Toepaja's

Toepaja's
	Gewone toepaja (Tupaia glis)
	Taxonomische indeling
Rijk:	Animalia (Dieren)
Stam:	Chordata (Chordadieren)
Klasse:	Mammalia (Zoogdieren)
Superorde:	Euarchontoglires
	Orde
	Scandentia; Wagner, 1855
	Afbeeldingen op Wikimedia Commons
	Toepaja's op Wikispecies
Portaal	Biologie

Toepaja's (Scandentia) of boomspitsmuizen zijn een orde van insectenetende zoogdieren bestaande uit één familie (Tupaiidae) en 19 soorten, die voorkomen in de tropische bossen van Zuidoost-Azië. Oorspronkelijk werden ze tot de insecteneters gerekend, daarna tot de primaten, en nu krijgen ze een eigen orde, die waarschijnlijk verwant is aan de primaten-vliegende katten-groep of aan de haasachtigen. Ze lijken op eekhoorns (het Maleise woord tupai betekent zowel 'toepaja' als 'eekhoorn') en hebben een lange staart, een spitse snuit en scherpe tanden en kiezen.

Deze orde omvat het fossiele geslacht Nycticonodon en daarnaast de levende familie echte toepaja's (Tupaiidae). Sommigen erkennen echter een tweede familie, de vederstaarttoepaja (Ptilocercidae) bestaande uit één soort. Toepaja's hebben van alle dieren de grootste hersenmassa t.o.v. hun lichaamsgewicht, zelfs meer dan de mens.

TaxonomieBewerken

Familie: Tupaiidae
- Geslacht: Tupaia
  - Ondergeslacht: Tupaia
    - Soort: Belangers toepaja (Tupaia (Tupaia) belangeri)
    - Soort: Tupaia (Tupaia) chrysogaster
    - Soort: Gestreepte toepaja (Tupaia (Tupaia) dorsalis)
    - Soort: Gewone toepaja (Tupaia (Tupaia) glis)
    - Soort: Slanke toepaja (Tupaia (Tupaia) gracilis)
    - Soort: Javaanse toepaja (Tupaia (Tupaia) javanica)
    - Soort: Langvoettoepaja (Tupaia (Tupaia) longipes)
    - Soort: Tupaia moellendorffi
    - Soort: Nicobarentoepaja (Tupaia (Tupaia) nicobarica)
    - Soort: Getekende toepaja (Tupaia (Tupaia) picta)
    - Soort: Roodstaarttoepaja (Tupaia (Tupaia) splendidula)
  - Ondergeslacht: Lyonogale
    - Soort: Kleine toepaja (Tupaia (Lyonogale) minor)
    - Soort: Bergtoepaja (Tupaia (Lyonogale) montana)
    - Soort: Palawantoepaja (Tupaia (Lyonogale) palawanensis)
    - Soort: Tana (Tupaia (Lyonogale) tana)
- Geslacht: Dendrogale
  - - Soort: Zuidelijke zachtstaarttoepaja (Dendrogale melanura)
    - Soort: Noordelijke zachtstaarttoepaja (Dendrogale murina)
- Geslacht: Urogale
  - - Soort: Filipijnse toepaja (Urogale everetti)
- Geslacht: Anathana
  - - Soort: Elliottoepaja (Anathana ellioti)
Familie: Ptilocercidae
- Geslacht: Ptilocercus
  - - Soort: Maleise vederstaarttoepaja (Ptilocercus lowii)