Gilbert van Schoonbeke: verschil tussen versies

 

Van Schoonbeke was waagmeester en later initiatiefnemer van onder meer de Stadswaag, de Vrijdagmarkt en het in 1555 gereedgekomen, 3.000 m² grote [[Tapissierspand]] aan de Graanmarkt;<ref> Wilfried Patroons (2009), ''Van ’t Schijn tot ’t Scheld'', ML Publishing: NA, blz. 33-5.</ref> hij had zo doende de open handelsplaats (''open mall'') doorontwikkeld tot gesloten handelsplaats (''closed mall''). In zijn relatief korte leven zou hij verantwoordelijk zijn voor de ontwikkeling van niet minder dan één derde van de straten die in Antwerpen in de zestiende eeuw werden ontwikkeld. Ook ontwikkelde hij de buurt van de Markgravelei en de Harmonie in Antwerpen tot een plaats waar de rijkere klasse zich kon nestelen in ''hoven van [[plaisantie]]'', rijke buitenhuizen.<ref>R. Baetens (2013), Diversiteit en continuïteit van de buitenplaats, in: R. Baetens (ed.), ''Hoven van plaisantie in de provincie Antwerpen 16de-20ste eeuw'', Antwerpen, Pandora, blz. 11-77, in het bijzonder blz. 29 en 32.</ref> Door zijn visie waarbij hij grondspeculatie en inzicht in financieel gewin wist te koppelen aan een streven naar ruimtelijke kwaliteit was Antwerpen lange tijd de stad die qua urbanisatie ten Noorden van de Alpen geen gelijke had in Europa als we de verhalen van de reizigers uit die tijd mogen geloven. Hij was tevens de architect van de [[Kipdorpbrug]].

De bouw van Van Schoonbekes [[Waterhuis (Antwerpen)|Waterhuis]], in de Nieuwstad duurde van 1552 tot 1556 en zou deugdelijk water distribueren naar de nabij gevestigde brouwers, in de beginfase zestien in getal.<ref>H. Soly, op. cit., blz. 39; P. Lombaerde (2011), 'Schoon water' voor bier: het Brouwershuis in de Nieuwstad van Antwerpen, in: I. Derycke (ed.), ''Antwerpen Bierstad: acht eeuwen biercultuur'', Brasschaat, Pandora, blz. 72-77.</ref> Later werd het ook gekend als "Brouwershuis", en van 1933 tot 2003 een museum, omwille van het gegeven dat het gilde van de brouwers, in 1581 omgevormd tot een natie, er haar vergaderingen en festiviteiten hield. De ontwikkelingen in de Nieuwstad, waarbij het de bedoeling was dat alle brouwerijen van Antwerpen en de nabije omgeving (o.m. Borgerhout) naar deze locatie zouden worden overgebracht, werden door de brouwers in de oude stad niet op prijs gesteld. Toen het "Waterhuis" nog niet af was en Van Schoonbeke water met schepen liet aanvoeren, werd een lastercampagne tegen hem georganiseerd die uitmondde in de zogenaamde Brouwersopstand van 12 juli 1554. Samen met Niklaas Maes moest Van Schoonbeke de wijk nemen naar Brussel waar hij door Maria Van Hongarije werd aangesteld tot haar raadsman in financiële aangelegenheden. Na het herstel van de openbare orde werd het feitelijke brouwersmonopolie dat Van Schoonbeke had, hersteld in ruil voor een schuldherschikking die de stad 400.000 gulden opleverde. Bij een kort verblijf in Antwerpen overleed hij in december 1556 in zijn woning 'De Keyser' aan de Minderbroedersrui. Door de bouw van de Nieuwstad die geleidelijk meer brouwerijen en ook mouterijen zou gaan bevatten, evolueerde Antwerpen van een stad die bier moest importeren naar een exportstad. Rond 1600 waren de accijnzen op bier verantwoordelijk voor 67% van de totale inkomsten van de stad.<ref>I. Derycke (2011), Het epos der Antwerpse brouwers tijdens het ancien régime, in: I. Derycke (ed.), ''Antwerpen Bierstad'', blz. 40-59.</ref>