Kaarlo Juho Ståhlberg: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k robot Erbij: io:Kaarlo Juho Ståhlberg |
k Robot-geholpen doorverwijzing: Februarirevolutie |
||
Regel 6:
Kaarlo Juho Ståhlberg volgde onderwijs aan het [[lyceum]] en studeerde daarna [[rechten]]. In 1889 verwierf hij de doctorstitel. Nadien was hij werkzaam als jurist. Hij begon zijn politieke carrière als lid van de ''Vooruitgangspartij'' en hij werd in de [[Senaat (Groothertogdom Finland)|Senaat]] van het [[Finland|Groothertogdom Finland]] gekozen. Hij verzette zich tegen de [[russificatie]]politiek die rond 1900 werd ingevoerd. Later sprak hij zich uit vóór een grondwettelijke hervorming, algemeen en enkelvoudig [[kiesrecht]] voor mannen en vrouwen.
Van 1908 tot 1918 was Ståhlberg hoogleraar [[bestuursrecht]] aan de [[Universiteit van Helsinki]]. In 1917 werd hij, na de [[Februarirevolutie (1917)|Februarirevolutie]], voorzitter van het Grondwetgevende Comité en stelde hij samen met de andere leden van het Comité een [[republiek|republikeinse]] en [[democratie|democratische]] [[grondwet]] op. In [[november]] [[1917]] werd [[Finland]] een [[onafhankelijkheid (staatkunde)|onafhankelijke]] staat. In [[1918]] landde er een [[Duitsland|Duitse]] expeditiemacht in [[Finland]] om samen met het [[Witte Leger]] het revolutionaire [[Rode Leger (Sovjet-Unie)|Rode Leger]] van de [[Socialistische Radenrepubliek Finland]] ([[februari]]-[[april]] [[1918]]) te verslaan. Premier [[Pehr Evind Svinhufvud]] steunde daarna de kandidatuur van de Duitse prins [[Väinö I van Finland|Frederik Karel van Hessen]] (familie van keizer [[Wilhelm II van Duitsland]]). Ståhlberg's republikeinse grondwet verdween tijdelijk in de ijskast.
In [[november]] [[1918]] viel het Duitse keizerrijk en prins Frederik (inmiddels bekend onder de naam koning [[Väinö I van Finland]]) trok zich als kandidaat voor de troon terug. Op [[17 juli]] [[1919]] werd de [[Finland|Republiek Finland]] uitgeroepen. Er werd een presidentiëel systeem ingevoerd. Ståhlberg bepleitte de invoer van directe presidentsverkiezingen, maar uiteindelijk koos de [[Senaat (Groothertogdom Finland)|Senaat]] voor het stelsel met de [[kiesman]]nen (indirecte verkiezing). Als belangrijkste presidentskandidaten golden Ståhlberg en [[Carl Gustaf Mannerheim|Baron Carl Gustaf Mannerheim]]. Mannerheim werd gesteund door de centrum-rechtse partijen en Ståhlberg door de [[liberalisme|liberale]] partijen (w.o. zijn eigen [[Nationale Progressieve Partij (Finland)|Nationale Progressieve Partij]]), de [[Agrarische Partij (Finland)|Agrarische Partij]] en de [[Sociaal-Democratische Partij (Finland)|Sociaal-Democratische Partij]]. Ståhlberg won de verkiezingen en op [[27 juli]] [[1919]] werd hij de eerste president van [[Finland]].
| |||