Station Noorderkempen
Station Noorderkempen is een spoorwegstation in de Antwerpse gemeente Brecht gelegen aan de hogesnelheidslijn Schiphol - Antwerpen (waarvan het Belgische deel HSL 4 of HSL Noord wordt genoemd), 16 km ten zuiden van de grens met Nederland. Het station werd op 29 mei 2009 geopend, de eerste treinen tussen Noorderkempen en Antwerpen-Centraal reden op 15 juni 2009.[2]
_Naambord_Noorderkempen.png){kind=small}
| ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Opening | 15 juni 2009 | |||
| Telegrafische code | NDK | |||
| Lijn(en) | 4 | |||
| Reizigerstellingen[1] • Weekdag • Zaterdag • Zondag |
(2022) 860 457 567 | |||
| Beheerder | NMBS | |||
| Architectuur | ||||
| Aantal sporen | 4 (2 doorgaand + 2 zijsporen) | |||
| Aantal perrons | 2 | |||
| Ligging | ||||
| Coördinaten | 51° 21′ NB, 4° 38′ OL | |||
| Externe link | Stationsinformatie NMBS | |||
  | ||||
| ||||
Middels dit station is het noordelijk deel van de Kempen vanuit Antwerpen beter bereikbaar per trein. Reizigers kunnen in Brecht overstappen op de bussen van De Lijn.
Geschiedenis bewerken
Vanaf september 2007 zouden er shuttletreinen gaan rijden tussen Noorderkempen en Antwerpen-Centraal. Die datum werd niet gehaald. Latere deadlines evenmin. Eén daarvan werd genoemd door de minister van Ambtenarenzaken en Overheidsbedrijven Inge Vervotte, die zich er sterk voor maakte dat eind juni 2008 de juridische toelating afgerond zou zijn en dus zomer 2008 de pendeldienst zou kunnen starten.[3] Deze datum werd reeds in januari door de spoorwegen zelf in twijfel getrokken.[4]
De oorzaak van de vertraging lag bij de juridische toelating van de Europese beveiligingssoftware ETCS, die geïnstalleerd moest worden op de door de NMBS bestelde locomotieven. "De NMBS heeft al het mogelijke gedaan om tot een tussentijdse oplossing zonder ETCS te komen, maar dat bleek niet haalbaar", aldus staatssecretaris Bruno Tuybens. Uiteindelijk werd ETCS in M6-stuurrijtuigen ingebouwd en toegelaten. Het resultaat is een unieke samenstelling van Type 13-locomotieven die steeds omkaderd moeten zijn door dergelijke stuurrijtuigen. Later zijn de Belgische MS08 desiro treinstellen gaan rijden die wel geschikt voor ETCS niveau 1. Deze treinstellen kunnen niet doorrijden naar Breda, daar op het Nederlandse deel van de hogesnelheidslijn alleen treinen met ETCS niveau 2 kunnen rijden, naast andere technische vereisten.
Ook aan Nederlandse kant was men niet klaar om de HSL in gebruik te nemen. Op 1 april 2008 gaf minister Camiel Eurlings in een brief aan de Tweede Kamer aan dat hij in oktober 2008 de HSL-Zuid in gebruik wilde nemen, door te starten met commercieel vervoer tussen Amsterdam en Rotterdam, en dat internationaal vervoer vanaf mei 2009 mogelijk zou zijn. Wanneer dit internationaal vervoer van start gaat zouden er ook treinen gaan rijden tussen Brussel, Antwerpen, Breda en Den Haag, met een stop in Noorderkempen. De latere minister Melanie Schultz van Haegen had dat zelfs als voorwaarde gesteld voor de goedkeuring die zij moest geven voor de rechtstreekse treindienst Amsterdam - Brussel. Binnenlands vervoer tussen Noorderkempen en Antwerpen is gestart op 15 juni 2009. Sinds 13 december 2009 rijden doorgaande Thalys-treinen door het station Noorderkempen heen.
In december 2012[5] kwam de Nederlandse staatssecretaris voor Spoor, Wilma Mansveld, samen met de NMBS en NS Hispeed overeen dat er vanaf 8 april 2013 dagelijks acht Fyra's - zonder toeslag en reserveringsplicht - zouden gaan rijden tussen Breda en Antwerpen-Centraal met een stop in station Noorderkempen. Dit was een voorwaarde die gesteld werd voor de start van de Fyra-treindienst tussen Amsterdam Centraal en Brussel-Zuid. Sinds het stopzetten van de internationale Fyra, naar aanleiding van de problemen met de V250-treinstellen, was er nog geen verbinding tussen station Noorderkempen en Nederland.
Sinds maandag 9 april 2018 rijdt de vernieuwde Beneluxtrein via de HSL-zuid met een stop op station Noorderkempen. Hierdoor heeft station Noorderkempen een directe doorgaande verbinding gekregen met Breda en Antwerpen-Centraal, zoals eerder het plan was.
Stationscomplex bewerken
Het station bestaat uit twee zijperrons, overkapt door een metalen constructie. Oorspronkelijk was deze overkapping niet voorzien, maar door druk die werd uitgeoefend door lokale politici om van Brecht een volwaardig treinstation te maken, is uiteindelijk "een dak" boven op het reeds afgewerkte station gebouwd. Om de wind geen vrij spel te geven zijn op bepaalde plaatsen windschermen opgetrokken. De twee perrons zijn met elkaar verbonden door een tunnel. De onderdoorgang is, naast de reguliere trap, eveneens toegankelijk via "een zachte helling". Dit maakt onder meer mogelijk dat rolstoelgebruikers er gebruik van kunnen maken.
Het loketgebouw bevindt zich onder de vergrote luifel van perron 1, aan de noordwestzijde van de spoorlijn. Het is een soort container, bestaande uit loket (met bijhorende wachtruimte) en dienstlokalen. Aan deze zijde bevindt zich ook de busterminal. Het bestaat uit 5 "kaaien" met elk een bushokje. Tevens is er voorzien in een dienstgebouwtje voor het personeel van De Lijn.
In beide vleugels huizen een ruime fietsenstalling (ongeveer 110 plaatsen aan elke kant). Naast de halte is ook in een ruime parking voorzien (ongeveer 300 plaatsen).
Er is sprake van het huidige complex in de toekomst te vervangen door een nieuw stationsgebouw met winkels, als onderdeel van een plan om de algehele ontwikkeling van de stationsomgeving op te krikken.
Sinds 1 maart 2024 is het loket van dit station enkel in de week geopend tussen 7.15 en 14.30 uur.
Spoorindeling bewerken
Het station heeft twee sporen aan zijperrons en twee sporen daartussen voor doorgaande treinen, die op volle snelheid passeren.
| Spoor | Richting |
|---|---|
| spoor 1 | Breda (NL), Rotterdam Centraal, Schiphol Airport, Amsterdam Centraal |
| doorgaand | Rotterdam Centraal (NL), Amsterdam Centraal |
| doorgaand | Antwerpen-Centraal, Brussel-Zuid |
| spoor 2 | Antwerpen-Centraal, Mechelen, Brussels Airport-Zaventem, Brussel-Noord, Brussel-Centraal, Brussel-Zuid |
Treindienst bewerken
Internationaal bewerken
| Serie | Treinsoort | Route | Bijzonderheden |
|---|---|---|---|
| 9200 IC 35 | Intercity direct, Beneluxtrein (NS International) | Amsterdam Centraal – Schiphol Airport – Rotterdam Centraal – Breda – Noorderkempen – Antwerpen-Centraal – Mechelen – Brussels Airport-Zaventem – Brussel-Noord – Brussel-Centraal – Brussel-Zuid | Via HSL, tussen Schiphol en Rotterdam is bij een reis binnen Nederland een toeslag verschuldigd. |
Voormalig bewerken
| Serie | Treinsoort | Route | Bijzonderheden |
|---|---|---|---|
| IC 15 | Intercity (NMBS) | Antwerpen-Centraal – Noorderkempen |
Busdienst bewerken
De bussen van De Lijn ontsluiten de hele streek. Sinds juni 2009 geeft de buslijn 440 Essen - Herentals in beide richtingen aansluitingen op de trein. Vanaf september 2009 bedienen meer buslijnen het station en kwamen veel sneldiensten op de snelweg te vervallen. De combinatie trein en bus is veel sneller voor bestemmingen zoals Hoogstraten. Met de nieuwe dienstregeling in september 2012 rijden er nog nauwelijks bussen van Essen naar Noorderkempen. Buslijn 440 is vooral gericht op vervoer van scholieren. Op andere tijdstippen is een belbus beschikbaar. Richting Herentals is er vanuit Brecht sinds september 2012 geen enkele verbinding meer, ook niet via een belbus.
| Buslijn | Traject | Dienstregeling |
|---|---|---|
| 432 | Brecht Station - Arendonk | Dagelijks: 1×/u, zondag maar tot Turnhout Warande |
| 436 | Brecht Biest - Brecht Station - Loenhout | Dagelijks: 1×/u |
| 440 | Brecht Station - Oostmalle | Maandag t.e.m. zaterdag: 1×/u |
| 600 | Antwerpen - Meerle | Week: enkel tijdens de piekuren |
| 602 | Antwerpen - Meer | Dagelijks: 1×/u |
Reizigerstellingen bewerken
De grafiek en tabel geven het gemiddeld aantal instappende reizigers weer op weekdagen, zaterdag en zondag.[6]
| Tabel: aantal instappende reizigers station Noorderkempen | |||
|---|---|---|---|
| Weekdag | Zaterdag | Zondag | |
| 2009 | 696 | - | - |
| 2010 | - | - | - |
| 2011 | - | - | - |
| 2012 | 960 | 252 | 410 |
| 2013 | 810 | 304 | 516 |
| 2014 | 961 | 285 | 478 |
| 2015 | 965 | 260 | 494 |
| 2016 | 930 | 1 044 | 1 219 |
| 2017 | 1 365 | 421 | 825 |
| 2018 | 1 394 | 443 | 629 |
| 2019 | 1 237 | 605 | 481 |
| 2020 | 550 | 225 | 409 |
| 2021 | - | - | - |
| 2022 | 800 | 457 | 567 |
| 2023 | 1 026 | 665 | 795 |
Wandel- en fietsroute bewerken
Vanaf spoor 2 (zuidoostzijde van de spoorlijn) is er in zuidwestelijke richting een wandel- en fietsroute die het station verbindt met het dorp Brecht. Deze loopt eerst tussen de spoorlijn en de snelweg, en mondt dan via de Koetunnel onder de snelweg uit op een bedrijven- en voetbalterrein. Via een villawijk bereiken de treinreizigers het centrum van het dorp.
Grenskosten bewerken
Voor wie vrij reist in Nederland en tussen stations in België zijn anno 2023 de kosten per enkele reis 2e klas over de grens via Noorderkempen €6,50 (via station Essen en via station Wezet (Visé) €2,50).
Galerij bewerken
-
Dienst- en loketcontainer -
Loket -
Toegang tot de verbindingstunnel -
Verbindingstunnel onder de sporen -
Busstation -
Dienstgebouw van De Lijn -
Overkapping perron 1 -
Overkapping perron 2 -
Zicht op het stationscomplex -
Fietsenstalling -
Parking -
M6 trein op perron 1 -
MS08 gekoppeld treinstel
.png)
.png)
.png)
.png)
.png)
.png)
.png)
.png)
.png)
.png)
.png)
Bronnen, noten en/of referenties
|
