Bussummerheide: verschil tussen versies

De '''Bussumerheide''' is een [[Heide (vegetatie)|heide]]gebied van 160 [[hectare|ha]] in [[Het Gooi]] (Nederlandse provincie [[Noord-Holland]]). Het ligt ten zuiden van [[Bussum]], en grotendeels op het grondgebied van gemeente [[Hilversum]].

De Bussumerheide grenst zuidelijk aan de [[Westerheide (Noord-Holland)|Westerheide]]. Tussen beide gebieden loopt een kaarsrechte, [[onverharde weg]] voor fietsers, van ongeveer drie km lang, de Nieuwe [[Crailo]]seweg (lokaal ook 'Gebed zonder end' genoemd).<ref>{{Citeer web|url=https://onh.nl/verhaal/de-nieuwe-crailoseweg-oftewel-gebed-zonder-end|titel=Oneindig Noord-Holland, Nieuwe Crailoseweg|bezochtdatum=7 september 2021}}</ref> Oostelijk grenst de hei aan de voormalig legerplaats [[Crailo]] en de [[Kolonel Palmkazerne]], noordelijk aan de huidige gemeente [[Gooise Meren]]. Oorspronkelijk behoorde een groot deel van deze heide tot de gemeente Bussum, maar door grondruil met de gemeente Hilversum voor de toenmalige Oostereng in [[Bussum-Zuid]], in 1902 kwam deze heide grotendeels in de gemeente Hilversum te liggen.

Op de Bussumerheide is een langgerekte heuvel gelegen, die met zijn lengte van 600 meter en hoogteverschil van enkele meters ten op zichttezichte van de heidevelden opvallendopvalt in het landschap is. De heuvel is een oudeoud [[lengteduin]], ontstaan in de laatste ijstijd, het [[Weichselien]], en bestaat uit fijn zand dat door de wind is afgezet.<ref>{{Citeer web|url=http://www.ivngooi.nl/ggis/paleoartikel/paleoartikel.htm|titel=Ivn Gooi, Paleo artikel|bezochtdatum=8 september 2021}}</ref> Er zijn tekenen van verdwenen grafheuvels uit de [[bronstijd]]. Nabij ligt een urnenveld daterend uit de [[ijzertijd]]. Archeologisch onderzoek heeft aangetoond dat vlak bij deze plek vroeger in de 12e/13e eeuw bewoning is geweest, aangezien bij opgravingen een plattegrond van een Boerderijboerderij ontdekt werd.<ref>{{Citeer web|url=https://zoeken.gooienvechthistorisch.nl/HttpHandler/file.pdf?file=214262852|titel=Gooi&Vecht Historisch, Middeleeuwse Nederzetting op heide tussen Bussum en Hilversum|bezochtdatum=7 setptember 2021}}</ref>

Van 1880 tot 1895 was er op deze heide een renbaan gevestigd, waarbij erwaarvoor houten tribunes gebouwd waren op de Lange Heul,. dezeDeze renbaan werd gesloten door tegenvallende inkomsten en doordat er een nieuwe renbaan geopend werd bij [[Cruysbergen]] in Bussum. Hoogtepunten waren de bezoeken van de koninklijke familie aan de Bussumse renbaan. Op 3 september 1881 bezocht koning [[Willem_III_der_Nederlanden|Willem III]] de wedstrijden. Tevens werd het terrein gebruikt als onderdeel van het parcours tijden de olympische spelen van 1928.<ref>{{Citeer web|url=https://onh.nl/verhaal/olympische-spelen-op-de-bussummerheide|titel=Oneindig Noord-Holland, Paardensport Bussumerheide|bezochtdatum=7 september 2021}}</ref>

Voordat het gehele natuurgebied in eigendom kwam van het [[Goois Natuurreservaat]], was een gedeelte van dit natuurgebied een militair oefengebied, met een schietbaan voor de nabij gelegen [[Kolonel Palmkazerne]] en legerplaats Crailo.

In de Tweede Wereldoorlog werden op deze plaats, nabij de schietbaan door de Duitse bezetter een aantal gevangenen geëxecuteerd die wegens verzets- en spionageactiviteiten ter dood veroordeeld waren. Op de Bussumerheide is in 1978 ter herinnering hieraan een monumentaal [[Gedenkkruis voor verzetsmensen]] geplaatst, ter vervanging van het eenvoudige kruis dat er sinds 1945 stond. Hierop stonden aanvankelijk vier namen: [[Anne Anton Bosschart|A.A. Bosschart]], [[Lodewijk van Hamel|L.A.R.J. van Hamel]], [[Rudolf Pieter s'Jacob|R.P. s'Jacob]] en [[Cornelis van der Vegte|C. v.d. Vegte]]. In 2007 werd de plaquette vervangen zodat de naam [[Han van Zomeren|A.J.L. van Zomeren]] kon worden toegevoegd.<ref>[http://www.tgooi.info/beelden/gedenkkruis.php Naam van Van Zomeren toegevoegd]</ref> Er vindt jaarlijks een [[Nationale Dodenherdenking|dodenherdenking]] plaats op 4 mei.

* In dehet meest noordelijk kantdeel van het terrein, verscholen onder bomen, is nog een [[Verdedigingswerk|stelling]] van zand terug te vinden die opgeworpen werd ter bescherming van de [[Vesting Naarden]] tijdens de [[Eerste Wereldoorlog]].<ref>{{Citeer web|url=https://www.historischekringbussum.nl/index.php/bussums-historisch-tijdschrif/1300|titel=Historische Kring Bussum, stelling Bussumerheide|bezochtdatum=8 september 2021}}</ref>

* In 1926 werd er door de Amsterdamse wethouder van Amsterdam [[Monne de Miranda]] een plan bedacht om een groot deel van de Bussumerheide en Westerheide vol te bouwen met woningen voor circa 50.000 mensen,; dit plan is niet doorgegaan.<ref>{{Citeer web|url=https://database.historischekringbussum.nl/sites/default/files/objects/attachments/Documenten/11-2017/73076.pdf|titel=HKB, Een Amsterdamse enclave op de Bussumse Heide ?|bezochtdatum=8 september 2021}}</ref><ref>{{Citeer web|url=https://onh.nl/verhaal/een-amsterdamse-enclave-op-de-gooise-hei|titel=Een Amsterdamse enclave op de Gooise hei|bezochtdatum=8 september 2021}}</ref>

* Op 27 April 2000, [[koninginnedagKoninginnedag]], werden ter herdenking van [[Operatie Manna en Chowhound|Operatie Manna]] zogeheten bevrijdingsbroodjes door de [[Nederlandse Luchtmacht]] op deze hei gedropt,; oorspronkelijk vond deze dropping op de naastgelegen [[Westerheide]] plaats in de [[Tweede Wereldoorlog]].<ref>{{Citeer web|url=https://www.rd.nl/oud/000427home.html?pg=bin%2F000427bin10.html|titel=Reformatorisch dagblad, Voedseldropping herdenking|bezochtdatum=8 september 2021}}</ref>

* In 2018 deed de gemeente Hilversum onderzoek naar de mogelijkheid om een weg aan te leggen grenzend aan deze heide ( Verbinding over ''´t Gebed zonder End'' ); dit plan lekte uit en gaf veel onrust bij de gemeenteraad van Gooise meren.<ref>{{Citeer web|url=https://database.historischekringbussum.nl/node/74842|titel=Historische Kring Bussum, Weg over de Hei|bezochtdatum=8 september 2021}}</ref>