Spoorlijn Aalsmeer - Nieuwersluis-Loenen

spoorlijn in Nederland

De Spoorlijn Aalsmeer - Nieuwersluis-Loenen was een spoorlijn onderdeel van de Haarlemmermeerspoorlijnen, aangelegd door de HESM (Hollandsche Electrische-Spoorweg-Maatschappij).

Spoorlijn Aalsmeer - Nieuwersluis-Loenen
Spoorlijn Aalsmeer - Nieuwersluis-Loenen op de kaart
Totale lengte22,0 km
Spoorwijdtenormaalspoor 1435 mm
Aangelegd doorHESM
Geopend
Aalsmeer - Uithoorn: 1 juli 1914
Uithoorn - Nieuwersluis-Loenen: 1 december 1915
Gesloten
Aalsmeer - Uithoorn: 3 juni 1973
Uithoorn - Nieuwersluis-Loenen: 1 juni 1986
Huidige statusopgebroken
Geëlektrificeerdnee
Aantal sporen1
Traject
dexvKBHFa 0,0 Aalsmeer
dexvÜSTx
dexvSTR-STRl lijn naar Haarlem opgebroken
exABZgl lijn naar Amsterdam Willemspark opgebroken
exHST 4,4 De Kwakel
exABZg+l 5,1 lijn van Bovenkerk opgebroken
exHST 5,4 Zijdelweg
exBHF 7,0 Uithoorn
dexvSHI2gl-
exv-STRexdKDSTe Cindu
exhKRZWae+GRZq 7,1 Amstel
grens Noord-Holland - Utrecht
exABZgr 7,5 lijn naar Alphen aan den Rijn opgebroken
exHST 9,0 Middenweg
exdKDSTaexvSTR- Pothuizen
exv-SHI2g+rd
exv-STRexdKDSTa Johnson Wax
dexvSHI2g+l-
exBHF 11,8 Mijdrecht
exv-STRexdKDSTa Indesit
dexvSHI2g+l-
exv-STRexdKDSTa Karotex
dexvSHI2g+l-
exdKDSTaexvSTR- Sloperij Koek
exdSTRexvHST- 14,4 Wilnis
exv-SHI2g+rd
exBHF 16,6 Vinkeveen
exHST 19,8 Oukooperdijk
A2E35
exWBRÜCKE1 20,5 Angstel
dvxABZg+l-STR+l lijn van Amsterdam Centraal
devBHF 22,0 Nieuwersluis-Loenen
dvÜSTxl lijn naar Elten

Geschiedenis bewerken

Het traject AalsmeerUithoorn werd geopend op 1 juli 1914. Ruim een jaar later (1 december 1915) werd de spoorlijn Uithoorn – Nieuwersluis-Loenen geopend. Door onder andere de concurrentie van de autobus en de crisis van de jaren 30 daalde het aantal reizigers fors. Dit zorgde voor langdurige financiële problemen, waardoor uiteindelijk het reizigersvervoer op het traject Aalsmeer – Uithoorn in 1936 gestaakt werd. In 1950 volgde Uithoorn – Nieuwersluis-Loenen.

Vanwege de aanleg van de A2 werd er in 1954 een spoorwegovergang aangelegd in de snelweg. Er waren ooit plannen voor de bouw van een viaduct, maar wegens de hoge bouwkosten hiervan is de overweg blijven bestaan tot 1986, toen de spoorlijn werd gesloten. Het goederenvervoer op het traject Aalsmeer – Uithoorn kwam in 1973 ten einde. Tussen 27 en 30 maart 1974 werd het tracé tussen Uithoorn en Nieuwersluis gebruikt voor filmopnamen voor de oorlogsfilm The Hiding Place. Een deportatie-trein werd voor de opnamen getrokken door locomotief 57 van Hoogovens.[1] Dertien jaar later eindigde ook het goederenvervoer op de rest van de spoorlijn. De laatste goederenrit werd gemaakt op 31 mei 1986.

Veel oud spoorwegmaterieel van de Nederlandse Spoorwegen maakte zijn laatste rit over deze spoorlijn naar sloperij Koek, die gevestigd was op het terrein van het voormalige station Mijdrecht. Na de sluiting van de spoorlijn verhuisde de sloperij naar het Westelijk Havengebied in Amsterdam.

Na de volledige sluiting van de spoorlijn werd deze gefaseerd opgebroken. Het traject Aalsmeer – De Kwakel was in 1975 als eerste aan de beurt, gevolgd door De Kwakel – Nieuwersluis-Loenen in 1987. In het begin van de 21e eeuw werden delen van de voormalige spoorlijn 'opgeknapt'. Op diverse tracés verschenen busbanen, fiets- en wandelpaden. In de jaren 10 werden de fundamenten van wachtpost 19 opgegraven en werd tussen Mijdrecht en Vinkeveen het Bellopad geopend. Een wandelroute over de voormalige spoorlijn inclusief diverse informatiepanelen.[2]

Op het voormalige tracé Zijdelweg - Station Uithoorn wordt de Uithoornlijn[3] aangelegd als een gecombineerde tram/busbaan als verlenging van de Amstelveenlijn. Deze lijn zal in 2024 als Amsteltram in gebruik worden genomen.

Afbeeldingen bewerken

Nog overgebleven bewerken

Er zijn nog diverse spoorwegobjecten te vinden langs en op dit traject die herinneren aan de voormalige spoorlijn. Een groot deel van de spoordijk is zichtbaar in het landschap. Het spoor is op veel plaatsen vervangen door een busbaan, bus/trambaan, fiets- of voetpad.[4][5]

Adressen van de stations en woningen, opmerkingen bewerken

  • Station Aalsmeer: Stommeerweg 1, in gebruik als kantoor. Aan de straatzijde staat locomotor (NS 342) op een kort stuk spoor.
  • In Aalsmeer ligt het Spoorlijnpad. Dit fietspad volgt het voormalige tracé en gaat ook over twee voormalige spoorbruggen, één nabij de Spoorlaan en Baanvak inclusief nog altijd aanwezige kabelgoot en één bij de Spoorlaan en Linnaeuslaan.
  • Wachtpost 41: Zwarteweg 99, iets verderop waren ook nog bruggenhoofden te zien, deze bruggenhoofden zijn in 2021 gesloopt en een nieuwe constructie is in gebruik voor het nieuw aangelegde fietspad tussen wachtpost 41 en 42.
  • Wachtpost 42: Legmeerdijk 326. Fietstunnel voor de wachtpost langs waar eens de trein reed is sinds eind 2021 in gebruik.
  • Tussen een locatie zo'n 250m ten oosten van wachtpost 42 en Station Uithoorn ligt een busbaan op het voormalige spoortracé.
  • Station De Kwakel, tevens wachtpost 43: Noorddammerweg 44.
  • Ongeveer 800m ten oosten van station De Kwakel gaat de busbaan over in een gecombineerde bus/trambaan (Amsteltram) tot aan het station van Uithoorn.
  • Station Uithoorn: Stationsstraat 41.
  • De spoorbrug over de Amstel is in gebruik als onderdeel van de busbaan die doorgaat tot aan het Shell tankstation vlak bij Mijdrecht.
  • Wachtpost 45, tevens brugwachterswoning: Amstelkade 46.
  • Station Mijdrecht: Rondweg 2. Naast station Mijdrecht bevindt zich een groene loods. In de loods staat een voormalig bijgebouw van het station. Ter bescherming hiervan is de loods erover geplaatst.
  • Station Wilnis: Enschedeweg 14, vlak bij het station aan de oostzijde zijn nog bruggenhoofden te zien.
  • Tussen station Mijdrecht en station Oukooperdijk ligt op vrijwel de gehele spoordijk een wandelpad.
  • Wachtpost 48: Ringdijk 6 in Vinkeveen. Onder de huidige brug bevinden zich de brugpijlers van de voormalige spoorbrug.
  • Station Vinkeveen: Demmerik 68.
  • Langs de spoordijk tussen Vinkeveen en Oukooperdijk, bij de brug over de Veldwetering, liggen de fundamenten van wachtpost 49. Dit brugwachtershuisje is in de jaren '60 gesloopt.[6]
  • Station Oukooperdijk, tevens wachtpost 50: Oukoop 21. Naast het station aan de andere kant van de weg, ligt een voormalige spoorbrug.
  • Ter hoogte van hectometerpaal 45,1 op de A2 lag een spoorwegovergang. Hiervan is niets terug te vinden. Ter hoogte van de hectometerpaal bevinden zich zowel links als rechts van de snelweg de dijklichamen.
  • Wachtpost 51: Oukoop 8.
  • Wachtpost 52: Angstelkade 9, aan het einde van de spoordijk vlakbij de locatie van het voormalige Station Nieuwersluis-Loenen zijn nog bruggenhoofden te vinden in het voormalige spoortracé.

Afbeeldingen bewerken

Zie de categorie Spoorlijn Aalsmeer - Nieuwersluis-Loenen van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.