Visserweert
De Visser(s)weert (Limburgs: de Waert) is een gehucht in de Nederlands-Limburgse gemeente Echt-Susteren.
Gehucht in Nederland 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Situering | |||
| Provincie | .svg){kind=small} Limburg
| ||
| Gemeente | Echt-Susteren | ||
| Coördinaten | 51° 4′ NB, 5° 48′ OL | ||
| Detailkaart | |||
| |||
| Locatie in de gemeente | |||
| |||
Geschiedenis bewerken
De naam 'Visserweert' verwijst naar een weerde in de Maas, bewoond door vissers. De oudste vermelding is hiervan trouwens de letterlijke vertaling: Insula Piscatorum. Uit deze bron, een testamentaire beschikking van 1 mei 732, blijkt het vruchtgebruik over de Visserweert toe te komen aan St.-Adèle, een dochter van koning Dagobert II.[1] Zij heeft het gebied eerder geschonken aan haar zoon, Alberik I van Utrecht. Tegen 1400 komt de Visserweert in handen van de adellijke familie Van Hoensbroeck.
Intussen is de heerlijkheid Visserweert verbonden aan het Land van Valkenburg, zowel op vlak van het leenrecht als op vlak van de soevereiniteit. Op vlak van het leenrecht, want de landsheer 'leent' zijn grondgebied van de heer van Valkenburg – dit is eerst de hertog van Brabant, later de Spaanse landvoogd in de Nederlanden. Op vlak van de soevereiniteit, want de rechtspraak op de Visserweert is een bevoegdheid van een Valkenburgse schepenbank.
Tijdens de Reformatie vormt de Visserweert een ideale plaats voor het hagenpreken, aangezien ze een enclave vormt waar de omringende gewesten niet mogen ingrijpen. In 1545 komt de Friese priester Menno Simons toe. Ook priester Teunis van Hastenrath komt prediken op de Visserweert.[2] Er vestigen zich anabaptisten, in dit geval 'mennonieten' genoemd. Enkele mennonieten op de Visserweert zijn Jan Neulen, Eeren Neuten, Metken en Jacob Vrancken.
In 1607 verkopen landvoogden Albrecht en Isabella de hoge jurisdictie aan Jean Curtius, een industrieel uit Luik. Later gaat de jurisdictie over naar de schepenbank van Elen, waardoor het graafschap Loon tot soeverein van de Visserweert wordt. Toch trachten de Spaanse Nederlanden, via het nabije Spaans-Gelre, in 1671 en 1716 de soevereiniteit te herwinnen.[3][4] Op leenrechtelijk vlak wijzigt er niets: het Partagetraktaat (1661) laat de Visserweert aan Spaans-Valkenburg, tot aan de Franse Revolutie.
In de Franse tijd blijft de Visserweert bij de gemeente en parochie Elen horen. Het Verdrag van Londen (1839) maakt echter de Maas tot grens tussen een Belgisch en Nederlands deel van Limburg. Elen raakt dus gescheiden van haar gebieden op de Rechtermaasoever; de Visserweert en de Daniëlsweert worden Nederlands. De Visserweert wordt gevoegd bij de gemeente Roosteren en de parochie Buchten. Sinds 2001 behoort Roosteren tot de fusiegemeente Echt-Susteren.
Galerij bewerken
-
Jean Curtius, heer van de Visscherwert -
Gezicht op de Visserweert uit 1965 -
Hoeve te Visserweert 17, 1975
Heden bewerken
Tegenwoordig is de Visserweert een klein plaatsje (30 inwoners). De kern kreeg de status van beschermd dorpsgezicht. Over de Visserweert loopt ook een traject van het fietsroutenetwerk. In 2016–18 heeft men, in het kader van het Grensmaasproject, de oude Maasarm ten oosten van het gehucht heropend. Zodoende wordt bij hoogwater het gehucht omsloten door het Maaswater, zoals dat vroeger het geval was.
Trivia bewerken
- In samenwerking met het naburige gehucht Illikhoven is de carnavalsvereniging de Peerlinke[n] ('de wormen') opgericht.[5]
- De Visserweert kwam in 2009 even in het nieuws, in verband met videobeelden van speelse bevers in de Maas.[6]
Externe links bewerken
Bron bewerken
Bronnen, noten en/of referenties
|
