Austronesiërs: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Wikiwernerbot (overleg | bijdragen)
k Botverzoeken: toevoegen archieflinks en vervangen http:// door https://
Inleiding verbeterd
Regel 9:
| verwant =
}}
De '''Austronesiërs''' of '''Austronesische volkeren''', soms aangeduid als '''Austronesisch-sprekende volkeren''', zijn een grote groep mensen in [[Taiwan]], [[Maritiem Zuidoost-Azië]], [[Micronesië (eilandengroep)|Micronesië]], de kust van [[Nieuw-Guinea]], de eilanden van [[Melanesië]], [[Polynesië]] en [[Madagaskar]], die [[Austronesische talen]] spreken.<ref name="Bellwood2006"/><ref>{{Citeer journal|achternaam=Pierron|voornaam=Denis|datum=2014-01-21|titel=Genome-wide evidence of Austronesian–Bantu admixture and cultural reversion in a hunter-gatherer group of Madagascar|journal=Proceedings of the National Academy of Sciences|volume=111|issue=3|pagina's=936–941|issn=0027-8424|pmid=24395773|pmc=3903192|doi=10.1073/pnas.1321860111|taal=en}}</ref> Austronesische minderheden zijn ook te vinden in [[Maritiem Zuidoost-AziëVietnam]], [[Micronesië (eilandengroep)|MicronesiëCambodja]], de kust van [[Nieuw-GuineaMyanmar]], de eilanden van [[MelanesiëThailand]], [[PolynesiëHainan]], ende [[TaiwanComoren (land)|Comoren]], dieen de [[Austronesische talenTorreseilanden]] spreken.<ref name="Bellwood2006"/><ref name="Blust2013"/><ref name="Cheke2010"/> De landen en gebieden die voornamelijk worden bevolkt door Austronesisch sprekende volkeren, worden soms gezamenlijk '''Austronesië''' genoemd.<ref name="Ku2019">{{Citeer journal|achternaam=Ku|voornaam=Kun-Hui|datum=3 July 2019|titel=Hierarchy and Egalitarianism in Austronesia|journal=Anthropological Forum|volume=29|issue=3|pagina's=205–215|doi=10.1080/00664677.2019.1626216}}</ref>
 
Op basis van de huidige wetenschappelijke consensus vinden de Austronesiërs hun oorsprong in een [[vroege moderne mens|prehistorische migratie over zee]], bekend als de Austronesische uitbreiding, van pre-[[Han-Chinezen|Han]] Taiwan, rond 3000 tot 1500 v.Chr. Austronesiërs bereikten de meest noordelijke regio's van de Filipijnen, met name de [[Batanes|Batanes-eilanden]], rond 2200 v.Chr. Austronesiërs waren het eerste volk dat zeiltechnologieën bedacht voor op zee (met name [[catamaran]]s, [[Uitleggerkano|uitleggerboten]], lashed-lug botenbouw en het krabscharenzeil), die hun snelle verspreiding in de eilanden van de [[Indo-Pacifische regio]] mogelijk maakte. Vanaf 2000 v.Chr. assimileerden ze (of werden ze geassimileerd door) de eerdere [[Negrito|Negrito-]], [[Orang Asli|Orang Asli-]] en [[Papoea's|Papoea-populaties]]. Ze reikten tot [[Paaseiland]] in het oosten, [[Madagaskar]] in het westen,<ref name="Pierron E6498–E6506">{{Citeer journal|achternaam=Pierron|voornaam=Denis|datum=2017-08-08|titel=Genomic landscape of human diversity across Madagascar|journal=Proceedings of the National Academy of Sciences|volume=114|issue=32|pagina's=E6498–E6506|issn=0027-8424|pmid=28716916|pmc=5559028|doi=10.1073/pnas.1704906114|taal=en}}</ref> en [[Nieuw-Zeeland]] in het zuiden. Mogelijk hebben ze zelfs [[Amerika (werelddelen)|Amerika]] bereikt.<ref name="Van Tilburg, Jo Anne. 1994">Van Tilburg, Jo Anne. 1994.</ref><ref name="Langdon, Robert">Langdon, Robert.</ref>
 
Afgezien van taal, delen Austronesische volkeren op grote schaal culturele kenmerken, waaronder tradities en technologieën zoals [[Tatoeage|tatoeëren]], [[Paalwoning (bouwwerk)|paalwoningen]], [[Jade (mineraal)|jade]] snijwerk, [[Rijstveld|moeraslandbouw]] en verschillende [[Rotstekening|rotskunstmotieven]]. Ze delen ook gedomesticeerde planten en dieren die met de migraties werden meegevoerd, waaronder [[rijst]], [[Banaan (vrucht)|bananen]], [[Kokospalm|kokosnoten]], [[Broodboom (Moraceae)|broodvruchten]], ''[[Dioscorea|Dioscorea-yams]]'', [[taro]], [[papiermoerbei]], [[Kip (vogel)|kippen]], [[Varken (tam)|varkens]] en [[hond]]en.