Euclides van Alexandrië: verschil tussen versies

'''Euclides''', ([[Oudgrieks]]: {{polytonic|Εὐκλείδης — Eukleídēs}}), Eukleídēs, ook '''Euclides van Alexandrië''' genoemd, was een [[Hellenisme|hellenistische]]Lijst [[wiskundevan wiskundigen#E|wiskundige]], die rond het jaar [[300 v.Chr.]] werkzaam was in de [[bibliotheek van Alexandrië]]. Dat was tijdens de [[Hellenisme|Hellenistische periode]], de bloeitijd van het [[oude Griekenland]].

Naar Euclides wordt vaak verwezen als de "vader van de meetkunde" genoemd. Hij wasleefde tijdens het bewind van [[Ptolemaeus I Soter|Ptolemaeus de Eerste]] (323-283 v.Chr.) in het hellenistische [[Alexandrië]] actief. Zijn [[Elementen van Euclides|''Elementen'']] is het meest succesvolle [[handboek]] en een van de invloedrijkste werken in de [[geschiedenis van de wiskunde]]. Het deed vanaf het tijdstip van publicatie tot in de late 19e of vroege 20e eeuw dienst als het belangrijkste leerboek voor het onderwijs in de [[wiskunde]], vooral in de [[meetkunde]].<ref>{{aut|Ball}}, pag. 50-62. </ref><ref>{{aut|[[Carl Benjamin Boyer|Carl Boyer]]}}, pag. 100-19. </ref><ref>{{aut|Macardle}}, et all. (2008). ''Scientists: Extraordinary People Who Altered the Course of History.'' (Natuurwetenschappers: buitengewone mensen die de loop van de geschiedenis veranderden), New York: Metro Books. g. 12.</ref> In dit werk worden de beginselen van wat nu de [[euclidische meetkunde]] wordt genoemd gededuceerd uit een kleine verzameling van [[Axioma|axioma's]]'s. Euclides schreef ook werken over [[Stelling van Desargues#PerspectiefLijnperspectief|perspectief]], [[kegelsnede]]n, [[bolmeetkunde]], en [[getaltheorie]] en striktheid.

Er is weinig bekend over het leven van Euclides, aangezien er in de overgebleven antieke werken slechts een handvol verwijzingen naar hem bestaan. In feite dateren de belangrijkste verwijzingen naar Euclides, van [[Proclus (filosoof)|Proclus]] en [[Pappos van Alexandrië]],<ref>{{aut|Joyce, David}}, ''Euclides''. Clark University Faculteit Wiskunde en Informatica. [http://aleph0.clarku.edu/~djoyce/java/elements/Euclid.html]</ref> van eeuwen later. Proclus refereerdeschreef in zijn commentaar op de ''Elementen'', geschrevendat was in de 5e eeuw, op de ''Elementen'' slechtsmaar kort aaniets over Euclides. Volgens hem was Euclides de schrijver van de ''Elementen'', en werd hij genoemd door [[Archimedes]]. Toen [[Ptolemaeus I Soter|Ptolemaeus I]] Euclides vroeg of er geen kortere weg naar de meetkunde bestond dan de ''Elementen'', antwoordde Euclides volgens Proclus dat "er geen koninklijke weg tot de meetkunde bestaat". Hoewel dit vermeende citaat van Euclides door Archimedes nu wordt gezien als een inlassing door latere uitgevers van zijn werken, gelooft men nog steeds dat Euclides zijn werken vóór die van Archimedes schreef.<ref>[http://books.google.com/books?id=JZEHj2fEmqAC&pg=PA88&vq=euclid&dq=proclus+commentary+elements&source=gbs_search_s&cad=0#PPR30,M1 {{aut|Morrow, Glen.}}, ''A Commentary on the first book of Euclid's Elements'' (Een commentaar op het eerste boek van de ''Elementen'' van Euclides)]</ref><ref>''[http://www-history.mcs.st-and.ac.uk/Biographies/Euclid.html Euclides van Alexandrië]''. De [[MacTutor History of Mathematics archive|MacTutor]] geschiedenis archief van de wiskunde.</ref> Een reden om het citaat over de "koninklijke weg" in twijfel te trekken is, dat er een vergelijkbaar verhaal bekend is met betrekking tot [[Menaechmus]] en [[Alexander de Grote]].<ref>{{aut|Carl Boyer}}, blz. 1.</ref> In de enige andere belangrijke verwijzing naar Euclides vermeldt [[Pappos van Alexandrië]] in de vierde eeuw kort dat [[Apollonius van Perga]] "lange tijd doorbracht met de leerlingen van Euclides in Alexandrië, en dat hij zich daar zijn natuurwetenschappelijke manier van denken eigen maakte."<ref>{{aut|Heath}}, (1956), pag. 2. </ref> VelenHet zijnis verdervolgens vanvelen meningmogelijk dat Euclides zouin hebbenhet kunnen[[Oude gestudeerdAthene]] aan de [[Akademeia|Plato's Academie]] invan [[GriekenlandPlato]], aan Plato's Academie, heeft gestudeerd.

Datum en plaats van de geboorte van Euclides en ook zijn sterfdatum en de omstandigheden van zijn dood zijn niet nauwkeurig bekend, evenmin als een beschrijving vanhoe zijnhij fysiekeeruit verschijningzag. Er bestaat al helemaal geen portret naarvan hethem. levenPortretten van hemlater datum zijn verzonnen.

Behalve de meetkunde behandelt de ''Elementen'' ook elementaire [[getaltheorie]], zoals de theorie van deelbaarheid, het [[algoritme van Euclides]] om de [[grootste gemene deler]] van twee [[GetalGeheel (wiskunde)getal|getallen]] mee te berekenen en een bewijs dat er oneindig veel [[priemgetal]]len zijn.

== VernoemdNaar Euclides genoemd ==

Het* vakblad van de [[Nederlandse Vereniging van Wiskundeleraren]] draagt de naam van deze grote wiskundige.