Lijst (schilderkunst): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
kGeen bewerkingssamenvatting |
k Robot-geholpen doorverwijzing: Barok |
||
Regel 5:
De functie van een lijst is het beschermen van het schilderij. Tevens levert het extra stevigheid aan het soms iele [[Spieraam|raamwerk]] van [[Spielat|spielatten]] dat het doek opgespannen houdt. Ook heeft het kader een beeldende functie aangezien sommige compositorische zaken beter tot hun recht komen als er een lijst omheen zit. <!--Deze zorgt namelijk voor 'een drukkend effect'. (?)--> Bovendien wordt het over het algemeen als mooi ervaren om een lijst om een schilderij te hebben omdat onafgewerkte zijkanten afgedekt worden, evenals de omslagplooien bij de hoeken van het doek. Ook schilderijen op hout of koper zijn vaak ingelijst. Bij schilderwerken op hout (panelen) werd het paneel vaak tegelijk met de lijst vervaardigd en vervolgens samen beschilderd.
Lijsten werden in de loop der eeuwen aangepast aan de mode; naast eenvoudige houten lijsten ontstonden in de 16e eeuw vergulde lijsten die in hout waren gestoken of gemodelleerd met gips in de drukke stijl van de [[Lijst van schilders uit de Barok|barok]]. Avantgardistische kunstenaars van rond 1900 keerden zich tegen het gebruik van zware en pompeuze lijsten. De lijst was een versiering geworden die met het kunstwerk om aandacht streed en de rijke burgerij zag de lijst met het schilderij erin meer als versiering van hun interieur dan als kunstwerk.
Na de tweede wereldoorlog verwijderde de Amsterdamse museumdirecteur Jhr.[[Willem Sandberg]] de lijsten van veel van de in het [[Stedelijk Museum]] tentoongestelde werken en verving ze door uniforme lijsten, die de aandacht niet van de schilderijen af zouden leiden. Pas na de tentoonstelling "Prijs de lijst" in het Amsterdamse [[Rijksmuseum]] werd er weer meer aandacht aan lijsten besteed. Het inzicht groeide dat een door de kunstenaar uitgezochte lijst niet van een schilderij gescheiden mocht worden. Kunsthistorici kregen ook meer aandacht voor de lijst als kunstwerk of voortbrengsel van kunstnijverheid.
| |||