Beersche Overlaat: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Robbot (overleg | bijdragen)
k Robot-geholpen doorverwijzing: Limburg
Hvg-oud (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[Image:Panneau Traverse du Beerse Maas.jpg|thumb|right|500px|Paneel Traverse Beersche Maas]]
De '''Beerse Overlaat''' (of ''Beersche Overlaat'') is een vroegere verlaging in de dijk van de linkeroever van de [[Maas]] tussen de dorpen [[Gassel]] en [[Linden]], in de voormalige gemeente [[Beers]], nu gemeente [[Cuijk]]. Het is ook de naam van het terrein waar het water van de Overlaat in uitstroomde. De ''Beerse Overlaat'' is in 1942 gesloten.
 
==Terminologie==
* De naam ''Beerse Overlaat''' werd oorspronkelijk gebruikt voor twee natuurlijke lage oeverdelen van de Maas tussen [[Gassel]] en [[Linden (Noord-Brabant]] in de voorlmalige gemeente Beers, nu gemeente [[Cuijk]] die bij de dijkaanleg in de 16e eeuw ingericht zijn als lage dijkvakken.
* Afgeleid hiervan werd de naam ''Beerse Overlaat'' al sind eeuwen ook gegeven aan de overlaatbedding, droge noodbedding die enkele km breed en ruim 40 km lang liep van Beers tot ten noorden van 's Hertogenbosch. Die overstroombedding was een rivierpoldergebied, dat 's wointers tijdens hoog water onderliep en dan een tijdelijke rivier vormde, die men gewoonlijk ''Beersche'' of ''Beerse Maas'' noemde.
* De ''Beerse Overlaat'' symboliseeerde voor de bewoners de plaag van de frekwente overstromingen waar hij aanleiding toe gaf.
* Bij de aanleg van de spoorlijn Nijmegen- Venlo is de kleinere overlaat gedicht en erfde de andere overlaat de naam ''Beerse Overlaat''.
* Deze ''Beerse Overlaat'' is in 1942 gesloten. Sinds kort gebruikt men de uitdrukking ''traverse van de Beerse Overlaat'' of ''traverse van de Beerse Maas'' om de oude overstroombedding aan te geven.
 
==In een ver verleden==
Regel 6 ⟶ 13:
 
In het begin van onze jaartelling, ongeveer in de Romeinse tijd, begon de mens de [[Ooibos|oeverbossen]] te ontginnen. Dit versterkte echter de kracht van de overstromingen. De [[Maas]] verandert in de dan volgende eeuwen meermalen van hoofdbedding en vormt daarbij nieuwe [[meander]]s. Meerdere dorpen, die op [[donk (heuvel)|donken]] gesticht waren, moesten zich met kunstmatig opgehoogde [[terp|terpen]] beschermen.
 
 
==Kanalisaties==
Regel 13 ⟶ 21:
[[Image:Gassel-Beers, monument commémorant la fermeture du Déversoir de Beers.JPG|thumb|left|200px|Gassel-Beers, herdenkingsmonument sluiting Beerse Overlaat]]
 
Ondanks de bedijking, moest het hoog water doorgelaten worden. Om de overstromingen te regulariseren, liet men op de linkeroever meerdere dijkloze stukken of verlaagde dijkvakken bestaan, die dienden als overlaten bij hoog water. Men trof ze aan o.a. bij [[Bokhoven]], [[Lith]], [[Grave]], Beers. Het overstromende water volgde een oude Maasbedding parallel aan de huidgehuidige Maas. Deze meestal groene zone, die 's winters vaak veranderde in een meer dan kilometer-brede rivier, begon bij Beers. Het eerste stuk bij Beers droeg de geografische naam ''Beerse Overlaat''. Vervolgens volgde het water de vallei van de [[Raam (rivier in Noord-Brabant)|Raam]] en het bekken van de [[Hertogswetering]]. De Hertogswetering was in het begin van de [[dertiende eeuw]] gegraven op bevel van de [[hertog van Brabant]], en kwam ter hoogte van [[Gewande]] uit in de Maas. Deze tijdelijk rivier werd ''Beersche Maas'' genoemd.
 
==Dwarsdijken==