De '''Pancho Villa-expeditie''' ([[Engels]]: ''Pancho Villa Expedition''), ook wel bekend als de '''strafexpeditie''' (Engels: ''Punitive Expedition'', [[Spaans]]: ''La Punitiva'') of de '''Derde Amerikaanse Interventie''' (Spaans: ''Tercera Intervención Norteamericana''), was een militaire actie van de [[Verenigde Staten]] tegen de [[Mexico (land)|Mexicaanse]] revolutionair [[Pancho Villa]] in [[1916]] en [[1917]].
De expeditie was een reactie op Villa's [[aanval op Columbus]] in maart 1916, waarbij enkele tientallen Amerikanen om het leven kwamen. De Amerikaanse president [[Woodrow Wilson]] gebood generaal [[John J. Pershing]] met 10.000 man en enkele vliegtuigen op zoek te gaan naar Pancho Villa teneindeom deze te arresteren. De Amerikanen kregen hiervoor toestemming van de Mexicaanse president [[Venustiano Carranza]]. Een bijkomende reden voor het Amerikaanse leger was om ervaring op te doen met het oog op de [[Eerste Wereldoorlog]].
De expeditie was geen succes, en bleek zelfs contraproctiefcontraproductief. De voortdurende Amerikaanse bemoeienissen met Mexico (de Amerikaanse ambassadeur was in 1914 betrokken geweest bij de staatsgreep tegen [[Francisco I. Madero]] en het had de havenstad [[Veracruz (stad)|Veracruz]] een tijdlang bezet) wakkerde de [[antiamerikanisme|antiamerikaanseanti-Amerikaanse]] sentimenten alleen maar verder aan. Villa bleek buitengewoon behendig te zijn als het aankwam op het zich verstoppen, ervaring die hij tijdens zijn eerdere carriérecarrière als bandiet had opgedaan. Naar verluidverluidt wist Villa zich zelfs eens te verstoppen in een [[Paard (dier)|paard]]enhuid om aan de Amerikanen te ontkomen. Op [[21 juni]] werd er zelfs een slag geleverd tussen Amerikaanse troepen en het reguliere Mexicaanse leger in de [[slag bij Carrizal]], waarna een oorlog tussen de Verenigde Staten en Mexico maar nauwelijks kon worden voorkomen. De aanwezigheid van ''cantinas'' en [[bordeel|bordelen]] die meereisden met de Amerikaanse troepen deden de oorlogsinspanningen ook weinig goed.
Hoewel enkele van Villa's officieren werden uitgeschakeld, was de interventie geen succes. Op [[7 februari]] [[1917]] werd de zoektocht afgeblazen.
