Tijdlijn van de geschiedenis van Zuid-Afrika

Dit is een tijdlijn van het geschiedkundig verhaal van het gebied van het huidige Zuid-Afrika.

Pre-koloniale tijd De Nederlandse Kaapkolonie De Britse Kaapkolonie De Grote Trek De Boerenrepublieken Uniewording Apartheid De Regenboognatie

Pre-koloniale tijdBewerken

~4.000.000 v.C.Bewerken

Schedel van Mevrouw Ples
Schedel van het Taungkind

~2.500.000 v.CBewerken

~1.500.000 v.C.Bewerken

~115.000 v.C.Bewerken

~15.000 v.C.Bewerken

  • De San arriveren in Zuid-Afrika.

~2.200 v.C.Bewerken

~200Bewerken

~800Bewerken

  • Begin van de Bantoemigratie. De Khoisan worden door de Bantoe verdreven naar de droge uithoeken van het continent.

~1000Bewerken

De São Cristóvão en de São Pantaleão van Bartolomeu Dias

1488Bewerken

1497Bewerken

  • De Portugese ontdekkingsreiziger Vasco da Gama vaart om de Kaap de Goede Hoop heen en ontdekt Natal op Kerstavond.

1503Bewerken

1510Bewerken

  • Aan de Tafelbaai raken de Khoikhoi slaags met de Portugezen. De Portugese ontdekkingsreiziger Francisco de Almeida en 64 Portugese zeelieden komen om het leven.

1575Bewerken

1580Bewerken

1647Bewerken

  • Het Nederlandse schip Nieuwe Haerlem strandt aan de Kaap de Goede Hoop. Onder leiding van Leendert Janszen verblijven de gestrande Nederlandse zeelieden een jaar lang aan de Kaap. Na hun terugkeer naar Nederland krijgen Leendert Janszen en Matthijs Proot van de VOC de opdracht een verslag te schrijven over hun bevindingen.

1649Bewerken

  • Leendert Janszen en Matthijs Proot dienen hun Remonstrantie in, waarin hun positieve bevindingen over de Kaap de Goede Hoop staan beschreven. Hierop besluiten de Heren XVII dat er een verversingspost aan de Kaap moet worden gesticht.

De Nederlandse KaapkolonieBewerken

De aankomst van Jan van Riebeeck in de Kaap de Goede Hoop

1652Bewerken

1655Bewerken

1657Bewerken

  • De eerste Europese boeren arriveren in Rondebosch.

1658Bewerken

  • De eerste Indische slaven worden door de Nederlanders in de Kaapkolonie afgezet.
Afbeelding van de Khoikhoi

1659Bewerken

  • De eerste oorlog tussen de Nederlanders en de Khoikhoi (door de Nederlanders toen nog strandlopers genoemd) breekt uit.

1665Bewerken

1666Bewerken

1673Bewerken

  • De tweede oorlog tussen de Nederlanders en de Khoikhoi (naar hun kliktaal worden de strandlopers nu hottentotten genoemd) breekt uit.

1676Bewerken

  • De derde oorlog tussen de Nederlanders en de Khoikhoi breekt uit.
Gouverneur Simon van der Stel

1679Bewerken

1688Bewerken

Expansie van de Kaapkolonie

1706Bewerken

1713Bewerken

  • Een pokkenepidemie velt de Kaapkolonie. Vele khoikhoi sterven hieraan.

1751Bewerken

1755Bewerken

  • Een tweede pokkenepidemie velt de Kaapkolonie.

1761Bewerken

  • Gouverneur Rijk Tulbagh richt de eerste bibliotheek van Zuid-Afrika op.

1767Bewerken

  • Een derde pokkenepidemie velt de Kaapkolonie.
Prent van Wolraad Woltemade

1773Bewerken

1779Bewerken

1780Bewerken

  • De Visrivier wordt aangesteld als grens van de Kaapkolonie.

1781Bewerken

  • Een Franse vloot voorkomt de Britse verovering van de Kaapkolonie.
Afbeelding van nomadische kleurlingen

1784Bewerken

1786Bewerken

1789Bewerken

  • De Tweede Grensoorlog breekt uit.
  • Het merinoschaap wordt geïmporteerd in de Kaapkolonie.

1794Bewerken

De Britse KaapkolonieBewerken

De Kaapkolonie in 1795

1795Bewerken

1799Bewerken

1803Bewerken

  • Vrede van Amiens. Het Verenigd Koninkrijk draagt de Kaapkolonie weer over aan Nederland.

1804Bewerken

De Slag bij Blaauwberg

1806Bewerken

  • Het Verenigd Koninkrijk verovert de Kaapkolonie op Nederland in de Slag bij Blaauwberg, ditmaal definitief.

1807Bewerken

  • De slavenhandel naar Zuid-Afrika wordt afgeschaft, maar slavernij blijft legaal.
Saartje Baartman

1810Bewerken

  • De Khoikhoivrouw Saartjie Baartman wordt uit belangstelling voor haar uitzonderlijke lichaamsbouw tentoongesteld in Londen.

1811Bewerken

  • De Vierde Grensoorlog breekt uit.

1812Bewerken

1813Bewerken

1815Bewerken

  • Rebelse Boeren komen bij Slachtersnek in opstand tegen het Britse gouvernement, maar worden verslagen.
De Zoeloekoning Shaka

1816Bewerken

  • Vijf opstandelingen van Slachtersnek worden onder dramatische omstandigheden opgehangen.
  • Shaka sticht het Zoeloekoninkrijk.

1818Bewerken

1820Bewerken

1822Bewerken

  • Stichting van Lesotho door Moshoeshoe I.
  • De Nederlandse taal wordt afgeschaft in het openbare ambt en het gerechtshof van de Kaapkolonie.
De Matabelekoning Mzilikazi

1823Bewerken

  • Luitenant Mzilikazi weigert zijn buit af te staan aan de Zoeloekoning Shaka. Hij vlucht met zijn volgelingen over de Drakensbergen en verovert de Transvaal. Uitbreiding Mfecane en opkomst van de Matabele.
  • De Orlam vertrekken onder leiding van Jonker Afrikaner naar Zuidwest-Afrika.
  • De zendeling John Philip sticht Philippolis, de eerste Europese nederzetting van de Transoranje.

1824Bewerken

  • Stichting van Port Natal, het latere Durban.
  • De Zoeloekoning Shaka komt in contact met de blanke kolonisten.

1825Bewerken

  • De Zuid-Afrikaanse pond wordt ingevoerd in de Kaapkolonie.

1826Bewerken

  • De Griekwakapitein Adam Kok II sticht Adam Koksland in de Transoranje.

1828Bewerken

  • De Zoeloekoning Shaka wordt vermoord door zijn halfbroer Dingane, die hem opvolgt als koning.
  • De Khoikhoi worden gelijkgesteld aan de blanken van de Kaapkolonie.

1832Bewerken

  • De Matabelekoning Mzilikazi wordt door Dingane naar het westen verdreven.

1834Bewerken

  • Afschaffing van slavernij in de Kaapkolonie.
  • De Zesde Grensoorlog breekt uit.

De Grote TrekBewerken

Kaart van de Grote Trek

1835Bewerken

1836Bewerken

  • Meer Voortrekkers vertrekken uit de Kaapkolonie. Mzilikazi stuurt zijn leger op hen af, maar wordt verslagen in de Slag bij Vegkop.
  • De Voortrekkers onder leiding van Hans van Rensburg worden in het huidige Mozambique vermoord door een inheemse stam.

1837Bewerken

De Bloukransmoorden
De slag bij Bloedrivier

1838Bewerken

1839Bewerken

1840Bewerken

  • De Voortrekkers steunen een succesvolle staatsgreep van Mpande, de halfbroer van de Zoeloekoning Dingane. Dingane slaat op de vlucht en wordt vermoord. Andries Pretorius kroont Mpande tot Zoeloekoning.

1841Bewerken

1842Bewerken

  • Het Verenigd Koninkrijk verovert de Republiek Natalia. Veel Voortrekkers vertrekken uit Natal.
Voortrekker Hendrik Potgieter

1844Bewerken

1845Bewerken

  • De Voortrekker Hendrik Potgieter sticht Ohrigstad.

1846Bewerken

  • Stichting van Bloemfontein.
  • De Zevende Grensoorlog breekt uit.

1848Bewerken

1849Bewerken

1850Bewerken

  • De Achtste Grensoorlog breekt uit.
  • Stichting van Rustenburg.

De BoerenrepubliekenBewerken

Voortrekker Andries Pretorius

1852Bewerken

1853Bewerken

1854Bewerken

1855Bewerken

  • Stichting van Pretoria, vernoemd naar Andries Pretorius.

1856Bewerken

  • Een apocalyptische voorspelling van het Xhosameisje Nongqawuse leidt tot de verhongering van zo'n 40.000 Xhosa.
  • De eerste grondwet van de ZAR wordt goedgekeurd door de Volksraad, maar wordt niet door alle inwoners geaccepteerd.
  • De Republiek Lydenburg splitst zich af van de ZAR.
Staatspresident Marthinus Wessel Pretorius

1857Bewerken

  • Marthinus Wessel Pretorius wordt verkozen tot eerste staatspresident van de ZAR.
  • De Republiek Zoutpansberg splitst zich af van de ZAR.

1858Bewerken

  • De definitieve grondwet van de ZAR wordt goedgekeurd door de Volksraad.
  • De Republiek Zoutpansberg wordt met de ZAR herenigd.
  • De eerste Basotho-oorlog breekt uit tussen de Oranje Vrijstaat en de Basotho.

1859Bewerken

1860Bewerken

  • Pretoria vervangt Potchefstroom als hoofdstad van de ZAR.
  • De Republiek Lydenburg wordt met de ZAR herenigd.

1861Bewerken

  • De Griekwa vertrekken onder leiding van kapitein Adam Kok III uit de Oranje Vrijstaat.

1862Bewerken

Staatspresident Johannes Henricus Brand

1864Bewerken

1865Bewerken

  • De tweede Basotho-oorlog breekt uit.

1866Bewerken

1867Bewerken

1868Bewerken

Het Grote Gat van Kimberley

1870Bewerken

  • West-Griekwaland wordt door het Verenigd Koninkrijk ingelijfd. Stichting van New Rush, later Kimberley. De diamantvelden worden opgeëist door de Griekwa, de Oranje Vrijstaat, de ZAR en de Kaapkolonie.

1871Bewerken

  • De diamantvelden worden door gouverneur Robert William Keate van de Natalkolonie toegewezen aan de Griekwa. Als gevolg treedt Marthinus Wessel Pretorius af als staatspresident van de ZAR. Cecil Rhodes vertrekt naar Kimberley.
Staatspresident Thomas François Burgers

1872Bewerken

1874Bewerken

1875Bewerken

1876Bewerken

  • Sekhukhune verslaat het Transvaalse leger. De ZAR verkeert in wanorde.

1877Bewerken

  • Sir Theophilus Shepstone doopt de ZAR om tot de Britse Transvaalkolonie.
  • De eerste vreedzame poging van Paul Kruger om de onafhankelijkheid van de ZAR te herstellen mislukt.
  • De Negende Grensoorlog breekt uit.

1878Bewerken

  • De Walvisbaai wordt geannexeerd door de Kaapkolonie.
  • De tweede vreedzame poging van Paul Kruger om de onafhankelijkheid van de ZAR te herstellen mislukt.
De Zoeloe-oorlog

1879Bewerken

  • De Zoeloe-oorlog breekt uit tussen het Verenigd Koninkrijk en de Zoeloes. De oorlog wordt door het Verenigd Koninkrijk gewonnen, al lijden ze een verpletterende nederlaag in de Slag bij Isandlwana. Het Verenigd Koninkrijk verovert Zoeloeland.
  • Oost-Griekwaland wordt geannexeerd door de Kaapkolonie.
  • Oprichting van de Afrikanerbond.

1880Bewerken

De Slag bij Majuba

1881Bewerken

1882Bewerken

Staatspresident Paul Kruger

1883Bewerken

  • Paul Kruger wordt verkozen tot staatspresident van de ZAR.

1884Bewerken

1885Bewerken

  • Beetsjoeanaland wordt ingelijfd door het Verenigd Koninkrijk. Stellaland en Goosen worden geannexeerd en bij Beetsjoeanaland gevoegd.

1886Bewerken

1887Bewerken

1888Bewerken

  • Paul Kruger wordt voor de tweede maal verkozen tot staatspresident van de ZAR.
  • Francis William Reitz wordt verkozen tot staatspresident van de Oranje Vrijstaat.
  • De Nieuwe Republiek wordt geannexeerd door de ZAR.
Premier Cecil Rhodes

1890Bewerken

  • Cecil Rhodes wordt aangesteld tot premier van de Kaapkolonie.

1891Bewerken

  • Klein Vrystaat wordt door de ZAR geannexeerd.

1893Bewerken

1894Bewerken

1895Bewerken

Arrestatie van Leander Starr Jameson

1896Bewerken

  • De Jameson Raid wordt neergeslagen en Jameson wordt gevangengezet. Het feliciterende Krugertelegram van keizer Wilhelm II van Duitsland naar staatspresident Paul Kruger veroorzaakt een schandaal. Cecil Rhodes moet aftreden als premier.

1898Bewerken

  • Paul Kruger wordt voor de vierde maal verkozen tot staatspresident van de ZAR.
  • Staatspresident Paul Kruger legt de fundamenten voor het Sabie Wildreservaat, het latere Nationaal park Kruger.

1899Bewerken

Concentratiekamp voor Boeren

1900Bewerken

  • De Oranje Vrijstaat en de ZAR worden door het Verenigd Koninkrijk veroverd, maar de bittereinders weigeren de strijd te staken. Het Verenigd Koninkrijk hanteert de tactiek van de verschroeide aarde door het platbranden van boerderijen en het opsluiten van Boerenvrouwen en kinderen in concentratiekampen. Staatspresident Paul Kruger wijkt uit naar Europa.

1901Bewerken

  • Emily Hobhouse luidt de noodklok over de concentratiekampen van de Boerenoorlog. De omstandigheden in de kampen worden verbeterd.

1902Bewerken

UniewordingBewerken

1904Bewerken

  • 62.000 Chinese mijnwerkers arriveren in de Transvaalkolonie.

1907Bewerken

  • De Transvaalkolonie en de Oranjerivierkolonie krijgen zelfbeschikking.
Premier Louis Botha

1910Bewerken

1912Bewerken

1913Bewerken

1914Bewerken

1915Bewerken

1918Bewerken

Premier Jan Smuts

1919Bewerken

  • Zuidwest-Afrika wordt een Zuid-Afrikaans mandaatgebied.
  • Premier Louis Botha overlijdt en wordt opgevolgd door Jan Smuts.

1921Bewerken

1922Bewerken

  • Een opstand van blanke mijnwerkers in Witwatersrand wordt door het Zuid-Afrikaanse leger neergeslagen.

1923Bewerken

1924Bewerken

1925Bewerken

  • Het Afrikaans wordt gelijkgesteld aan het Nederlands.

1926Bewerken

  • Het Nationaal park Kruger wordt benoemd tot eerste nationale park van Zuid-Afrika.
De vlag van Zuid-Afrika van 1928 tot 1994

1928Bewerken

  • De nieuwe vlag van Zuid-Afrika, gebaseerd op de Prinsenvlag, wordt ingevoerd.

1930Bewerken

  • Blanke vrouwen krijgen stemrecht.

1934Bewerken

  • De Zuid-Afrikaanse Partij en de Nationale Partij fuseren tot de Verenigde Partij.

1939Bewerken

  • De Tweede Wereldoorlog breekt uit. Tegen de wens van premier J.B.M. Hertzog verklaart Zuid-Afrika de oorlog aan Duitsland. Hertzog treedt af en Jan Smuts wordt opnieuw verkozen tot premier van Zuid-Afrika.
  • Oprichting van de Ossewabrandwag.

ApartheidBewerken

Apartheidsbord

1948Bewerken

1949Bewerken

1952Bewerken

  • Op het Van Riebeeckfestival wordt de 300e verjaardag van de Nederlandse aanwezigheid in Zuid-Afrika gevierd.

1957Bewerken

Premier Hendrik Verwoerd

1958Bewerken

Het bloedbad van Sharpeville

1960Bewerken

1961Bewerken

1962Bewerken

Mensenrechtenactivist Nelson Mandela

1964Bewerken

  • De mensenrechtenactivist Nelson Mandela wordt veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf die hij moet uitzitten op Robbeneiland.

1966Bewerken

1967Bewerken

1973Bewerken

1975Bewerken

1976Bewerken

1977Bewerken

1982Bewerken

1983Bewerken

  • Eerste diagnose van aids in Zuid-Afrika.


Staatspresident P.W. Botha

1984Bewerken

  • P.W. Botha wordt verkozen tot staatspresident van Zuid-Afrika.
  • Aartsbisschop Desmond Tutu wint de Nobelprijs voor de Vrede voor zijn vreedzame verzet tegen apartheid.

1985Bewerken

  • Staatspresident P.W. Botha roept de noodtoestand uit over Zuid-Afrika.

1989Bewerken

  • Staatspresident P.W. Botha krijgt een beroerte en moet aftreden. F.W. de Klerk wordt verkozen tot staatspresident van Zuid-Afrika.
  • Oprichting van de Democratische Partij.

1990Bewerken

  • Staatspresident F.W. de Klerk kondigt hervormingen in het apartheidsbeleid aan. Het verbod op het Afrikaans Nationaal Congres wordt opgeheven en Nelson Mandela wordt vrijgelaten.
  • Het mandaatgebied Zuidwest-Afrika wordt onafhankelijk onder de naam Namibië.

1992Bewerken

  • De blanke bevolking van Zuid-Afrika keurt de hervormingen van De Klerk in een referendum goed.
  • 45 mensen komen om het leven bij het Bloedbad van Boipatong, een aanslag gepleegd door aanhangers van de Inkatha Vrijheidspartij.

1993Bewerken

  • Nelson Mandela en F.W. de Klerk ontvangen de Nobelprijs voor de Vrede.
  • De communistische politicus Chris Hani wordt vermoord door een extreemrechtse activist.
F.W. de Klerk en Nelson Mandela

De RegenboognatieBewerken

1994Bewerken

  • De eerste algemene verkiezingen van Zuid-Afrika vinden plaats. Nelson Mandela wordt verkozen tot president van Zuid-Afrika.
  • De Bantoestans worden opgeheven. President Lucas Mangope van de Bantoestan Bophuthatswana komt in verzet en wordt gesteund door de Afrikaner Weerstandsbeweging, maar wordt door het Zuid-Afrikaanse leger afgezet.
  • Zuid-Afrika wordt onderverdeeld in negen provincies.
  • De nieuwe vlag van Zuid-Afrika wordt ingevoerd.
  • De Walvisbaai wordt overgedragen aan Namibië.
  • Oprichting van Vrijheidsfront Plus

1995Bewerken

1997Bewerken

President Thabo Mbeki

1999Bewerken

  • Thabo Mbeki wordt verkozen tot president van Zuid-Afrika.

2000Bewerken

2006Bewerken

2007Bewerken

President Jacob Zuma

2008Bewerken

  • President Thabo Mbeki verliest de machtsstrijd over het ANC van Jacob Zuma en treedt af. Zijn aanhangers richten het Congress of the People op.
  • Bij xenofobische aanvallen op immigranten komen 62 mensen om het leven.

2009Bewerken

  • Jacob Zuma wordt verkozen tot president van Zuid-Afrika.

2010Bewerken

2013Bewerken

2015Bewerken

  • Bij xenofobische aanvallen op immigranten komen 7 mensen om het leven.
  • Na aanhoudende demonstraties tegen het behoud van het standbeeld van Cecil Rhodes op de Universiteit van Kaapstad worden een aantal standbeelden van blanke historische figuren gevandaliseerd.

2018Bewerken

  • Onder druk van het ANC treedt de van corruptie beschuldigde president Zuma af. De partij verkiest Cyril Ramaphosa tot zijn opvolger.

2019Bewerken