Rationale functie: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
AlleborgoBot (overleg | bijdragen)
k robot Erbij: cs, de, es, fr, it, pl, pt, ru, zh
lichaam
Regel 1:
Een '''rationale functie''' is een functie van de vorm RQ(x) = T(x) / N(x), waarbij de teller T(x) en de noemer N(x) een [[polynoom]] - dus een veelterm - voorstellen. Een rationale functie is dus een uitbreiding van de polynomen en tegelijk een veralgemening van de [[rationaal getal]]len. Rationale functies komen voor in veel takken van de wiskunde en de techniek: onder andere in [[regeltechniek]], [[elektrotechniek]] en [[communicatietechniek]]. Dikwijls komen de |rationale functies voort van [[Laplacetransformatie]] of [[Fouriertransformatie]] van een [[differentiaalvergelijkinggetallen]].
 
Algemener spreken we van een ''rationale functie in n veranderlijken'' over een [[ring (wiskunde)|ring]] ''R'' als een object van de vorm
:<math>Q(x_1,x_2,\ldots,x_n)={T(x_1,x_2,\ldots,x_n)\over N(x_1,x_2,\ldots,x_n)}</math>
waar ''T'' en ''N'' polynomen zijn in ''n'' veranderlijken met [[coëfficiënt]]en in ''R''.
 
Als ''R'' een [[lichaam (wiskunde)|lichaam]] is, dan moeten we onderscheid maken tussen het abstracte object ''Q''(''x'') als formele veeltermbreuk enerzijds, en de partiële [[afbeelding]]
:<math>Q:D=\{r\in R|N(r)\neq0\}\to R:r\mapsto T(r)/N(r)</math>
anderzijds. Twee formele veeltermbreuken ''T_1/N_1'' en ''T_2/N_2'' worden als identiek beschouwd als ze "na vereenvoudiging" in elkaar overgaan:
:<math>T_1(x).N_2(x)=T_2(x).N_1(x)</math>
Met name bij eindige lichamen is het mogelijk dat het linker- en rechterlid in bovenstaande gelijkheid verschillend zijn als veeltermen (verschillende coëfficiënten hebben), maar in alle elementen ''r'' van ''R'' dezelfde waarde aannemen.
 
De verzameling der formele veeltermbreuken over een ring ''R'' wordt aangeduid met ''R(x)'' of <math>R(x_1,x_2,\ldots,x_n)</math>. Ter onderscheid gebruikt men meestal rechte haken voor de polynomenring: ''R''[''x''] of <math>R[x_1,x_2,\ldots,x_n]</math>.
 
Rationale functies komen voor in veel takken van de wiskunde en de techniek: onder andere in [[regeltechniek]], [[elektrotechniek]] en [[communicatietechniek]]. Dikwijls komen de rationale functies voort van [[Laplacetransformatie]] of [[Fouriertransformatie]] van een [[differentiaalvergelijking]].
 
[[Categorie:analyse]]