Wikipedia

Taalsituatie in de Oostkantons

De taalsituatie in de Belgische Oostkantons is complex, omdat het gebied op de grens ligt van de Romaanse en de Germaanse talen en bij een isoglosse binnen de Frankische dialecten die het Oostlimburgs-Ripuarische en Ripuarische dialectgebied aldaar scheidt.

- HET WAALSE TAALLANDSCHAP -
Variatie aan streektalen in Wallonië. De Duitstalige Oostkantons zijn wit gelaten.

In Aubel, Baelen, Blieberg en Welkenraedt (een viertal aan het land van Eupen grenzende gemeenten binnen de provincie Luik en de Franse Gemeenschap) bijvoorbeeld, alsook in het grootste deel van het kanton Eupen (in Eupen, Kelmis en Lontzen), kan de lokale streektaal Limburgs worden genoemd, of meer precies Platdiets, terwijl de inwoners van Raeren een Ripuarisch dialect spreken en die van het kanton Sankt Vith Moezelfrankisch (Luxemburgs).[1]

-- HET DUITSE TAALLANDSCHAP --
De periferie van het Duits

Anderzijds spreekt in Malmedy en Weismes de meerderheid van de bevolking Frans, met daarnaast een minderheid die Duits spreekt. Een volksfeest als carnaval wordt daar grotendeels in het Waalse dialect gevierd. Zo gaan de kinderen kort na Nieuwjaar ook van huis tot huis om Waalse Driekoningen-liedjes te zingen en daarbij om lôtire (snoepgoed) te bedelen.[2]

De Oostkantons als geheel moeten dan ook niet verward worden met het territorium van Duitstalige Gemeenschap in België die in 1970 is gecreëerd.

Topografie Bewerken

 
Het gebied van de Oostkantons

Na de gemeentelijke herindeling van 1976-1977 bestaat het gebied van de Belgische Oostkantons uit de volgende elf gemeenten:

Kanton Eupen:

Kanton Sankt Vith:

Kanton Malmedy :

Faciliteiten Bewerken

Bij de taalwetten van 1962 kregen de meeste gemeenten een Duitstalig en enkelen een Franstalig statuut. Alle gemeenten van de voormalige Oostkantons hebben wel faciliteiten voor de anderstalige minderheid:

De Oostkantons bleven in hun geheel in de provincie Luik en zijn sinds de Belgische staatshervorming van 1980 deel van het Waalse Gewest.

Het Waalse Gewest heeft wel enkele territoriale bevoegdheden overgedragen aan de Duitstalige gemeenschap (dus de Oostkantons minus Malmedy en Weimes) zoals monumentenzorg, infrastructuur, stedenbouw, toezicht op de gemeentebesturen ...).

Overzicht van de faciliteitengemeenten Bewerken

 
17. Malmédy 18. Weismes 19-22. Lontzen, Raeren, Eupen, Kelmis 23-27. Burg-Reuland, Sankt Vith, Amel, Bütgenbach, Büllingen
  • Gemeenten in het Franse taalgebied met faciliteiten voor Duitstaligen

Dit zijn alle gemeenten van het Duitse taalgebied.

  • Gemeenten in het Franse taalgebied waar faciliteiten voor Duitstaligen en/of Nederlandstaligen kunnen komen

Noten Bewerken

  1. ↑ Vergelijk: Jean Frins, Langs streektalige voetnoten naar Luxemburg. Verslag van een taalkundige voettocht, on line op: [1] → Literatu(u)r → Os Moddersproak: Lingua Franca.pdf
  2. ↑ Driekoningenfeest. Gearchiveerd op 6 december 2009. Geraadpleegd op 6 september 2010.

Zie ook Bewerken

Externe links Bewerken

  • Alfred Minke, La Communauté germanophone: l'évolution d'une terre d'entre-deux, 1995 - [2]
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Taalsituatie_in_de_Oostkantons&oldid=64590906"