Veenbesblauwtje

Het veenbesblauwtje (Agriades optilete) is een vlinder uit de familie van de Lycaenidae, de kleine pages, vuurvlinders en blauwtjes.

Veenbesblauwtje IUCN-status: Niet geëvalueerd
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia (Dieren) Stam: Arthropoda (Geleedpotigen) Klasse: Insecta (Insecten) Orde: Lepidoptera (Vlinders) Superfamilie: Papilionoidea Familie: Lycaenidae (Kleine pages, vuurvlinders en blauwtjes) Onderfamilie: Polyommatinae Geslachtengroep: Polyommatini Geslacht: Agriades
Soort
Agriades optilete (Knoch, 1781) Originele combinatie Papilio optilete
Onderzijde van de vleugels
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Veenbesblauwtje op Wikispecies
Portaal    Biologie Insecten

Kenmerken

De imago heeft een voorvleugellengte van zo'n 14 millimeter. Het mannetje heeft van de bovenkant diep violetblauwe vleugels, bij het wijfje zien we bruin met een vage blauwe bestuiving op de achtervleugel. De grote oranje met blauwe vlek aan de rand van de onderkant van de achtervleugel is kenmerkend voor deze soort.

Verspreiding en leefgebied

De vlinder komt voor in Noordoost Europa, de Alpen, Noord-Azië, Japan, Korea en het noordwesten van Noord-Amerika.

Voorkomen in Nederland en België

Het veenbesblauwtje komt in Nederland alleen nog voor in Drenthe en Zuidoost-Groningen. In 1995 is ook een veenbesblauwtje waargenomen in het Fochteloërveen, op zeker 15 kilometer van de bekende vliegplaatsen. Omdat de soort zeer honkvast is, is de herkomst van deze vlinder onduidelijk. Hij staat op de rode lijst als ernstig bedreigd. In België komt de soort niet voor. Het leefgebied is hoogveen, liefst met bos eromheen.

De vlinder is te zien van begin juni tot halverwege augustus, vooral van 21 juni tot 10 juli, in één generatie.

Rups

De rups groeit eerst in de zomer, dan eet hij bladeren. Tussen de bladeren overwintert de halfvolgroeide rups. In het voorjaar eten de rupsen weer verder, en eten dan bloemknoppen, uitlopers en vruchtbeginsels.

Waardplanten

De waardplanten in Nederland zijn kleine veenbes, en soms kraaihei. Daarbuiten ook blauwe bosbes en de andere veenbes- en Empetrum-soorten.

Ondersoorten

• Agriades optilete optilete
  • = Lycaena uralensis Seitz, 1909
  • = Vacciniina medea Higgins, 1934
• Agriades optilete cyparissus (Hübner, 1813)
• Agriades optilete daisetsuzana (Matsumura, 1926)
  • = Lycaena optilete kurilensis Matsumura, 1927
  • = Lycaena optilete kamuikotana Matsumura, 1928
  • = Lycaena nemoptilete (Bryk, 1942)
• Agriades optilete shonis (Matsumura, 1927)
  • = Agriades amurica Kurenzov, 1970
  • = Albulina sakhalensis Kurenzov, 1970
• Agriades optilete sibirica (Staudinger, 1892)
• Agriades optilete yukona (Holland, 1900)

Afbeeldingen

• 
  Onderzijde
• 
  Mannetje
• 
  Paring

Externe links

• Veenbesblauwtje in het Nederlands Soortenregister
• Veenbesblauwtje bij De Vlinderstichting
• Veenbesblauwtje op Waarneming.nl
• Veenbesblauwtje op Waarnemingen.be
• Veenbesblauwtje op Observation.org
• (en) Agriades optilete. Catalogue of the Lepidoptera of Belgium.

Bronnen, noten en/of referenties

• (en) Markku Savela. Agriades Hübner, 1819. nic.funet.fi. Geraadpleegd op 23-7-2022.
• Veenbesblauwtje bij De Vlinderstichting

Literatuur

• Bos, F., Bosveld, M., Groenendijk, D., van Swaay, C., Wynhoff, I., De Vlinderstichting (2006), De dagvlinders van Nederland, verspreiding en bescherming (Lepidoptera: Hesperioidea, Papilionoidea. – Nederlandse Fauna 7. Nationaal Natuurhistorisch Museum Naturalis, KNNV Uitgeverij & European Invertebrate Survey - Nederland, Leiden, p. 193-195. ISBN 9789050112277.
• Veling, K., et al. (2001), Dagvlinders in Fryslân. Friese Pers Boekerij, Leeuwarden, p. 165. ISBN 9789033011184.