Station Lier (België)

spoorwegstation in België

Station Lier is een spoorwegstation langs spoorlijn 15 (Antwerpen - Hasselt) in de stad Lier, in de Belgische provincie Antwerpen. Het station wordt ook bediend door de spoorlijnen 13 (naar Kontich en Mechelen) en 16 naar Aarschot.

Het stationsgebouw in 2022
Het stationsgebouw in 2022
Opening 23 april 1855
Sluiting 1992 (goederen)
Telegrafische code FLR
Lijn(en) 13 - 15 - 205
Reizigerstellingen[1]
  •  Weekdag
  •  Zaterdag
  •  Zondag
(2022)
5.250
2.475
2.945
Beheerder NMBS
Architectuur
Aantal perrons 5
Ligging
Coördinaten 51° 8′ NB, 4° 34′ OL
Externe link  Stationsinformatie NMBS
Station Lier (Belgisch spoorwegstation)
Station Lier
Portaal  Portaalicoon   Openbaar vervoer

Geschiedenis

bewerken

Spoorlijnen

bewerken

Reeds in de eerste plannen van 1831 zou een spoorlijn van Antwerpen richting Duitsland over Lier lopen. Latere tracés verlegden deze verbinding echter via Mechelen of via Grobbendonk en Herentals, zeer tot ongenoegen van het Lierse stadsbestuur, dat de stad beschouwde als de vanzelfsprekende toegangspoort naar de Kempen. Ook was er lange tijd betwisting of de lijn vanuit Lier beter naar Kontich dan wel naar Duffel zou lopen. De spooraansluiting werd concreet toen een concessie voor een spoorlijn Lier-Turnhout bij de wet van 1 mei 1853 werd goedgekeurd. Medio maart 1855 reden de eerste treinen over het traject Kontich-Herentals, en de officiële openstelling volgde op 19 en 23 april 1855 (resp. goederen- en reizigersdienst).[2]

De verbinding met Antwerpen via Boechout werd aangelegd door concessiehouder Nord de la Belgique, en werd geopend in juli 1864. Daarmee werd het station van Lier een gemeenschappelijk station voor drie maatschappijen: de Belgische Staat (Lier-Kontich), de concessie Lier-Turnhout en Grand Central Belge (Antwerpen-Lier).

Rond Lier bestonden nog enkele kleinere spoorlijnen, zoals het “SAFI”-spoor naar Oelegem, en een spoorlijn naar Duffel, aangelegd rond de Eerste Wereldoorlog en opgebroken in 1937, nadat de verbindingsbocht op spoorlijn 13 was aangelegd.

In 1889 werden drie buurtspoorweglijnen aangelegd (Lier-Putte, Lier-Rumst en Lier-Broechem), die echter in resp. 1940-45, 1949 en 1950 verdwenen.[2]

De naast het station gelegen overweg aan de Antwerpsesteenweg zorgde voor eindeloos oponthoud, mede omdat door een slordig ontwerp enkele stationswissels voorbij de overweg lagen, waardoor die lange tijd gesloten bleef vanwege rangeerwerk. In 1903 volgde de aanbesteding voor een voetgangerstunnel. Pas op 12 juli 1983 werd ook een autotunnel in gebruik genomen, en verdween de overweg.

Stationsgebouw

bewerken

Het stationsgebouw zelf werd pas gebouwd in 1861. Tot dan fungeerde de kelder van het Casino aan het Leopoldplein als dienstgebouw. De bouw van een nieuw station liep vertraging op door meningsverschillen tussen de Belgische Staat en de concessie Lier-Turnhout. Het ontwerp is van architect Auguste Payen (junior), die onder meer ook de stations van Gent-Zuid en Verviers-Oost ontwierp. Het is gebouwd in neoclassicistische stijl.[3][4] Het centrale deel heeft twee verdiepingen (gelijkvloers en een verdieping erop) en bestaat uit vijf traveeën. Links en rechts ervan staan zijgebouwen van vier traveeën.

Na de bouw van het stationsgebouw verliep de stadsuitbreiding traag. In de jaren 1880 werden enkele nieuwe straten rond het station aangelegd, maar pas vanaf de eeuwwisseling kon gesproken worden van een verkavelingsbeweging en ontstond een nieuwe wijk rondom het station.

Het Leopoldplein werd het commerciële centrum van de buurt. Rond 1900 kwamen er een aantal industriële gebouwen bij, waaronder een kantfabriek, een weverij, een drukkerij en een stoomhoutzagerij. Verder kwamen er loodsen voor de opslag van allerhande goederen.

Op 29 september 1914 werd Lier voor de eerste maal beschoten door de Duitsers, met veel schade in de wijk rondom het station. Vele huizen werden vernield of beschadigd.

Het station werd verschillende malen opgeknapt. Het uitzicht ervan werd enkele keren veranderd, eerst door een grote telefoonmast op het dak (van ca. 1900 tot ca. 1935), in de tweede helft van de 20e eeuw met de vervanging van de glazen luifel door een gesloten exemplaar, en door de masten bij de elektrificatie van spoorlijnen in België. Sinds 1995 is het gebouw beschermd als monument.[3]

Het station is naar 21e-eeuwse normen verouderd, vanwege het gedateerde gebouw, de te lage perrons,[5] het ontbreken van roltrappen of liften, en de povere of onbestaande fietsgoten langs de trappen.

Galerij

bewerken

Treindienst

bewerken
Serie Treinsoort Route Bijzonderheden
IC 09 Intercity (NMBS) Antwerpen-CentraalLierAarschot – [ Leuven – ] HasseltLuik-Guillemins Rijdt in het weekend Antwerpen-Centraal - Luik-Guillemins.
IC 10 Intercity (NMBS) Antwerpen-CentraalLierMolHamont
IC 11 Intercity (NMBS) BincheLa Louvière-CentrumBrussel-ZuidSchaarbeek [ – MechelenLierTurnhout ] Rijdt in het weekend tussen Binche en Schaarbeek.
IC 30 Intercity (NMBS) TurnhoutLierAntwerpen-Centraal Stopt op werkdagen niet tussen Herentals en Lier.
L 2850 L-trein (NMBS) Antwerpen-CentraalLierAarschotLeuven
S 33 S-trein Antwerpen (NMBS) Antwerpen-CentraalLierHerentalsMol Rijdt alleen op werkdagen.
P 4150 Piekuurtrein (NMBS) Antwerpen-CentraalLierHerentals Rijdt alleen op werkdagen. Sommige treinen vanaf Lier.
P 7205/8205 Piekuurtrein (NMBS) MolLierMechelenBrussel-Zuid Rijdt alleen op werkdagen.
P 7210/8210 Piekuurtrein (NMBS) HasseltLierAntwerpen-Centraal Rijdt alleen op werkdagen.
P 7260/8260 Piekuurtrein (NMBS) Antwerpen-CentraalLierHerentals Rijdt alleen op werkdagen. Sommige treinen vanaf Lier.
P 7280/8280 Piekuurtrein (NMBS) AarschotLierAntwerpen-Centraal Rijdt alleen op werkdagen.
P 8220 Piekuurtrein (NMBS) [ HamontLier – ] / [ EssenAntwerpen-CentraalLier – ] LeuvenHeverlee Een trein op zondagavond.
ICT 6710 Toeristentrein (NMBS) [ Neerpelt – ] / [ Turnhout – ] HerentalsLierMechelenGent-Sint-PietersBruggeBlankenberge Rijdt in juli en augustus.

Busdienst

bewerken

Vanaf het plein voor het station vertrekken verschillende stads- en streekbussen:

Buslijn Traject Perron
1 Lier station - Emblem - Broechem Van Den Nestlaan
(Alleen op zaterdag aan Lier station, op andere dagen aan Lier Baron Opsomerslaan)
11
2 Station Lier - Duffel Station 9
3 Station - Kessel - Emblem 9
35 Lier - Hove - Lint - Kontich - UZA 8
55 Lier station - Duffel - Rumst 6
58 Lier - Koningshooikt - Berlaar- Heist-op-den-Berg 1
85 Lier - Nijlen - Herenthout- Herentals 4
84 Lier - Nijlen - Grobbendonk - Vorselaar 5
154 Lier station - Kessel Ringstraat 5
351 Lier Veemarkt - Kontich - Boom 1,8
359 Lier - Kontich - Wilrijk 8
422 Lier - Broechem - Berchem 7,8
428 Lier - Broechem - Vorselaar 7,8
550 Lier - Duffel - Elzestraat - Mechelen Gandhistraat 8
556 Lier - Waarloos 6
560 Lier - Sint-Katelijne-Waver - Mechelen (via Beukheuvel) 2
561 Lier - Sint-Katelijne-Waver - Mechelen (via Berlaarbaan) 2
569 Lier station - Sint-Katelijne-Waver 2
570 Lier - Berlaar Heikant - Berlaar 3
571 Lier - Berlaar Heikant - Putte - Lier 3
859 Lier station-Nijlen-Emblem-Broechem-Ranst 4

Reizigerstellingen

bewerken

De grafiek en tabel geven het gemiddeld aantal instappende reizigers weer op een week-, zater- en zondag.[6]

Tabel: aantal instappende reizigers station Lier
Weekdag Zaterdag Zondag
1977 2 199 403 373
1978 2 344 389 339
1979 2 037 459 408
1980 2 337 540 567
1981 3 517 928 1 108
1982 3 301 1 220 987
1983 3 104 925 1 058
1984 4 274 1 363 1 209
1985 4 544 1 359 1 391
1986 4 479 1 635 1 251
1987 4 480 1 519 1 439
1988 4 709 1 659 1 853
1989 4 593 1 757 1 547
1990 4 659 2 131 1 914
1991 4 909 2 120 1 895
1992 4 638 2 293 2 090
1993 4 533 2 275 2 002
1994 4 791 1 971 1 388
1995 4 093 1 943 1 941
1996 5 209 1 807 1 531
1997 4 639 2 144 2 305
1998 4 748 1 465 1 428
1999 4 772 1 324 1 160
2000 5 269 1 454 1 366
2001 4 833 1 190 1 128
2002 4 619 1 373 1 428
2003 4 536 1 356 1 390
2004 4 992 1 520 1 413
2005 4 800 1 674 1 872
2006 5 168 1 504 1 570
2007 5 020 1 538 1 550
2008 - - -
2009 4 880 1 508 1 522
2010 - - -
2011 - - -
2012 5 432 1 555 1 900
2013 5 699 1 944 1 819
2014 5 711 1 871 1 927
2015 5 417 1 846 1 981
2016 5 393 1 774 1 979
2017 5 766 1 933 2 193
2018 5 651 2 256 2 251
2019 5 724 2 037 2 092
2020 3 692 1 462 1 720
2021 - - -
2022 5 250 2 475 2 945
2023 5 191 2 658 2 579

Spectaculair ongeval

bewerken

Op 3 juni 2004 kwam een goederentrein met 24 wagons, die vanuit Antwerpen het station binnenreed, op een uitwijkspoor in botsing met twee geparkeerde diesellocomotieven (type 62) van Infrabel. De voorste locomotief ging bij de botsing door het stootblok en belandde boven op de voetgangerstunnel onder de sporen. Een van de geparkeerde locomotieven werd tot schroot verklaard. Achteraf bleek dat de bestuurder van de goederentrein dronken was.[7]

Zie ook

bewerken