Grauwe schimmel: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wijzigingen door 144.178.100.58 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door 94.226.134.184
schimmels
Labels: Ongedaan gemaakt Visuele tekstverwerker
Regel 1:
finn is gwn schimmel{{Taxobox schimmel
| naam = Grauwe schimmel
| afbeelding = Botrytis_tomaat.jpg
Regel 15:
}}
[[Afbeelding:Botrytis-rot op appel Goudreinet (Botryotinia fuckeliana).jpg|250px|thumb|right|Botrytis-rot op Goudreinet]]
[[Afbeelding:Stamboon met Grauwe schimmel (Phaseolus vulgaris Botrytis cinerea).jpg|80px|thumb|Grauwe schimmel bij stamboon]]
De '''grauwe schimmel''' (''Botryotinia fuckeliana'', synoniem: ''Botrytis cinerea'') of ''Botrytis''-rot is een [[parasiet]] en kan zowel [[kieming|kiemplanten]] als alle delen ([[blad]], [[Bloem (plant)|bloemdelen]], [[stengel]], [[Vrucht (plant)|vrucht]]) van planten aantasten. Bij een hoge [[luchtvochtigheid]] of een nat gewas vindt de aantasting via kleine wondjes of afgevallen bloempjes plaats en groeit de schimmel verder op afstervend en dood plantmateriaal. Van hier uit kan het ook levend materiaal aantasten. Soms wordt de aantasting pas veel later zichtbaar. Zo vindt de aantasting bij aardbei plaats tijdens de bloei, maar komt pas tot uiting op de vrucht.
 
Grauwe schimmel komt op zeer veel plantensoorten voor.
 
Op de aangetaste delen ontwikkelen zich eerst bruine vlekken waarop later een grijs [[schimmels|schimmelpluis]] gevormd wordt.
 
De gegeven namen voor de aantasting verschillen afhankelijk van het gewas en het deel van de plant dat wordt aangetast. Vaak heet de aantasting Grauwe schimmel, maar de aantasting kan ook andere namen hebben. Zo heet de aantasting
*kiemplanteziekte bij kiemplanten
*voetziekte bij [[erwt]], [[peultjes|peul]]
*smet en smeul bij [[sla]], [[andijvie]], [[koolrabi]], [[Chinese kool]]
*vruchtrot bij [[aardbei]]
*rot bij [[boon]], [[aardbei]]
 
== Mycovirussen bij grauwe schimmel ==
In grauwe schimmel kunnen verschillende [[mycovirus]]sen voorkomen (zie tabel).
Een infectie met een mycovirus kan zonder symptomen verlopen, maar ook kan het mycelium trager of afwijkend gaan groeien of kunnen er minder sporen of sclerotia gevormd worden en kan de schimmel minder [[virulentie|virulent]] worden<ref>Wu M. D., Zhang L., Li G., Jiang D., Ghabrial S. A., Genome characterization of a debilitation-associated mitovirus infecting the phytopathogenic fungus ''Botrytis cinerea'', Virology, 2010, 406, 1, 117–126</ref>.
[[Bestand:Mycoviruses_of_Botrytis_cinerea.png|thumb|550px|center|Mycovirussen bij grauwe schimmel]]
 
== Wijnbouw ==
[[Afbeelding:Botrytis riesling.jpg|250px|thumb|left|Edelfäule]]
In de wijnbouw is de grauwe schimmel ook belangrijk zowel in positieve als negatieve zin.
<br />Aantasting van jonge vruchten geeft ernstige schade door vruchtval, maar een aantasting van rijpe druiven in een warme herfst kan zeer positief uitwerken doordat de schil doorlaatbaar wordt en zo de druif meer water verdampt. Hierdoor stijgen het suikergehalte en de smaak- en aromastoffen. In dat geval spreekt men van [[edele rotting]]. De Duitsers noemen het 'Edelfäule' (edele verwelking) en de Fransen 'pourriture noble' (nobele rotting).
 
== Groeicyclus ==
=== Conidiën ===
De schimmelsporen (conidia) dringen onder vochtige omstandigheden plantendelen binnen via wondjes, bloemblaadjes van uitgebloeide bloemen, kroonbladeren, bladpunten en stengeltjes van kiemplantjes. Het aangetaste weefsel wordt zacht en gaat rotten. Hierop worden sporendragers ([[Conidiofoor|conidioforen]]) gevormd, die weer nieuwe sporen vormen. Deze sporen kunnen voor nieuwe aantastingen zorgen.
<gallery class="center" widths=250px heights=250px>
Botryotinia fuckeliana on Capsicum annuum, grauwe schimmel op paprika.jpg|Sporendragers grauwe schimmel op paprika
Botrytis conidiophores 4.5X.png|Sporendragers van de grauwe schimmel op druif
</gallery>
=== Sclerotium ===
De schimmel kan ook voor overwintering en overleving in slechte tijden een [[sclerotium]] vormen dat bestaat uit zeer dicht op elkaar gepakte schimmeldraden. Deze sclerotiën overleven op dood plantmateriaal of los in de grond. Na de winter vormt het sclerotium schimmeldraden, waarop sporendragers ontstaan, die weer sporen vormen.
 
{{Appendix}}
 
{{commons|Botrytis cinerea}}
{{commonscat|Botrytis cinerea}}
 
[[Categorie:Sclerotiniaceae]]
[[Categorie:Plantenziekte]]