuzen in het Pajottenland en Zennevallei. Erfgoedcel Pajottenland Zennevallei, pp. 53, 57, 59.
Zie de categorie Wammekse Feesten van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.