Van Lynden

Nederlands adellijk geslacht

Van Lynden is een oud Gelders geslacht dat vanouds tot de adel van de Nederlanden behoort. De familienaam komt uit het plaatsje Lienden in de Betuwe, waar de familie haar naam aan heeft ontleend.

Stamwapen, verschijningsvorm uit de 18e eeuw

Geschiedenis bewerken

Het oudst bekende lid van het geslacht Van Lynden, Steven, wordt vermeld in 1307 en was gegoed in het plaatsje Lienden,[1] waar de familie haar naam aan heeft ontleend. Vanaf 1814 werden leden van het geslacht benoemd in de ridderschappen en gingen vanaf toen behoren tot de Nederlandse adel, enkelen met de titel van baron of barones. Later in de 19e eeuw verkregen enkele leden van het geslacht de titel van graaf bij eerstgeboorte en één tak, de tak Van Lynden van Sandenburg, die van graaf of gravin op allen.

Leden bewerken

Hertogdom Gelre bewerken

Enkele telgen bewerken

Zie ook bewerken

Wapen bewerken

Het stamwapen bestaat uit een rood schild met daarop een gouden kruis. Het schild werd gedekt met een gekroonde helm, voorzien van een rood-gouden dekkleed en een helmteken en de vorm van een zwarte hazewindhond. In een licht gewijzigde vorm werd het wapen in 1814 bij de benoeming, erkenning en titelerkenning volgens soeverein besluit te Brussel aan alle nakomelingen van Diederik van Lynden toegekend. De beschrijving luidt:

"In rood een gouden kruis. Een aanziende helm; een kroon van drie bladeren en twee gouden parels; dekkleden goud en rood; helmteken een naar rechts gewende zittende zwarte hazewind, goud gehalsband; schildhouders, twee zwarte hazewinden als van het helmteken; het geheel geplaatst op een geel gemarmerd voetstuk."

In 1818 werd een kleine wijziging doorgevoerd wegens een titelerkenning "graaf" voor de eerstgeborene van Jan Carel Elias van Lynden, waarbij de gouden parels op de kroon van zilver werden, en een groen voetstuk met een gouden opstand. In 1839 met een titelerkenning "baron" voor enkele telgen een versie met een bruin voetstuk zonder schildkroon. In 1860 wederom een wijziging wegens een titelerkenning "baron" en "baronnes" voor Johanna Theodora van Voërst. De helm werd halfaanziend (schuin gedraaid), het voetstuk bruin. Bij de titelverlening in 1874 werd volgens Koninklijk Besluit aan de eerstgeborene van Rudolph Willem baron van Lynden een wapen verleend met als wijziging het bruine voetstuk gemarmerd. De titelverlening van 1882, tevens bij Koninklijk Besluit, aan Constant Theodore baron van Lynden van Sandenburg werd het voetstuk egaal bruin. De kroon met de zeven of negen parels is een variant op de gebruikelijke gravenkroon met drie bladeren en twee parels, niet te verwarren met een baronnenkroon.[4]

Literatuur bewerken

Voetnoten bewerken

  1. NA (1998).
  2. prentmaker: anoniem & vermeld op object prentmaker: Willem V, prins van Oranje-Nassau, Spotprent op prins Willem V als brakende Bacchus, 1782. Europeana. Geraadpleegd op 3 januari 2013.
  3. vermeld op object prentmaker: Houbraken, Jacob & vermeld op object uitgever: Loveringh & Johannes Allart, weduwe Jacobus, Portret van Willem Frans Godard van Lynden tot Hemmen. Europeana. Geraadpleegd op 3 januari 2013.
  4. Coen O.A. Schimmelpenninck van der Oije, Egbert Wolleswinkel, Jos van den Borne, Conrad Gietman Volgens beschrijvingen uit het Wapenregister van de Nederlandse adel Hoge Raad van Adel 1814 - 2014 Uitgave: WBooks, 2014 bladzijde 397 t.m 400
Zie de categorie Maison de Lynden van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.