Humanisme: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Versie 60404106 van 84.197.186.136 (overleg) ongedaan gemaakt.
Label: Ongedaan maken
het humanisme startte vanaf 14de eeuw en niet 15de eeuw
Regel 2:
'''Humanisme''' is een [[filosofie|filosofische]] en ethische houding die de waarde van mensen benadrukt en in het algemeen de voorkeur geeft aan [[kritisch denken]] en [[Wetenschappelijk bewijs|bewijs]] ([[rationalisme]] en [[empirisme]]) boven acceptatie van [[Dogma (algemeen)|dogma]] of [[bijgeloof]]. De betekenis ervan fluctueert volgens de opeenvolgende intellectuele bewegingen die zich ermee hebben geïdentificeerd.<ref>{{aut|Richard Norman|Norman, R.}} (2004): ''On Humanism'', Routledge</ref> De term werd bedacht in het begin van de negentiende eeuw om te verwijzen naar een onderwijssysteem gebaseerd op de studie van klassieke literatuur ([[klassiek humanisme]]). In het algemeen verwijst humanisme echter naar een perspectief dat menselijke vrijheid en vooruitgang benadrukt. Het beschouwt mensen als enige verantwoordelijk voor de ontwikkeling van individuen en benadrukt een zorg voor de mens in relatie tot de wereld. <ref>{{aut|Domenic Marbaniang|Marbaniang, D.}} (2009): [https://www.researchgate.net/publication/330514449_Developing_the_spirit_of_patriotism_and_humanism_in_children_for_peace_and_harmony 'Developing the Spirit of Patriotism and Humanism in Children for Peace and Harmony'] in {{aut|Jesudason Jeyaraj|Jeyaraj, J.}} (ed.) ''Children At Risk. Issues and Challenges'', Christian Forum for Child Development, p. 474</ref> In de moderne tijd zijn humanistische bewegingen typisch niet-religieuze bewegingen in overeenstemming met [[secularisme]], en tegenwoordig kan humanisme verwijzen naar een niet-theïstische levenshouding gericht op menselijke keuzevrijheid die zich richt op wetenschap in plaats van openbaring van een bovennatuurlijke bron om de wereld te begrijpen.<ref>[https://humanists.international/what-is-humanism/the-amsterdam-declaration/ Verklaring van Amsterdam 2002], International Humanist and Ethical Union</ref><ref>[https://humanism.org.uk/humanism 'Definition of Humanism'], [[Humanists UK]]</ref>
 
Het humanisme begon met de intellectuele, literaire en wetenschappelijke beweging van de vijftiendeveertiende tot de zestiende eeuw, die elke vorm van kennis wilde baseren op de literatuur en cultuur van de [[klassieke oudheid]]. De bekendste humanist uit die tijd is de christen-humanist [[Desiderius Erasmus]]. Het humanisme verving als [[filosofie]] en opvatting van de werkelijkheid, het [[bovennatuurlijk]]e verklaringsmodel van de [[Kerk (instituut)|kerk]] door het concept van de mens als maat van alle dingen. Het betekende het [[Vroegmoderne tijd|begin van de moderniteit]] en de dominantie van de [[rede]], en het idee dat ieder mens recht had op leven, vrijheid en het nastreven van geluk, niet in een toekomstig beloofd [[paradijs]], maar in het hier en nu, in een zelf vormgegeven werkelijkheid. Oorspronkelijk werd onder humanisme verstaan:
* een teruggrijpen op voornamelijk de [[Griekse oudheid]] als cultuur- en vormingsideaal.
* een [[levensbeschouwing]] die zich niet beroept op een goddelijke [[Openbaring (concept)|openbaring]], maar vertrouwt op het vermogen van de mens om zelf zijn leven zin te geven, zich baserend op universele waarden zoals menselijke waardigheid, mondigheid, vrijheid, [[Tolerantie (maatschappij)|tolerantie]] en verantwoordelijkheid.