Wikipedia

Grote of Sint-Maartenskerk (Tiel): verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerkingNieuwere bewerking →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
k typefoutje: door middel van (wordt los geschreven)
herschikking
Regel 35:
}}
 
De '''Grote of Sint-Maartenskerk''' is een kerk in [[Tiel]] in de provincie [[Gelderland]]. Het is een onvoltooide [[Gotiek (bouwkunst)|laatgotische]] [[kruiskerk]], bestaande uit een [[schip (bouwkunst)|schip]] met [[klokkentoren]] en een losstaande [[sacristieSacristie]|gerfkamer]]. De kerkklokkentoren liepis invan 1944/45[[tufsteen]], zwarede oorlogsschadeschepen opzijn van [[baksteen]]. Met zijn elegante toren kenmerkt de kerk zich als een wakend symbool voor de stad.
 
== Geschiedenis ==
De klokkentoren is van [[tufsteen]], de schepen zijn van [[baksteen]]. De hoofdbeuk en noordbeuk dateren uit 1420–1430, de dubbele zuidbeuk uit 1450 en de doopkapel in de zuidelijke zuidbeuk uit 1558. Deze werd onder een vier jaar eerder tot stand gekomen librije gebouwd.
De Maartenskerk is het oudste gebouw van [[Tiel]]. Hij heeft tien gedaantes gekend. De eerste versie was een [[Romaanse architectuur|romaans]] [[zaalkerk]]je. Deze kerk zou in het jaar 1000 de basis zijn van de stad Tiel. De [[Beuk (architectuur)|hoofdbeuk]] en noordbeuk dateren uit 1420 - 1430, de dubbele zuidbeuk uit 1450 en de [[Baptisterium|doopkapel]] in de zuidelijke zuidbeuk uit 1558. Deze kapel werd onder een vier jaar eerder tot stand gekomen [[Bibliotheek (algemeen)|librije]] gebouwd. Bij een noodweer in 1558 werden de toren en het dwarsschip ernstig beschadigd. In 1560 werd onder [[Cornelis Frederickszn]] begonnen met een grootscheepse uitbreiding, maar het koor en [[transept]] werden ten gevolge van de [[Reformatie]] niet voltooid en werden in 1731 weer afgebroken en het schip werd dichtgemetseld. Alleen de vijftiende-eeuwse gerfkamer bleef als vrijstaand gebouw behouden.
 
De kerk is gebouwdliep in 101944/45 gedaantes.zware Deoorlogsschade eerste versie van deze kerk was een romaans zaalkerkjeop. Deze kerk zou in het jaar 1000Na de basis zijn van de stad [[TielTweede Wereldoorlog|oorlog]]. Na de oorlog werd deze kerk opnieuwhij hersteld en werd er aaneen de[[Parochie kerk een(kerkelijke gemeente)|parochie-]] of kerkkantoortje gebouwdaangebouwd. Na het herstel van deze kerk werdwerden door middel van een [[Archeologie|archeologisch]] onderzoek de oorspronkelijke fundamenten van het koor blootgelegd. De fundamentencontouren zijn opin dehet oppervlaktegras van het Kerkplein tezichtbaar ziengemaakt. Ook werden er in de kerk werden verschillende archeologische onderzoeken gedaan op archeologische basis. De Maartenskerk is het oudste gebouw van de stad. Deranke toren was ooit het hoogste punt van de stad. Zotot rond 2014-2016 bouwde hotelketen [[Van der Valk (bedrijf)|Van der Valk]] een hoteltoren bouwde aan de [[Rijksweg 15|A15]] bij Tiel. Deze hoteltorentoren versloegis hethoger hoogte record vandan de huidige Maartenstoren. De Maartenskerk met zijn laatgotische toren kenmerkt zich als een wakend symbool voor de stad dit tezamen met de bijbehorende elegantie waar de kerk zo bekend om is. De toren is door zijn elegantie ook rijk door zijn ranke vorm en beiaard status.
 
De kerkMaartenskerk wordt door de Protestantse Gemeente Tiel nog maandelijks voor diensten gebruikt en is tevens in gebruik als concertlocatie.▼
In 1558 werd onder Cornelis Frederiks begonnen met een grootscheepse uitbreiding, maar het koor en transept werden ten gevolge van de [[Reformatie]] niet voltooid en werden in 1731 weer afgebroken. Alleen de sacristie bleef als vrijstaand gebouw behouden.
 
▲De kerk wordt door de Protestantse Gemeente Tiel nog maandelijks voor diensten gebruikt en is tevens in gebruik als concertlocatie.
 
[[Bestand:Tiel Rijksmonument 35569 toren Grote of St.Maarten kerk.JPG|thumb|Toren van de Sint-Maartenskerk]]
Regel 49 ⟶ 48:
== Carillon ==
[[Bestand:Melaatsenluikje Sint Maartenskerk Tiel.jpg|miniatuur|Melaatsenluikje in de Sint-Maartenskerk waardoor zieken in de Middeleeuwen de mis konden bijwonen]]
In de 16e eeuw zijn tien klokken gehangen die bij verschillende gelegenheden geluid konden worden. Van deze klokken resteert alleen de klok genaamd Salvator nog.<ref>{{Citeer web |url=http://www.tiel.nl/actueel/persberichten/2014/augustus/carillon_st._maartenskerk_tiel%20ziet%20abraham |titel=Carillon St. Maartenskerk Tiel ziet Abraham |auteur= |uitgever=Gemeente Tiel |datum=29 augustus 2014 |bezochtdatum=24 februari 2015}}</ref> Het [[Beiaard|carillon]] is in 1964 geplaatst. Op 5 september 2014 werd het 50-jarigvijftigjarig bestaan gevierd middels een programma met uitvoeringen.
 
== Externe links ==
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/wiki/Grote_of_Sint-Maartenskerk_(Tiel)"