Tino Rossi

Tino Rossi
	Tino Rossi in de jaren '30
Algemene informatie
Volledige naam	Constantin Rossi
Bijnaam	le rossignol corse; (de Corsicaanse nachtegaal)
Geboren	29 april 1907
Geboorteplaats	Ajaccio (op Corsica)
Overleden	26 september 1983
Overlijdensplaats	Neuilly-sur-Seine (bij Parijs)
Land	Frankrijk
Werk
Jaren actief	1932-1983
Genre(s)	operette, chanson, ballad
Beroep	zanger, acteur
Instrument(en)	gitaar
Label(s)	Columbia
	(en) AllMusic-profiel; (en) Discogs-profiel; (en) IMDb-profiel; (en) Last.fm-profiel; (en) MusicBrainz-profiel;
Portaal	Muziek

Tino Rossi, officieel Constantino Rossi (Ajaccio, 29 april 1907 - Neuilly-sur-Seine, 26 september 1983) was een Franse zanger van populaire muziek die optrad in muzikale revues, operettes en speelfilms. In een loopbaan van een halve eeuw zette hij meer 1000 uiteenlopende nummers op grammofoonplaat. Bij zijn overlijden werd geschat dat hij wereldwijd meer dan 250 miljoen platen had verkocht.^[1]^[2]^[3]

Jeugd bewerken

Tino Rossi was de zoon van Laurent en Eugenie Rossi, en groeide op in een gezin met 8 kinderen. Zijn vader was kleermaker en zijn moeder verdeelde haar aandacht over het familiebedrijf en het huishouden. Constantin kreeg de naam van een eerder geboren kind dat eind 1906 al jong was overleden. Zijn geboortehuis stond aan de rue Cardinal Fesch 43 in Ajaccio.^[4]^[5]

Stem bewerken

Als kind zong hij al graag en veel. Iedereen in zijn omgeving merkte dat hij een heel zuivere stem had. Hoewel hij goed kon leren, ging hij liever spijbelen.^[5] Zijn stem had een lichte, vloeiende en wat omfloerste klank: een fluwelen stem met een bereik van bijna drie octaven.^[1]^[5]

Doorbraak als zanger bewerken

Tino Rossi's populariteit als zanger begon pas echt na zijn verhuizing naar Parijs in 1934. Toen het Casino de Paris hem enkele maanden later contracteerde, betekende dat zijn doorbraak. Het publiek stroomde al gauw toe. Vooral vrouwen stonden soms urenlang massaal voor de deur, alleen maar om een glimp van hem op te vangen. Hij gold als een charmezanger bij uitstek en werd wat zijn uiterlijke aantrekkingskracht betreft wel eens vergeleken met Rudolf Valentino. Marcel Pagnol, de schrijver en regisseur met wie Rossi later enkele films maakte, zei toen al van hem: “Al zingt Tino uit het telefoonboek voor, de vrouwen beginnen te janken of te juichen, al naargelang zijn stemgebruik.”^[3]

Huwelijk bewerken

Tijdens een optreden in 1941 leerde hij Lilia Vetti kennen. Na drie kortere huwelijken werd zij de echtgenote met wie hij zijn leven verder zou delen.^[3]

Succes als zanger en acteur bewerken

Tino Rossi zong hits als Vieni... vieni..., Ave Maria en J'attendrai, maar bijvoorbeeld ook Yesterday van The Beatles. Zijn meest verkochte nummer is Petit Papa Noël, het meest geliefde Franstalige kerstliedje. Hij was de eerste artiest die wereldwijd miljoenen platen verkochte en kreeg een speciale massief gouden langspeelplaat uitgereikt voor de afzet van minstens 250 miljoen grammofoonplaten. Totdat Elvis Presley op het toneel verscheen, was er geen artiest die deze aantallen zelfs maar benaderde.^[3]^[5]

Tino Rossi trad ook op als acteur in speelfilms en operettes. Hij maakte bij elkaar 25 films, waarvan Candide' in 1960 de laatste was. In deze films speelde hij meestal de rol van de jonge held. In een interview zei hij daarover: “Te veel en te lang. Ik liet me leiden door mijn ijdelheid.” Die ijdelheid illustreerde hij ook met de pakken die hij droeg: “Ik laat mijn kostuums altijd iets te groot maken, dan zeggen de mensen: "Goh, Tino, je bent magerder geworden" in plaats van "Goh, je wordt steeds dikker".”^[3]

Latere loopbaan bewerken

Nadat zijn loopbaan leek afgelopen, beleefde hij in 1969 een verrassende terugkeer met de musical De Zonnekoopman. Hij trad op in veelbekeken tv-shows. Zijn laatste optreden als zanger was in 1982, in het Casino de Paris, waar het ooit ook was begonnen. Blijkens een interview was het hem vreemd te moede: “Ik miste er mijn oude vrienden Jean Gabin, Fernandel, Maurice Chevalier en Mistinguett te zeer. Ik voelde me er een eenzame oude man, die tevergeefs zocht naar de gezellige jaren van weleer.”^[3]

Levenseinde bewerken

Desondanks had hij nog toekomstplannen die hij niet kon uitvoeren nadat hij begin 1983 in het ziekenhuis werd opgenomen en kanker aan de alvleesklier bleek te hebben. Tegenover de buitenstaander deed hij alsof hij weer de oude was. Bij de viering van het 42-jarig huwelijksjubileum met Lilia Vetti, had hij het nog over een terugkeer op het podium, net als in 1969: “Ik werk hard aan een nieuw repertoire, want ik wil nog meer schitteren dan vorig jaar. Ik zit alleen met een probleem, ik ben veel sneller moe. Toch wil ik mijn plannen doorzetten, want ik denk dat ik me zonder de muziek zal vervelen en snel oud zal worden.” Hij overleed echter op 26 september in het l'Hópital Américain in Neuilly, 76 jaar oud.^[3]

Filmografie bewerken

Tino Rossi is vanaf 1934 tot en met 1977 in een dertigtal films te zien geweest en meestal ook als zanger te horen. Na enkele bijrollen waren er vanaf Marinella in 1936 veel films waarin hij als publieksmagneet ook de centrale hoofdrol speelde. Deze rollen zijn in onderstaande tabel onderstreept. Na Tourments speelde Rossi alleen nog bijrollen. De originele titels zijn links naar artikelen op de Franstalige Wikipedia.

Jaar productie	Titel (origineel)	Rol	Première Frankrijk	Titel (Nederlands)	Première Nederland	Opmerkingen
1934	Adémaï au Moyen Âge	de troubadour	25 oktober 1935
1934	La Cinquième empreinte / Lilas blanc	een zanger	13 juli 1934	De geheimzinnige vingerafdruk	30 oktober 1936
1934	Les Nuits moscovites	de Napolitaanse zanger	21 november 1934	De nachten van Moskou / Moscousche Nachten	8 februari 1935
1935	Marseille					korte film
1935	Justin de Marseille	de zanger (als zichzelf)	5 april 1935
1935	L'Affaire Coquelet	Jean Clairval	8 maart 1935
1935	Vogue, mon coeur	zang	29 november 1935
1936	Au son des guitares	Jeannot	29 oktober 1936	Corsicaansche Liefde / Corsikaansche Liefde	19 maart 1937
1936	Marinella	Tino Pirelli	12 maart 1936	Marinella	2 juli 1937
1937	Lumières de Paris	Carlo Ferrari	5 oktober 1938	Lumières de Paris / Parijsche stralen	25 juli 1947
1937	Naples au baiser de feu	Mario Esposito	7 december 1937	Het gebeurde in Napels / Napels, bron der liefde	7 juni 1938
1942	Fièvres	Jean Dupray	21 januari 1942	Het oude lied	4 augustus 1944
1943	Le Soleil a toujours raison	Tonio	27 januari 1943
1943	Le Chant de l'exilé	Ramon Etcheverry	21 april 1943
1943	Mon amour est près de toi	Jacques Marton	29 september 1943
1944	L'Île d'amour	Orsani, alias Bicchi	24 mei 1944	Het eiland der liefde	1 november 1946
1946	Destins	André Cartier/Fred Cartier	18 december 1946	Destins	26 juli 1947	Spekholzerheide
1946	Le Gardian	Renaud	15 mei 1946	(De) Begeerte / Le Guardian	6 juni 1947 22 juni 1948	Curaçao Sittard
1946	Sérénade aux nuages	Sylvio	6 maart 1946	Liefdesserenade	30 augustus 1946
1947	Le Chanteur inconnu	Julien Mortal/Paolo	25 april 1947	De onbekende zanger	1 augustus 1947
1948	La Belle Meunière	Franz Schubert	24 november 1948
1949	Deux amours	Sylvain Vincent/Désiré Vincent	5 januari 1949
1949	Marlène	Manuel Ceccaldi	2 september 1949
1950	Envoi de fleurs	Paul Delmet	26 mei 1950
1951	Au pays du soleil	Titin Olivieri	26 december 1951	In 't land van zonneschijn
1951	Paris chante toujours	als zichzelf	29 november 1951
1952	Son dernier Noël	Marc Damiani	1952 december 12	Haar laatste Kerstmis
1954	Si Versailles m'était conté	de gondelier	9 maart 1954	Versailles, vorsten en vrouwen /Versailles - koningen en vrouwen	1 juli 1955
1954	Tourments	Jacques Duffot, alias Tony Caylor	23 april 1954
1963	Jusqu'au bout du monde		18 januari 1963
1970	L'Âne de Zigliara / Une drôle de bourrique	als zichzelf	3 september 1971
1977	Ciné Follies		9 maart 1977			documentaire (archiefbeelden)

Bronnen, noten en/of referenties

↑ ^a ^b Wiggers, A.J. e.a. Grote Winkler Prins deel 16, PIJM-SAPA, 7e druk (1973) Amsterdam, Elsevier; ISBN 9010000362; p. 550
↑ "Tino Rossi overleden" in: Het Vrĳe Volk democratisch-socialistisch dagblad jrg. 39 nr. 11127 (27 september 1983); p. 1 kol 1; geraadpleegd 2015-09-07
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Moulin, L. du "Al zong Tino uit een telefoonboek 't was altijd goed" in: Het Vrĳe Volk jrg. 39 nr. 11134 (28 september 1983); p. 9 kol. 7; geraadpleegd 2015-09-07
↑ volgens een plaquette op de gevel sinds 3 augustus 1985 is dit tegenwoordig nummer 45
↑ ^a ^b ^c ^d Div., zie paginageschiedenis "Tino Rossi" op de Franstalige Wikipedia; geraadpleegd 2015-09-07

[WP-1] Wiggers, A.J. e.a. Grote Winkler Prins deel 16, PIJM-SAPA, 7e druk (1973) Amsterdam, Elsevier; ISBN 9010000362; p. 550

[2] "Tino Rossi overleden" in: Het Vrĳe Volk democratisch-socialistisch dagblad jrg. 39 nr. 11127 (27 september 1983); p. 1 kol 1; geraadpleegd 2015-09-07

[MOU-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Moulin, L. du "Al zong Tino uit een telefoonboek 't was altijd goed" in: Het Vrĳe Volk jrg. 39 nr. 11134 (28 september 1983); p. 9 kol. 7; geraadpleegd 2015-09-07

[4] volgens een plaquette op de gevel sinds 3 augustus 1985 is dit tegenwoordig nummer 45

[FRA-5] Div., zie paginageschiedenis "Tino Rossi" op de Franstalige Wikipedia; geraadpleegd 2015-09-07

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]