Computer: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting Labels: Ongedaan gemaakt Misbruikfilter: Leeghalen Visuele tekstverwerker |
k Wijzigingen door 2A02:1810:1433:8300:654D:E1FB:6E26:F53A (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Couprie |
||
Regel 1:
[[Bestand:Apple2.jpg|thumb|[[Apple II]], een van de eerste [[personal computer]]s]]▼
Een '''computer''' is een [[apparaat]] waarmee gegevens volgens formele procedures ([[algoritme]]n) kunnen worden verwerkt. Meestal wordt met het woord computer een elektronisch, [[digitaal]] apparaat bedoeld, maar er bestaan ook mechanische en [[analoge computer]]s. Daarnaast kan een computer in verschillende [[talstelsel]]s zoals het [[decimaal|decimale]] (tientallige) of [[binair]]e (tweetallige) stelsel werken. De huidige computers werken altijd in het [[Binair|binaire stelsel]].
De genoemde procedures liggen vast in een of meer programma's, [[software]] genoemd, die door de gebruiker gewisseld kunnen worden. Zijn de programma's niet verwisselbaar, dan spreekt men niet over een computer maar over een controller of processor.
Oorspronkelijk werd het Engelse woord ''computer'' gebruikt om iemand mee aan te duiden die gecompliceerde berekeningen uitvoerde, met of zonder mechanische hulpmiddelen – vergelijk ook de Duitse term voor computer: ''Rechner'' (rekenaar) en de Afrikaanse en niet-ingeburgerde Nederlandse term voor computer: ''rekenaar''. Moderne computers worden voor veel meer gebruikt dan alleen [[wiskunde|wiskundige]] toepassingen. Ook veel [[administratie]]ve en [[financiën|financiële]] taken worden aan de computer opgedragen, het Franse woord voor computer was eerst ''calculateur'' of rekenaar en evolueerde naar ''ordinateur'', letterlijk iets wat ordent en regelmaat aanbrengt.
▲gegroet bezoekers{{Link portaal|Computer}}{{Link portaal|Informatica}}
▲[[Bestand:Apple2.jpg|thumb|[[Apple II]], een van de eerste [[personal computer]]s]]
De [[wetenschap]] die tegelijk met de ontwikkeling van de computer is ontstaan, is de [[informatica]].
Computers zijn in te delen in een aantal types. Zo zijn er [[supercomputer]]s, grote computers (of [[mainframe]]s), [[minicomputer]]s, [[desktop]]s, [[laptop]]s en kleine mobiele apparaten zoals [[smartphone]]s en [[Tabletcomputer|tablet]]s. Naar toepassing is er ook de categorie [[spelcomputer]]s.
Sinds de grote opkomst van de computer worden zij ook gebruikt voor [[informatie]]voorziening ([[internet]]) en [[amusement]]. Bij de moderne [[productie]] worden computers [[implementatie|geïmplementeerd]] om [[machine]]s mee te besturen en om processen mee aan te sturen, bijvoorbeeld bij de assemblage van [[auto]]'s door [[robot]]s. Doorgaans wordt hiervoor een [[programmable logic controller]] gebruikt.
Door de verregaande miniaturisering en snelheidsvergroting is het steeds vaker mogelijk functionaliteit die voorheen in [[hardware]] werd aangebracht softwarematig te implementeren. Het grote voordeel van een dergelijke ontwikkeling is dat achteraf functionaliteit kan worden toegevoegd.
In 1980 introduceerde [[IBM]] zijn [[personal computer]]: de [[IBM Personal Computer|IBM-PC]]. Dit in navolging van eerdere initiatieven, zoals de [[Altair 8800]], Tandy [[TRS-80]], [[Apple II-familie|Apple II]] en [[Commodore (bedrijf)|Commodore]] PET-computers en de [[homecomputer]]s. De IBM-compatible pc vormde echter uiteindelijk de standaard (met tegenwoordig als enige uitzondering de [[Apple Macintosh|Mac]]), nadat vele fabrikanten de computer goedkoop kloonden en zodoende het ontwerp standaardiseerden. Inmiddels speelt de pc in het dagelijks leven van veel mensen een essentiële rol.
== Opbouw ==
Regel 22 ⟶ 34:
* [[Google Chrome OS]]
|}
De opbouw van de computer is voor te stellen in lagen.
# De [[elektronica]] waaruit de computer grotendeels bestaat wordt meestal aangeduid met [[hardware]] (dat overigens in het Engels een veel bredere betekenis heeft).
# Om deze hardware aan te sturen wordt een computer bij het opstarten automatisch geladen met de meest basale software, die nodig is om onder andere de schijfconfiguratie te bepalen, en om te bepalen van welke schijf het [[besturingssysteem]] moet worden geladen. Deze laag wordt ook wel [[firmware]] genoemd, en staat in de pc-wereld bekend als [[Basic Input/Output System|BIOS]]. Op andere platforms heeft deze code een andere naam, bijvoorbeeld ''microcode'' in een [[IBM System i]], MacROM op de Apple Macintosh en Open Firmware op de latere Macs. Na het laden van deze firmware is de computer gereed om een besturingssysteem te laden. En op de huidige Intelmacs wordt er gebruikgemaakt van [[Extensible Firmware Interface|EFI]], de opvolger van de BIOS.
# De kern van het besturingssysteem heeft als belangrijkste functies het beheren van het werkgeheugen, het verdelen van de processortijd, het beheren van het interne gegevenstransport, het uitvoeren van programma's, en het verzorgen van een of meer invoer- en uitvoermechanismen. Het besturingssysteem voorziet daarnaast de computer van een werkomgeving waarin allerlei faciliteiten ter beschikking worden gesteld. De meningen lopen uiteen over wat een besturingssysteem moet bevatten, zo vindt [[Microsoft]] dat een [[webbrowser]] ingebakken moet zijn, vindt [[Sun Microsystems|Sun]] dat een [[Java Virtual Machine|JVM]] onontbeerlijk is, en vindt IBM dat [[IBM i|OS/400]] een ingebouwde [[database]] moet hebben. In ieder geval bevat een besturingssysteem faciliteiten om het vaste geheugen (harddisks) te beheren, en om programma's uit te voeren.
# De scheiding tussen functies van een besturingssysteem en de onderdelen van de applicatiesoftwarelaag is dus vaag. Onder applicatiesoftware wordt verstaan de programmatuur die wordt gemaakt of aangeschaft om de specifieke functies uit te voeren waarvoor de computer is aangeschaft. Denk hierbij aan boekhoudprogramma's, tekstverwerkers, [[Customer relationship management|CRM]]-software, salarisadministratie en verkoopsystemen, maar ook aan [[webserver]]s, [[printer]][[stuurprogramma|drivers]] en allerlei andere hulpprogramma's.
== Hardware ==
| |||