Cayley-tabel: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Madyno (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
In de [[groepentheorie]] is een '''cayley-tabel''' een vierkante tabel waarin de structuur van een [[Eindigheid|eindige groep]] groep wordt weergegeven door de resultaten van de [[Operatie (wiskunde)|bewerking]] tussen de [[Element (wiskunde)|elementen]] te tonen. Cayley-tabellen zijn genoemd naar de [[Verenigd Koninkrijk|Engelse]] [[wiskundige]] [[Arthur Cayley]]. Een cayley-tabel is een [[Latijns vierkant]].
 
Uit de cayley-tabel van een groep laten zich gemakkelijk allerlei eigenschappen van de groep afleiden, zoals of het een [[abelse groep]] is en welke het [[inverse]] is van een element.
 
Heel algemeen wordt voor deDe groep met elementen <math>a,b,c,\ldots,n</math> en bewerking * wordt algemeen voor de cayley-tabel voorgesteld door:
 
:{|class="wikitable" style="text-align:center;"
Regel 19:
|}
 
Aan de hand van deze tabel kunnen de voornaamsteverschillende eigenschappen van een groep achterhaald worden.
* Betreft het een [[Binaire operatie|inwendig en overal gedefinieerde bewerking]]?
* Wat is het [[Neutraal element|neutrale]] element?
* Wat is de [[inverse]] van een element en wat is het [[Neutraal element|neutrale element]]?
* Gaat het om een [[Abelse groep|commutatieve groep]]?
* Is de groep [[Commutativiteit|commutatief]]?
 
Door de cayley-tabellen van twee groepen te vergelijken, is na te gaan of zij [[Isomorfisme|isomorf]] zijn.
 
== Voorbeelden ==
De verzameling {–1,1} met de bewerking [[Vermenigvuldigen|vermenigvuldiging]] "×" heeft de cayley-tabel:
 
Regel 39:
 
* Het betreft een inwendig en overal gedefinieerde bewerking, alle elementen in de tabel zijn immers element van {–1,1}.
* Het neutrale element is (logischerwijze) 1, dit ziet men in de tabel door een rij of kolom te zoeken die gelijk is aan de marge.
* De1 inverseen van–1 1zijn isde 1 eninverse van –1, –1zichzelf. Dit kan worden gevonden door in de tabel te kijken welke elementen samen het neutrale element opleveren.
* De groep is commutatief: de tabel is immers symmetrisch ten opzichte van de hoofddiagonaal.
 
Regel 54:
| 2 || 2 || 0 || 1
|}
* Deze groep is commutatief,. 0 is het neutrale element en 1 en 2 zijn elkaars tegengesteldeinverse, in dit geval elkaars [[Tegengestelde (inversewiskunde)|tegengestelde]].
 
[[Categorie:Groepentheorie]]
[[Categorie:Diagram]]
[[Categorie:Groepentheorie]]