|
}}
Het '''''altaarstuk van Castelfranco''''' ([[Italiaans (taal)|Italiaans]]: ''Pala di Castelfranco''), ook bekend als ''Madonna en kind tussen de heilige Francisus en de heilige Nicasius'' en de ''Castelfranco Madonna'', is een schilderij van [[Giorgione]] dat hij rond 1503-04 maakte. HetHij bevindtschilderde zichhet nogvoor altijd in de [[kathedraal]] van [[Castelfranco Veneto]] waar het zich nog altijd bevindt, al is die kerk in [[18e eeuw]] volledig opnieuw opgericht.
== Geschiedenis ==
De Venetiaanse koopman Giorgio Diletti liet in zijn testament van 13 juni 1494 een gedetailleerde instructie opnemen voor de oprichting van een grafkapel en een bijbehorend [[altaarstuk]]. Na zijn dood in 1503 liet de weduwe van Diletti zijn laatste wens uitvoeren door de ''[[Scuola Grande di San Marco]]'', waarvan Bellini lid was. Zoals op een [[Cartouche (heraldiek)|cartouche]] ter hoogte van [[Christoffel (heilige)|Christoffels]] linkerknie te lezen is, voltooide hij het schilderij in 1513.
== Voorstelling ==
Hoewel strikt genomen geen ''[[sacra conversazione]]'' (een [[Madonna (kunst)|madonna]] met kind ontbreekt), doet de compositie van het schilderij denken aan altaarstukken met dat thema van Bellini. De afgebeelde heiligen waren door Diletti in zijn testament voorgeschreven: Christoffel (de [[Beschermheilige|patroonheilige]] van reizigers), [[Hiëronymus van Stridon|Hiëronymus]] en [[Lodewijk van Toulouse]] (van links naar rechts). Op het boek in Lodewijks hand is later het opschrift ''[[De civitate Dei]]'' aangebracht, wat ervoor zorgde dat de heilige werd aangezien voor [[Augustinus van Hippo|Augustinus]], de auteur van dat boek. De [[Fleur-de-lys|lelies]] van het [[Huis Anjou-Sicilië|Huis Anjou]] op de mantel en de opdracht van Diletti wijzen echter duidelijk in de richting van Lodewijk van Toulouse.
Christoffel en Lodewijk staan onder een boog met gouden [[mozaïek]]en. De [[Grieks alfabet|Griekse]] inscriptie (''San Giovanni Crisostomo'' was de kerk van de [[Griekenland|Griekse]] gemeenschap in de stad) is een citaat uit [[Psalmen|psalm]] 14: "De Heer kijkt vanuit de hemel naar de mensen om te zien of er één verstandig is, één die God zoekt."<ref>Pslam 14:2</ref> Boven beide heiligen en van hen gescheiden door een [[Borstwering (bouwkunde)|borstwering]] bestudeert Hiëronymus een boek, waarbij zijn rug de vorm van de boog volgt. De heilige is in profiel geschilderd, ongebruikelijk in een ''sacra conservazione''. Aan deze opbouw ligt mogelijk een diepere [[Iconografie|iconografische]] betekenis ten grondslag. Lodewijk staat daarbij symbool voor het [[contemplatie]]ve en Christoffel voor het actieve geloof. Hiëronymus, die over geopenbaarde kennis beschikt, staat echter op de hoogste tree van het spirituele leven. De [[vijgenboom]] naast hem, die ook dienstdoet als boekensteun, verwijst naar deze Goddelijke kennis.
De compositie, het landschap op de achtergrond en het afgewogen kleurgebruik wijzen op de invloed die de jongere [[Giorgione]] op Bellini uitoefende. Giorgione's ''Altaarstuk van Castelfranco'' , dat ongeveer tien jaar eerder ontstond, kan zeker een bron van inspiratie voor Bellini zijn geweest.
== Afbeeldingen ==
<gallery widths="160" heights="160">
Bestand:Accademia - Pala di San Giobbe by Giovanni Bellini.jpg|<center>''[[Altaarstuk van San Giobbe]]''<br>(ca. 1487)</center>
Bestand:Giorgione 001.jpg|<center>''Altaarstuk van Castelfranco'' - [[Giorgione]]</center>
</gallery>
{{Appendix|2=
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=iten|titel=SantiCastelfranco Cristoforo, Girolamo e Ludovico di TolosaMadonna|datum=2014021820211227}}
{{References}}
}}
{{Commonscat|Pala di Castelfranco by Giorgione}}
<nowiki>
[[Categorie:Werk van Giorgione]]
| 