Le voyage dans la lune (opera): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→Absurditeiten: Aanvullingen. Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website Geavanceerde mobiele bewerking |
→Geschiedenis: Foute spelling féerie (feërie) verbeterd, tevens raar teken (~) vervangen door gebruikelijke verbindingsstreepje (-). Verder enkele links naar genoemde begrippen gemaakt. |
||
Regel 7:
[[Cyrano de Bergerac (persoon)|Cyrano de Bergerac]] schreef in 1650 ''Voyage dans la lune''.<ref>{{Citeer boek|titel=A New Chronology of Venetian Opera and Related Genres, 1660-1760|auteur=Eleanor Selfridge-Field|taal=en|url=https://books.google.es/books?id=0sKiAAAAIAAJ&pg=PA527&lpg=PA527&dq=%22Il+mondo+della+luna%22+%22voyage+dans+la+lune%22&source=bl&ots=5SIVASwLj5&sig=ACfU3U22JNTeUnoPlJfl4cV03M1EFDovGA&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwjjwdSWwvj0AhUc_7sIHbH5CjcQ6AF6BAgNEAM#v=onepage&q&f=false|uitgever=Stanford University Press|datum=2007|pagina's=p.527}}</ref> Met de ontwikkeling van wetenschap en technologie kwam een beter begrip van het heelal en leidde het tot de ontplooiing van nieuwe esthetische muzikale uitingen.<ref name=":6">{{Citeer boek|titel=Social Foundations of Human Space Exploration|auteur=James A. Dator|taal=en|url=https://books.google.es/books?id=3Wuivkraf3UC&lpg=PA15&dq=%22Il%20mondo%20della%20luna%22%20%22voyage%20dans%20la%20lune%22&pg=PA15#v=onepage&q&f=false|uitgever=Springer: International Space University|datum=2012|pagina's=p.15}}</ref> Bergeracs tekst werd ruim een eeuw later door [[Joseph Haydn]] gebruikt in de opera ''Il mondo della luna'' (1777).<ref>{{Citeer web|url=https://francais.radio.cz/le-voyage-dans-la-lune-selon-joseph-haydn-8582693|titel=Le voyage dans la Lune selon Joseph Haydn|bezochtdatum=2021-12-22|auteur=Václav Richter|datum=2009-07-21|werk=Radio Prague International|taal=fr}}</ref> Deze opera zou een voorloper zijn van de fascinatie voor ruimtevaartreizen die weer een kleine eeuw later uitbrak: in de jaren rond 1860 kwam de ruimtevaart in de belangstelling en werd hierover door verschillende schrijvers gepubliceerd.<ref name=":1">Van den Brandhof, 2010</ref>
Op 12 juni 1872 kondigt de krant Le Figaro een fantastisch toneelstuk in twaalf bedrijven aan voor het einde van dat jaar.<ref>{{Citeer web|url=https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k274532h|titel=Courrier des theatres|bezochtdatum=|auteur=Gustave Lafargue|datum=1872-06-12|werk=Le Figaro|pagina's=p.4|taal=FR}}</ref> Het project faalt echter. Een gelijknamig stuk werd wel aangeboden aan Jaques Offenbach, die toen directeur was van Théâtre de la Gaîté. Wegens de hoge kosten gaat hij er niet mee verder. Als later Albert Vizentini de directeur is, gaat die er wel mee verder. Jaques Offenbach is er dan alleen nog als componist bij betrokken. Wellicht geïnspireerd door de aandacht die in die tijd aan ruimtevaartreizen werd besteed, componeerde Offenbach van het verhaal een opera(
Niets werd gespaard voor de enscenering. Voor deze megaproductie werden 24 majestueuze decors gebouwd door de heren Cornil, Fromont en Cheret. Het zijn replica's van het observatorium te Parijs, een hoogoven, een maanlandschap, een vulkaan, en originele architecturen zoals een glazen paleis en parelmoer galerijen. De 673 kostuums zijn ontworpen door Alfred Grevin. Er werd zelfs een [[dromedaris]] geleend uit een pretpark in Parijs. Er werd verder gebruikgemaakt van [[Valluik|valluiken]], [[speciale effecten]] en zelfs [[vuurwerk]]. De twee balletten zijn gearrangeerd door Justament. De hoofdrollen worden vertolkt door Zulma Bouffar (Prins Caprice, [[travestierol]]) en Christian (Vlan). De originele opvoering duurde minstens drie uur.<ref>Het was niet de enige megaproductie van Jacques Offenbach. ''Le Roi Carotte'' (Koning Wortel) bijvoorbeeld duurt in de originele versie wel zes uur.</ref>
Regel 15:
Vanwege de enorme organisatie en hoge kosten hebben er na 1877 maar weinig uitvoeringen plaatsgevonden. Als ze al uitgevoerd werden was het vooral in Frankrijk, al dan niet in (sterk) gewijzigde (goedkopere) vorm.<ref name=":0" /><ref name=":3">Een volledige professionele geluidsopname is er voor zover bekend niet. forumopera.com/cd/le-voyage-dans-la-lune-un-petit-pas-pour-l'homme</ref> In 2021 waren er voorstellingen in Leiden en Hengelo.<ref>{{Citeer web|url=https://www.theater.nl/reis-naar-de-maan-barokopera-amsterdam/|titel=Reis naar de maan|bezochtdatum=2021-12-22|werk=www.theater.nl|taal=}}</ref>
[[Georges Méliès]], de bekendste pionier op filmgebied, liet zich inspireren door deze opera voor zijn beroemdste film, ''[[Le voyage dans la lune (film)|Le voyage dans la lune]]'' uit 1902: er zijn veel overeenkomsten tussen de film en de opera: zo zijn in de film ook het observatorium, de astronomen, de "raket", het lange [[Kanon (geschut)|kanon]], en maanbewoners (seleniten, naar [[Selene (mythologie)|Selene]] de maangodin) te zien en is ook de film een parodie.<ref>{{Citeer web|url=https://www.zoastudio.com/en/2021/09/01/a-trip-to-the-moon/|titel="A trip to the Moon" by Georges Méliès|bezochtdatum=2021-12-17|auteur=Blacklace82|datum=9 september 2021|werk=Zoa Studio|taal=en}}</ref><ref>{{Citeer web|url=https://scifist.net/2018/02/21/a-trip-to-the-moon/|titel=A Trip to the Moon|bezochtdatum=2021-12-17|auteur=Janne Wass|datum=2018-02-21|werk=scifist 2.0|taal=en}}</ref><!-- Deze link werkt niet -->
In 2020 startte een nieuwe operaproductie van ''Le voyage dans la lune'', die gepland staat drie jaar lang door Frankrijk te reizen. Ook nu wordt de satire aangepast aan de actualiteit, en zelfs aan de plaats van uitvoering en het publiek.<ref name=":0" /><ref name=":3" />
| |||