Teff

Teff
	Taxonomische indeling
Rijk:	Plantae (Planten)
Stam:	Embryophyta (Landplanten)
Klasse:	Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade:	Bedektzadigen
Clade:	Eenzaadlobbigen
Clade:	Commeliniden
Orde:	Poales
Familie:	Poaceae (Grassenfamilie)
Onderfamilie:	Chloridoideae
Geslachtengroep:	Eragrostideae
Geslacht:	Eragrostis (Liefdegras)
	Soort
	Eragrostis tef; (Zuccagni) Trotter (1918)
	Aartjes
	Afbeeldingen op Wikimedia Commons
	Teff op Wikispecies
Portaal	Biologie

Dit artikel gaat over een gewas uit het geslacht van de liefdegrassen. Voor letteruitgeverij TEFF, zie The Enschedé Font Foundry.

Teff (Eragrostis tef, synoniem: Eragrostis abyssinica) of Abessijns liefdegras^[1] is een gewas uit het geslacht van de liefdegrassen (Eragrostis) die deel uitmaken van de grassenfamilie (Poaceae). Het duizendkorrelgewicht is 0,3-0,4 g; van teff wegen 150 korrels even veel als een tarwekorrel. In Nederland is het gewas in 2001 voor het eerst commercieel verbouwd en in 2004 werd in Nederland reeds 620 hectare teff geteeld. In 2005 werd nog maar 240 hectare teff geteeld. Na dit jaar werd de teelt in Nederland stopgezet vanwege achterblijvende productie.^[2] Ook heeft teff geteeld in Nederland een lage bakkwaliteit.

De oorsprong van teff ligt waarschijnlijk in Ethiopië. Het oudst zijn vondsten in Egyptische piramiden van 5500 jaar oud.

Het gewas wordt tot 160 cm lang. De stengels zijn dun, waardoor het gewas makkelijk legert (gaat liggen). De graanvruchten zijn zeer klein (ter grootte van suikerkorrels), maar elke halm draagt er zo veel van dat de plantjes tegen de oogsttijd krom gaan hangen onder het gewicht.

In Ethiopië worden de zaden na de oogst drie dagen ondergronds gefermenteerd en dan als een soort zuurdeeg tot platte koeken verwerkt. Ook maakt men er pap van en een soort bier.

De opbrengst van het in Nederland verbouwde teff is vooralsnog laag: circa 700 kg per ha. Hoewel teff gluten bevat^[bron?] is het wel geschikt voor mensen met coeliakie (glutenintolerantie), aangezien het niet de schadelijke glutenfractie bevat. Daarnaast bevat teff veel meer langzaam verteerbare, complexe koolhydraten dan andere granen.^[3] Hierdoor houdt men na het eten van teff veel langer een gevoel van verzadiging. Ook bevat teff veel meer calcium dan andere graansoorten^[bron?], veel ijzer, dat in tegenstelling tot ijzer uit andere granen goed wordt opgenomen in het lichaam^[bron?] en relatief veel voedingsvezels. Deze eigenschappen maken teff een interessant product voor ouderen, voor veganisten en voor duursporters. De Ethiopische atleten Haile Gebrselassie en Kenenisa Bekele schrijven hun successen toe aan het eten van teff.

Doordat de korrels van teff zo klein zijn, is het niet mogelijk ze te pellen voordat ze gemalen worden. Teffmeel is dus altijd volkorenmeel, wat betekent dat het rijk is aan voedingsvezels. Teffmeel kan op dezelfde manier worden verwerkt als tarwemeel. Teff is het hoofdingrediënt voor injera, de platte koek die het basisvoedsel vormt in grote delen van Ethiopië en aangrenzende streken.

Controverse bewerken

Een octrooi op veel aspecten van het gebruik en de verwerking van teff werd in 2007 verleend door het Europees Octrooibureau aan een Nederlands bedrijf.^[4] Dit octrooi wordt als oneerlijk beschouwd^[5] en wordt betwist.^[6]^[7]

Inhoudstoffen bewerken

100 gram Teff bevat 1.541,4 kJ (= 367 kcal) en heeft de volgende inhoudstoffen:^[8]

Inhoudstof	Aandeel
Water	8,8 g
Eiwit	13,3 g
Vet	2,4 g
Koolhydraten	73,1 g
Voedingsvezels	8,0 g
Suikers	1,8 g
Natrium	12,0 mg
Kalium	427 mg
Calcium	180 mg
Fosfor	429 mg
Magnesium	184 mg
IJzer	7,6 mg
Vitamine E, Tocopherol	0,08 mg
Vitamine B1, Thiamine	0,39 mg
Vitamine B2, Riboflavine	0,27 mg
Vitamine B3, Niacine	3,4 mg
Vitamine B6, Pyridoxine	0,48 mg