Gedelokaliseerd elektron: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
TdvBot (overleg | bijdragen)
k robot Erbij: ar, it, sv, zh
Paul B (overleg | bijdragen)
is nu ongeveer af
Regel 1:
{{wiu2}}
Een '''gedelokaliseerd elektron''' is een [[elektron]] in een [[molecuul]] of een [[vaste stof]] dat niet bij een specifiek [[atoom]] of een specifieke [[covalente binding]] hoort, maar is "uitgesmeerd" over het molecuul. Dit verschijnsel noemt men '''delokalisatie'''.
 
==Chemische bindingen==
Ruwweg kunnen de elektronen in een molecuul in twee groepen worden verdeeld: elektronen die in lagere [[elektronenschil|schil]]len in de atomen zitten, en sterk aan een atoom gebonden zijn, en de elektronen die de [[covalente binding]]en verzorgen. Die laatsteDe zijn als het ware over meerdere atomen verspreid. Men[[valentiebindingstheorie]] beschrijft dit vaak in termen van [[orbitaal|orbitalen]]: de orbitalen van twee atomen overlappen gedeeltelijk, enwat viaenergetisch voordelig kan zijn. In dat geval ontstaat er een [[hybridisatiechemische binding|binding]] zorgttussen ditde voortwee deatomen. vormingHierbij vantreedt bijna altijd [[moleculairehybridisatie]] orbitaal|moleculaireop: mengvormen van verschillende typen orbitalen geven een grotere overlap, daarmee een lagere energie en een stabielere binding. In bepaalde gevallen wordt de overlap zo groot dat deze beschrijving niet meer opgaat: in de toestand met de laagste energie ([[grondtoestand]],) diestrekken orbitalen zich over meerdere atomen uit. Elektronen in deze orbitalen kunnen eenvoudig van het ene naar het andere atoom gaan en zijn dus niet meer "gelokaliseerd".
 
==Voorbeelden==
===Benzeen===
Het bekendste voorbeeld van delokalisatie is het [[benzeen]]molecuul:
[[Afbeelding:Benz4.png|right]]
Het bekendste voorbeeld van delokalisatie is het [[benzeen]]molecuul: de zes elektronen die de bindingen tussen de C-atomen verzorgen, zijn gedelokaliseerd over de gehele ring. Men geeft dit vaak grafisch weer door een cirkel in het midden van de zeshoek.
===Organische polymeren===
Ook bij bepaalde [[polymeer|polymeren]] komt delokalisatie voor. Hierbij zijn elektronorbitalen over de "ruggegraat" van het polymeer verspreid. Doordat de elektronen zich makkelijk over het polymeer kunnen verplaatsen, kunnen zulke polymeren elektrische [[geleider]]s of (vaker) [[halfgeleider]]s zijn, terwijl de meeste organische polymeren zeer slechte geleiders zijn.
===Metalen===
In metalen zorgt de delokalisatie van de elektronen voor een [[bandstructuur]].
 
== Andere beschrijvingen ==
[[Afbeelding:Benz3.png|thumb|right|200px|De twee resonante structuren van [[benzeen]]]]
De [[Lewistheorie]] voor covalente bindingen beschrijft de structuur van een molecuul enkel in termen van enkel, dubbele en driedubbele bindingen, en kan geen goede beschrijving bieden van delokalisatie. Een [[fenomenologie|fenomenologische]] "verklaring" wordt geboden door zogenaamde [[resonantie (scheikunde)|resonantiestructuren]]. Bij benzeen bijvoorbeeld, zijn er twee "mogelijke" structuurformules. Geen van beide beschrijft het molecuul correct, en men stelt het molecuul voor alsof het zeer snel afwisselt tussen beide structuren.
 
[[ar:إلكترون غير متمركز]]
Regel 14 ⟶ 23:
[[sv:Delokaliserad elektron]]
[[zh:離域電子]]
 
[[Categorie:Kwantumfysica]]
[[Categorie:Scheikunde]]