Vondelmolen N.V. is een Belgisch voedingsbedrijf dat vooral bekend is als producent van peperkoek, welke sinds 2016 door de VLAM erkend is als streekproduct.

Vondelmolen N.V.
De oude Vondelmolen stond aan de basis van het bedrijf Vondelmolen (foto van vóór 1928)
Oprichting 1867
Oprichter(s) Familie Borms
Eigenaar Jan Borms
Land Vlag van België België
Hoofdkantoor Lebbeke
Werknemers ca. 90 (2022)
Producten Peperkoek
Industrie banketbakkers
Website Vondelmolen
Een product van Vondelmolen
Portaal  Portaalicoon   Economie

Het hoofdkantoor, waarvan de basis gevormd wordt door een voormalige molen aan de Vondelbeek, staat in het Oost-Vlaamse Lebbeke.

Geschiedenis bewerken

1867 - 1914 bewerken

Het bedrijf is opgericht in 1867, toen de familie Borms de Vondelmolen, een stenen windmolen gelegen aan de Vondelbeek in Lebbeke, kocht.[1] Deze van oorsprong graanmolen werd door Vondelmolen als olieslagmolen gebruikt voor het winnen van olie uit zaden en pitten.[2]

Kort voor de aanvang van de Eerste Wereldoorlog kocht het bedrijf een stoommachine waardoor de productie opgevoerd kon worden. Tevens werd extra grond aangekocht om meer ruimte te verkrijgen voor de gewenste uitbreidingen. De olieslagmolen kreeg een functie als opslagplaats.

1914 - 1945 bewerken

De Eerste Wereldoorlog brak uit en in 1915 werd het bedrijf door de Duitsers nagenoeg geheel verwoest en platgebrand. Alleen de molen bleek de brand overleefd te hebben. Met hulp van een bevriend bedrijf uit Wieze werd het bedrijf weer langzaam opgebouwd en ging zich toeleggen op bakkerij grondstoffen en producten. Het bedrijf startte, mede door een huwelijk tussen Louis Borms en Gabrielle Vincke, samenwerkingsverband met de bakkersfamilie Vincke.[3]

Men besloot zich meer toe te leggen op bakkerijproducten en peperkoek, speculaas en beschuit werden aan de productie toegevoegd. Het bedrijf telde in die tijd circa 20 werknemers. Verdere groei zorgde in de jaren dertig voor investeringen in grotere ovens en vrachtwagens voor het transport van de producten.

Vlak voor de Tweede Wereldoorlog werd de samenwerking beëindigd na onenigheid over een grotere invloed / inbreng van de familie Vincke in het bedrijf. De familie Borms bleef met Vondelmolen de peperkoek en speculaas produceren en bakker Vincke besloot zich meer te richten op beschuit en paneermeel.

1945- 2013 bewerken

 
Het personeel van Vondelmolen gedurende de Tweede Wereldoorlog

Tijdens de oorlog stagneerde de aanvoer van grondstoffen en liep de productie sterk terug. Directeur Louis Borms overleed in 1942 en zijn echtgenote Gabriëlle Vincke nam de bedrijfsleiding over. Onder haar leiding werd in de jaren daarna een begin gemaakt van de eerste automatiseringen van de productieprocessen. Hierdoor werd een grotere productiecapaciteit gerealiseerd en daardoor kon het bedrijf eind het eind van de jaren 50 ook voor groothandels en supermarkten de peperkoek produceren.[4] Deze veranderingen gingen samen met overnames in de jaren 60 van tientallen peperkoekbakkerijen waardoor het bedrijf een enorme groei qua productie en export doormaakte.

In 1984 werd de nog resterende molenromp afgebroken en volgde de overname van Couque Dinant in 1984 en Smets-Lido in 1988. Ondertussen werd het bedrijf verder geleid door de vijfde generatie van de familie Borms en bestond het assortiment uit van 20-tal variëteiten van smaken en verpakkingen.[5]

2013 - heden bewerken

 
Een luchtballon met reclame van Vondelmolen tijdens de Vredefeesten in Sint-Niklaas.

In 2013 vond een verandering plaats in het eigenaarschap/directie. Verschil van visie leidde tot het uitkopen van Leo Borms door zijn broer Jan.[6]
In 2017 werd het bedrijf verrast door de aankondiging van het bezoek van Koning Filip aan het bedrijf vanwege het 150-jarig bestaan.[7] Een jaar later kwam het bedrijf in het nieuws nadat het bekend maakte dat het voor twee miljoen aan investeringen ging doen voor de productielocatie in Lebbeke. Het betrof modernisering van de ovens, installatie van nieuwe tanks en machines en vernieuwing van de inpaklijn.[8]

In 2021 nam het de enige overgebleven Belgische concurrent De Vreese-Van Loo over, inclusief goed bewaard gebleven recepturen. Het bedrijf telt anno 2022 circa 90 werknemers en is de grootste peperkoekbakker van België.[9]

Bronnen en referenties bewerken

Bronnen

Referenties

  1. De naam van het bedrijf is afgeleid van de beek, aldus Erik Van der Jeught (2016), Op zoek naar de bronnen van de ... Vondelbeek, p.7
  2. An Heirbaut (2000), Het lompenverwerkend bedrijf P.F. De Naeyer te Lebbeke: een wisselwerking tussen een kunstwolfabriek en zijn omgeving.. Lebbeke, p.81.
  3. Bart Gabriël Wauters (2008), Vondelmolen Lebbeke ook een beetje Buggenhoutse inbreng
  4. Nele Dooms, Belgische peperkoek van Vondelmolen met niets te vergelijken dankzij unieke kantkoek Het Laatste Nieuws (31 augustus 2019)
  5. Vondelmolen wil peperkoek als een gezond tussendoortje, De Tijd (2 april 1997)
  6. Broer koopt broer uit om Vondelmolen alleen te leiden, De Tijd (17 september 2013)
  7. PVR, Koning op bezoek bij Vondelmolen , Nieuwsblad (8 maart 2017)
  8. Vondelmolen investeert 2 miljoen in Lebbeke, TV Oost (28 maart 2018)
  9. VLAM, Belgische peperkoek: al eeuwenlang een echte lekkernij van bij ons. Lekker van bij ons (2022). Geraadpleegd op 8 september 2022.