Tweede Kamerverkiezingen 1971

Tweede Kamerverkiezingen 1971
Datum	28 april 1971
Land	Nederland
Te verdelen zetels	150
Opkomst	79,12%
Resultaat
Grootste partij	PvdA
Nieuwe minister-president	Barend Biesheuvel
Begin regeerperiode	Biesheuvel I
Opvolging verkiezingen
Portaal	Politiek

De Tweede Kamerverkiezingen 1971 waren verkiezingen in Nederland voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Zij vonden plaats op 28 april 1971.

De verkiezingen werden gehouden als gevolg van de afloop van de zittingstermijn van de Tweede Kamer die gekozen was bij de Tweede Kamerverkiezingen van 1967.

Deze verkiezingen waren de eerste verkiezingen voor de Tweede Kamer na de afschaffing van de opkomstplicht.

UitslagBewerken

Opkomst en kiesdelerBewerken

	1967		1971
	# stemmen	%	# stemmen	%
Kiesgerechtigden	^[1]7.452.776		^[2]8.048.726
Niet opgekomen	376.448	5,05^[3]	1.684.007	20,92^[3]
Opkomst	7.076.328	94,95^[3]	6.364.719	79,08^[3]
Blanco/ongeldige stemmen	198.298	2,80^[4]	46.567	0,73^[4]
Geldige stemmen	6.878.030	97,20^[4]	6.318.152	99,27^[4]
Kiesdeler	45.854	-	42.121	-

Verkiezingsuitslag naar partijBewerken

Grote winnaars van deze verkiezingen waren DS'70 en de Partij van de Arbeid. De nieuwkomer DS'70 behaalde acht zetels. De PvdA werd voor het eerst sinds 1956 weer de grootste partij. Van groot belang was verder dat, door het verlies van KVP (zeven zetels), CHU (twee zetels), ARP (twee zetels) en VVD (één zetel), de zittende coalitie van deze vier partijen haar meerderheid verloor. Het was de eerste keer dat de drie confessionele partijen samen met de VVD geen meerderheid in de Tweede Kamer meer hadden.

Winst was er voor oppositiepartijen PvdA (twee zetels), D'66 (vier zetels) en de CPN (één zetel). De PPR kwam, net als de Nederlandse Middenstandspartij, nieuw binnen met twee zetels. Het GPV won een tweede zetel, terwijl de PSP er twee verloor. Opvallend was het grote aantal bejaardenpartijen dat deelnam, die echter geen van alle een zetel behaalden.

De PvdA was de grootste partij van het land geworden, met maar liefst vijf zetels winst. Het kleinere DS'70 kon zich als een nog grotere overwinnaar roemen, doordat ze als kersverse partij met acht zetels in de Kamer binnenkwam. De christelijke partijen KVP, ARP en CHU moesten aanzienlijke verliezen incasseren, terwijl de VVD de stijgende lijn van de voorgaanse verkiezingen niet kon voortzetten. De vier regeringspartijen hadden zelfs hun parlemenatire meerderheid verloren. Volgens de in september 1970 naar voren getreden PvdA-lijsttrekker Joop den Uyl ging de Nederlandse politiek een ""beslissende fase" tegemoet. Deze ontwikkeling werd het "tijdperk Biesheuvel", de periode 1971/'72 voor het aantreden van het "tijdperk Den Uyl" in 1973.

Partij		1967			1971			verschil		Zetelverdeling (grafisch)
Partij		# stemmen	%^[5]	zetels	# stemmen	%^[5]	zetels	%	zetels	Zetelverdeling (grafisch)
	PvdA	1.620.112	23,55	37	1.554.280	24,60	39	+1,05	+2	1967 1971
	KVP	1.822.894	26,50	42	1.379.672	21,84	35	-4,66	-7
	VVD	738.202	10,73	17	653.370	10,34	16	-0,39	-1
	ARP	681.060	9,90	15	542.742	8,59	13	-1,31	-2
	D'66	307.810	4,48	7	428.067	6,78	11	+2,30	+4
	CHU	560.033	8,14	12	399.106	6,32	10	-1,82	-2
	DS'70	-	-	-	336.719	5,33	8	+5,33	+8
	CPN	248.318	3,61	5	246.569	3,90	6	+0,29	+1
	SGP	138.069	2,01	3	148.192	2,35	3	+0,34	0
	PPR	-	-	-	116.049	1,84	2	+1,84	+2
	GPV	59.156	0,86	1	101.790	1,61	2	+0,75	+1
	NMP	-	-	-	95.706	1,51	2	+1,51	+2
	PSP	197.216	2,87	4	90.738	1,44	2	-1,43	-2
	BP	327.953	4,77	7	69.656	1,10	1	-3,67	-6
	ABPN^[6]	-	-	-	26.878	0,43	0	+0,43	0
	NA^[7]	-	-	-	24.376	0,39	0	+0,39	0
	NRP	-	-	-	23.047	0,36	0	+0,36	0
	Kabouters	-	-	-	21.982	0,35	0	+0,35	0
	BPAP^[8]	-	-	-	21.488	0,34	0	+0,34	0
	Binding Rechts	-	-	-	15.137	0,24	0	+0,24	0
	D2000^[9]	-	-	-	7.189	0,11	0	+0,11	0
	BP65+^[10]	-	-	-	5.739	0,09	0	+0,09	0
	Lijst Van Velsen	-	-	-	3.676	0,06	0	+0,06	0
	BPAB^[11]	-	-	-	1.840	0,03	0	+0,03	0
	SGG^[12]	-	-	-	1.647	0,03	0	+0,03	0
	LPvB^[13]	-	-	-	1.620	0,03	0	+0,03	0
	PvhR^[14]	1.070	0,02	0	477	0,01	0	-0,01	0
	PSD^[15]	-	-	-	400	0,01	0	+0,01	0
overige partijen in 1967		176.137	2,56	0	-	-	-	-2,56	0
Totaal		6.878.030	100	150	6.318.152	100	150	0	0

Gekozen ledenBewerken

Zie Samenstelling Tweede Kamer 1971-1972 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

KabinetsformatieBewerken

Zie Kabinetsformatie Nederland 1971 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Doordat DS'70 bij de zittende combinatie (KVP, VVD, ARP en CHU) betrokken werd, kon op 6 juli 1971 het kabinet-Biesheuvel I worden gevormd.

Bronnen

Tweede Kamer 28 april 1971 op www.verkiezingsuitslagen.nl
Procesverbaal Tweede Kamerverkiezingen 1971 op kiesraad.nl
Verkiezingen; Historische uitslagen Tweede Kamer op opendata.cbs.nl
Tweede-Kamerverkiezingen - 28 april 1971 op www.nlverkiezingen.com
Uitgebrachte stemmen bij Tweede Kamerverkiezingen, per partij, in absolute aantallen vanaf 1946 op www.politiekcompendium.nl
Verkiezingsprogramma's 1971 bij het DNPP

Noten

↑ Inclusief 2.099 personen opgenomen in het Centraal Persoons Register.
↑ Inclusief 1.757 personen opgenomen in het Centraal Persoons Register.
↑ ^a ^b ^c ^d % van het aantal kiesgerechtigden.
↑ ^a ^b ^c ^d % van het aantal uitgebrachte stemmen.
↑ ^a ^b % van het aantal geldige stemmen.
↑ Algemene Bejaardenpartij Nederland
↑ Nederlands Appèl
↑ Bejaarden- en Arbeiderspartij
↑ Democraten 2000, Partij voor de Gewone Man
↑ Bejaardenpartij 65+
↑ Bejaardenpartij Algemeen Belang
↑ Stichting Gedupeerde Groepen 18+/65+
↑ Landelijke Partij voor Bejaarden
↑ Partij van het Recht
↑ Positief Sociaal-Democraten

[1] Inclusief 2.099 personen opgenomen in het Centraal Persoons Register.

[2] Inclusief 1.757 personen opgenomen in het Centraal Persoons Register.

[kiesgerechtigden-3] % van het aantal kiesgerechtigden.

[opkomst-4] % van het aantal uitgebrachte stemmen.

[geldig-5] % van het aantal geldige stemmen.

[6] Algemene Bejaardenpartij Nederland

[7] Nederlands Appèl

[8] Bejaarden- en Arbeiderspartij

[9] Democraten 2000, Partij voor de Gewone Man

[10] Bejaardenpartij 65+

[11] Bejaardenpartij Algemeen Belang

[12] Stichting Gedupeerde Groepen 18+/65+

[13] Landelijke Partij voor Bejaarden

[14] Partij van het Recht

[15] Positief Sociaal-Democraten

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

Algemeen:	1848 · 1850 · 1853 · 1866 · 1868 · 1884 · 1886 · 1887 · 1888 · 1891 · 1894 · 1897 · 1901 · 1905 · 1909 · 1913 · 1917 · 1918 · 1922 · 1925 · 1929 · 1933 · 1937 · 1946 · 1948 · 1952 · 1956 · 1959 · 1963 · 1967 · 1971 · 1972 · 1977 · 1981 · 1982 · 1986 · 1989 · 1994 · 1998 · 2002 · 2003 · 2006 · 2010 · 2012 · 2017 · 2021
Periodiek:	1852 · 1854 · 1856 · 1858 · 1860 · 1862 · 1864 · 1866 · 1869 · 1871 · 1873 · 1875 · 1877 · 1879 · 1881 · 1883
	Periodieke verkiezingen werden gehouden in een kiesdistrict waar de zittingstermijn van een lid (vier jaar) afliep. Gemiddeld was in de periode 1848-1888 bij periodieke verkiezingen de helft van de Tweede Kamerleden aftredend. Bij algemene verkiezingen in deze periode, na ontbinding van de Tweede Kamer, werden alle Kamerleden opnieuw gekozen, evenals in het tijdvak vanaf 1888.