Tweede Kamerverkiezingen 1986

Tweede Kamerverkiezingen 1986
Datum	21 mei 1986
Land	Nederland
Te verdelen zetels	150
Opkomst	85,76%
Resultaat
Grootste partij	CDA
Nieuwe minister-president	Ruud Lubbers
Begin regeerperiode	Lubbers II
Opvolging verkiezingen
Portaal	Politiek

De Tweede Kamerverkiezingen 1986 waren verkiezingen in Nederland voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Zij vonden plaats op 21 mei 1986.

De verkiezingen werden gehouden als gevolg van de afloop van de zittingstermijn van de Tweede Kamer die gekozen was bij de Tweede Kamerverkiezingen van 1982.

Deelnemende partijen bewerken

Aan deze verkiezingen namen de volgende partijen deel:

Lijst^[1]	Partij^[2]	Lijsttrekker	Kieskringen /19
1	Partij van de Arbeid	Joop den Uyl	19
2	CDA	Ruud Lubbers	19
3	V.V.D.	Ed Nijpels	19
4	D66	Hans van Mierlo	19
5^[3]	P.S.P.	Andrée van Es	19
6^[4]	Staatkundig Gereformeerde Partij	Bas van der Vlies	19
7^[3]	Communistische Partij van Nederland	Ina Brouwer	19
8^[3]	P.P.R.	Ria Beckers	19
9^[4]	RPF	Meindert Leerling	19
10^[4]	Gereformeerd Politiek Verbond	Gert Schutte	19
11	Evangelische Volkspartij	Cathy Ubels	19
12	A.R.'85	Aad Wagenaar	19
13	Centrumdemocraten	Hans Janmaat	18^[5]
14	Federatieve Groenen	Marten Bierman	19
15	V C N : partij van communisten in Nederland	Laurens Meerten	19
16	Centrumpartij	Danny Segers	18^[6]
17	Partij Geluk voor Iedereen	Kees Dekker	7^[7]
18	Socialistiese Partij	Hans van Hooft sr.	19
19	Partij voor Ambtenaren en Trendvolgers	Frits Guffens	4^[8]
19	blanco lijst	R.K.Th. Brummer	1^[9]
20	GOD MET ONS	Th.F. Bakker	4^[10]
21	Partij voor de Middengroepen	Martin Dessing	19
22	Loesje	Niels van de Griend	19
23	Humanistische Partij	Yvonne Oude-Essink	3^[11]
24	Socialistiese Arbeiderspartij	Anneke Meijsen	19
25/26	Partij Algemeen Belang	Jan Simons	15^[12]
27	blanco lijst	A.A. Wissink	7^[13]

Uitslag bewerken

Opkomst en kiesdeler bewerken

	1982		1986
	# stemmen	%	# stemmen	%
Kiesgerechtigden	^[14] 10.216.627		^[15] 10.727.701
Niet opgekomen	1.942.996	19,02^[16]	1.528.080	14,24^[16]
Opkomst	8.273.631	80,98^[16]	9.199.621	85,76^[16]
Blanco/ongeldige stemmen	37.115	0,45^[17]	27.462	0,30^[17]
Geldige stemmen	8.236.516	99,55^[17]	9.172.159	99,70^[17]
Kiesdeler	54.910	0,67^[18]	61.147	0,67^[18]

Verkiezingsuitslag naar partij bewerken

Bij deze verkiezingen behaalde het CDA onder aanvoering van premier Lubbers ("Laat Lubbers z'n karwei afmaken") een grote overwinning. De partij kwam van 45 op 54 zetels. Regeringspartner VVD verloor daarentegen negen zetels.

Van de oppositiepartijen wonnen PvdA en D66. Met 52 zetels behaalde de PvdA zelfs het op een na beste resultaat uit haar geschiedenis, zonder dat daardoor overigens kans op regeringsdeelname ontstond ('de overwinningsnederlaag'). D66 won drie zetels.

Net als in 1977 ging de winst van de PvdA ten koste van 'klein links': CPN en EVP verdwenen uit de Kamer en de PSP verloor twee zetels. Ook de RPF verloor een zetel en de Centrumpartij keerde niet terug in de Kamer.

Partij^[2]		1982			1986			verschil		Zetelverdeling (grafisch)
Partij^[2]		# stemmen	%^[18]	zetels	# stemmen	%^[18]	zetels	%	zetels	Zetelverdeling (grafisch)
	CDA	2.420.441	29,39	45	3.172.918	34,59	54	+5,20	+9	1982 1986
	Partij van de Arbeid	2.503.517	30,40	47	3.051.678	33,27	52	+2,87	+5
	V.V.D.	1.900.763	23,08	36	1.596.991	17,41	27	-5,67	-9
	D66	351.278	4,26	6	562.466	6,13	9	+1,87	+3
	Staatkundig Gereformeerde Partij	156.636	1,90	3	159.740	1,74	3	-0,16	0
	P.P.R.	136.446	1,66	2	115.203	1,26	2	-0,40	0
	P.S.P.	187.547	2,28	3	110.182	1,20	1	-1,08	-2
	Gereformeerd Politiek Verbond	67.163	0,82	1	88.381	0,96	1	+0,14	0
	RPF	124.235	1,51	2	83.582	0,91	1	-0,60	-1
	Communistische Partij van Nederland	147.753	1,79	3	57.847	0,63	0	-1,16	-3
	Centrumpartij	68.423	0,83	1	36.741	0,40	0	-0,43	-1
	Socialistiese Partij	44.959	0,55	0	32.144	0,35	0	-0,20	0
	Evangelische Volkspartij	56.466	0,69	1	21.998	0,24	0	-0,45	-1
	Federatieve Groenen	-	-	-	18.641	0,20	0	+0,20	0
	Partij voor de Middengroepen	-	-	-	15.297	0,17	0	+0,17	0
	Loesje	-	-	-	12.882	0,14	0	+0,14	0
	Centrumdemocraten	-	-	-	12.277	0,13	0	+0,13	0
	V C N : partij van communisten in Nederland	-	-	-	4.618	0,05	0	+0,05	0
	Partij voor Ambtenaren en Trendvolgers	-	-	-	4.500	0,05	0	+0,05	0
	A.R.'85	-	-	-	3.664	0,04	0	+0,04	0
	Socialistiese Arbeiderspartij^[19]	-	-	-	3.634	0,04	0	+0,04	0
	GOD MET ONS	3.157	0,04	0	2.375	0,03	0	-0,01	0
	Partij Algemeen Belang	-	-	-	2.128	0,02	0	+0,02	0
	Partij Geluk voor Iedereen	-	-	-	1.184	0,01	0	+0,01	0
	blanco lijst Wissink	-	-	-	560	0,01	0	+0,01	0
	Humanistische Partij	-	-	-	463	0,01	0	+0,01	0
	blanco lijst Brummer	-	-	-	65	0,00	0	+0,00	0
overige partijen in 1982		67.732	0,82	0	-	-	-	-0,82	0
Totaal		8.236.516	100	150	9.172.159	100	150	0	0

Gekozen leden bewerken

Zie Samenstelling Tweede Kamer 1986-1989 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Kabinetsformatie bewerken

Zie Kabinetsformatie Nederland 1986 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Aangezien CDA en VVD voortzetting van de coalitie tot inzet van de verkiezingen hadden gemaakt, en samen een duidelijke meerderheid hadden, lag voortzetting van de zittende regeringscombinatie voor de hand. In juli werd dan ook het kabinet-Lubbers II geformeerd.

Bronnen

Tweede Kamer 21 mei 1986 op www.verkiezingsuitslagen.nl
Procesverbaal Tweede Kamerverkiezingen 1986 op kiesraad.nl
Verkiezingen; Historische uitslagen Tweede Kamer op opendata.cbs.nl
Tweede-Kamerverkiezingen - 21 mei 1986 op www.nlverkiezingen.com
Uitgebrachte stemmen bij Tweede Kamerverkiezingen, per partij, in absolute aantallen vanaf 1946 op www.politiekcompendium.nl
Verkiezingsprogramma's 1986 bij het DNPP

Noten

↑ Klik op het lijstnummer om de kandidatenlijst van de betreffende partij te zien.
↑ ^a ^b Naamgeving van de partijen conform de vermelding op het stembiljet en in de officiële uitslag.
↑ ^a ^b ^c Lijstverbinding van de PSP, de CPN en de PPR.
↑ ^a ^b ^c Lijstverbinding van de SGP, de RPF en het GPV.
↑ Nam deel in alle kieskringen, behalve in kieskring 18 (Maastricht).
↑ Nam deel in alle kieskringen, behalve in kieskring 17 (Assen).
↑ Nam alleen deel in kieskring 2 (Tilburg), 3 (Arnhem), 4 (Nijmegen), 6 ('s-Gravenhage), 9 (Amsterdam), 13 (Utrecht) en 16 (Groningen).
↑ Nam alleen deel in kieskring 5 (Rotterdam), 6 ('s-Gravenhage), 7 (Leiden) en 18 (Maastricht).
↑ Nam alleen deel in kieskring 9 (Amsterdam).
↑ Nam alleen deel in kieskring 1 ('s-Hertogenbosch), 2 (Tilburg), 4 (Nijmegen) en 18 (Maastricht).
↑ Nam alleen deel in kieskring 3 (Arnhem), 9 (Amsterdam) en 13 (Utrecht).
↑ Nam deel in alle kieskringen, behalve in kieskring 3 (Arnhem), 6 ('s-Gravenhage), 7 (Leiden) en 13 (Utrecht).
↑ Nam alleen deel in kieskring 1 ('s-Hertogenbosch), 2 (Tilburg), 3 (Arnhem), 4 (Nijmegen), 13 (Utrecht), 15 (Zwolle) en 18 (Maastricht).
↑ Inclusief 979 personen opgenomen in het Centraal Persoons Register en 3.280 personen opgenomen in het Register Buitenland.
↑ Inclusief 1.080 personen opgenomen in het Centraal Persoons Register.
↑ ^a ^b ^c ^d % van het aantal kiesgerechtigden.
↑ ^a ^b ^c ^d % van het aantal uitgebrachte stemmen.
↑ ^a ^b ^c ^d % van het aantal geldige stemmen.
↑ Nam in 1981 deel onder de naam Internationale Kommunistenbond; nam in 1982 niet deel.

[1] Klik op het lijstnummer om de kandidatenlijst van de betreffende partij te zien.

[naamgeving-2] Naamgeving van de partijen conform de vermelding op het stembiljet en in de officiële uitslag.

[p-c-p-3] Lijstverbinding van de PSP, de CPN en de PPR.

[s-r-g-4] Lijstverbinding van de SGP, de RPF en het GPV.

[5] Nam deel in alle kieskringen, behalve in kieskring 18 (Maastricht).

[6] Nam deel in alle kieskringen, behalve in kieskring 17 (Assen).

[7] Nam alleen deel in kieskring 2 (Tilburg), 3 (Arnhem), 4 (Nijmegen), 6 ('s-Gravenhage), 9 (Amsterdam), 13 (Utrecht) en 16 (Groningen).

[8] Nam alleen deel in kieskring 5 (Rotterdam), 6 ('s-Gravenhage), 7 (Leiden) en 18 (Maastricht).

[9] Nam alleen deel in kieskring 9 (Amsterdam).

[10] Nam alleen deel in kieskring 1 ('s-Hertogenbosch), 2 (Tilburg), 4 (Nijmegen) en 18 (Maastricht).

[11] Nam alleen deel in kieskring 3 (Arnhem), 9 (Amsterdam) en 13 (Utrecht).

[12] Nam deel in alle kieskringen, behalve in kieskring 3 (Arnhem), 6 ('s-Gravenhage), 7 (Leiden) en 13 (Utrecht).

[13] Nam alleen deel in kieskring 1 ('s-Hertogenbosch), 2 (Tilburg), 3 (Arnhem), 4 (Nijmegen), 13 (Utrecht), 15 (Zwolle) en 18 (Maastricht).

[14] Inclusief 979 personen opgenomen in het Centraal Persoons Register en 3.280 personen opgenomen in het Register Buitenland.

[15] Inclusief 1.080 personen opgenomen in het Centraal Persoons Register.

[kiesgerechtigden-16] % van het aantal kiesgerechtigden.

[opkomst-17] % van het aantal uitgebrachte stemmen.

[geldig-18] % van het aantal geldige stemmen.

[19] Nam in 1981 deel onder de naam Internationale Kommunistenbond; nam in 1982 niet deel.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

Algemeen:	1848 · 1850 · 1853 · 1866 · 1868 · 1884 · 1886 · 1887 · 1888 · 1891 · 1894 · 1897 · 1901 · 1905 · 1909 · 1913 · 1917 · 1918 · 1922 · 1925 · 1929 · 1933 · 1937 · 1946 · 1948 · 1952 · 1956 · 1959 · 1963 · 1967 · 1971 · 1972 · 1977 · 1981 · 1982 · 1986 · 1989 · 1994 · 1998 · 2002 · 2003 · 2006 · 2010 · 2012 · 2017 · 2021 · 2023
Periodiek:	1852 · 1854 · 1856 · 1858 · 1860 · 1862 · 1864 · 1866 · 1869 · 1871 · 1873 · 1875 · 1877 · 1879 · 1881 · 1883
	Periodieke verkiezingen werden gehouden in een kiesdistrict waar de zittingstermijn van een lid (vier jaar) afliep. Gemiddeld was in de periode 1848-1888 bij periodieke verkiezingen de helft van de Tweede Kamerleden aftredend. Bij algemene verkiezingen in deze periode, na ontbinding van de Tweede Kamer, werden alle Kamerleden opnieuw gekozen, evenals in het tijdvak vanaf 1888.