Visserweert

gehucht in de Limburgse gemeente Echt-Susteren, Nederland

De Visser(s)weert (Limburgs: de Waert) is een gehucht in de Nederlands-Limburgse gemeente Echt-Susteren.

Visserweert
Gehucht in Nederland Vlag van Nederland
Visserweert (Limburg)
Visserweert
Situering
Provincie Vlag Limburg Limburg
Gemeente Echt-Susteren
Coördinaten 51° 4′ NB, 5° 48′ OL
Detailkaart
Kaart van Visserweert
Locatie in de gemeente
Foto's
Portaal  Portaalicoon   Nederland

Geschiedenis

bewerken

De naam 'Visserweert' verwijst naar een weerde in de Maas, bewoond door vissers. De oudste vermelding geeft dit ook aan: Insula Piscatorum, 'Visserseiland'. De datering van deze bron, een testamentaire beschikking van 1 mei 732, is niet zeker.[1] Er blijkt uit, dat het vruchtgebruik over de Visserweert toekomt aan Adela van Pfalzel.[2] Zij heeft het gebied eerder geschonken aan haar zoon, Alberik I van Utrecht. Tegen 1400 komt de Visserweert in handen van de adellijke familie Van Hoensbroeck.

Intussen is de heerlijkheid Visserweert verbonden aan het Land van Valkenburg, zowel qua soevereiniteit als qua leenrecht. De landsheer 'leent' zijn grondgebied van de heer van Valkenburg – dit is eerst de hertog van Brabant, later de Spaanse landvoogd in de Nederlanden. De soevereine rechtspraak op de Visserweert is een bevoegdheid van een Valkenburgse schepenbank.

Tijdens de Reformatie vormt de Visserweert een ideale plaats voor het hagenpreken, aangezien ze een enclave vormt waar de omringende gewesten niet mogen ingrijpen. De anabaptist Theunis van Hastenrath predikte en doopte hier en in 1545 preekte de Friese ex-priester Menno Simons op de Visserweert. Tot de mennonitische bewoners behoorden Jan Neulen, Eeren Neuten, de martelares Metken en haar echtgenoot Jacob Vrancken.[3]

In 1607 verkopen landvoogden Albrecht en Isabella de hoge jurisdictie aan Jean Curtius, een industrieel uit Luik. Later gaat de jurisdictie over naar de schepenbank van Elen, waardoor het graafschap Loon tot soeverein van de Visserweert wordt. Toch trachten de Spaanse Nederlanden, via het nabije Spaans-Gelre, in 1671 en 1716 de soevereiniteit te herwinnen.[4][5] Op leenrechtelijk vlak wijzigt er niets: het Partagetraktaat (1661) laat de Visserweert aan Spaans-Valkenburg, tot aan de Franse Revolutie.

In de Franse tijd blijft de Visserweert bij de parochie en gemeente Elen horen. Het Verdrag van Londen (1839) maakt echter de Maas tot grens tussen een Belgisch en Nederlands deel van Limburg. Elen raakt dus gescheiden van haar gebieden op de rechter Maasoever; de Visserweert en de Daniëlsweert worden Nederlands. De Visserweert wordt gevoegd bij de gemeente Roosteren en de parochie Buchten. Sinds 2001 behoort Roosteren tot de fusiegemeente Echt-Susteren.

Galerij

bewerken

Tegenwoordig is de Visserweert een klein plaatsje (30 inwoners). Er loopt een traject van het fietsroutenetwerk doorheen. De omgeving wordt gevormd door het Landschapspark Maasvallei, opgericht in 2008. In 2009 kwam de plaatselijke Maasoever even in het nieuws in verband met een beverfamilie.[6] Ook in 2025 waren ze hier te vinden.[7]

In 2016–18 heeft men, in het kader van het Grensmaasproject, de oude Maasstrang ten oosten van het gehucht heropend. Zodoende wordt bij hoogwater het gehucht omsloten door het Maaswater, zoals dat vroeger het geval was. Visserweert is dan via een brug in de gelijknamige weg vanuit het zuiden bereikbaar via Illikhoven. Vrijwel dezelfde situatie met een oostelijke geul en een zuidelijke brug is te vinden bij Maasband, dat zuidelijker langs de Maas ligt.

Carnavalsvereniging

bewerken

In samenwerking met het naburige gehucht Illikhoven is in 1958 de carnavalsvereniging de Peerlinke ('de wormen') opgericht.[8]

 
Visserweert, ten oosten van de Maas en de Belgische grens. Verder oostelijk ligt het Julianakanaal.
Klik om beeldvullend te maken en te zoomen.
bewerken

Bronnen

bewerken
Zie de categorie Visserweert van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.