Mileva Marić: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
kGeen bewerkingssamenvatting |
k haakjes |
||
Regel 5:
Mileva Marić werd in 1875 geboren in Titel, [[Servië]]. Ze blonk uit op het gymnasium en werd in 1896 als vijfde vrouwelijke studente toegelaten aan de technische universiteit (ETH) van [[Zürich (stad)|Zürich]]. Albert Einstein studeerde daar ook en was een van haar jaargenoten, zij was de enige vrouwelijke studente in de jaargang. Marić en Einstein studeerden samen en Einstein raakte geïnteresseerd in de wetenschappelijke ideeën van Marić. Ze werden verliefd op elkaar, kregen een relatie en Marić werd zwanger. Omdat zwangerschap buiten een huwelijk in die tijd in die cultuur een schande was, er nog geen inkomen was om te trouwen en Einstein ervoor koos verder te studeren, was Marić gedwongen terug te gaan naar haar ouders in Servië, waar in 1902 een dochtertje Lieserl, doopnaam Elisabeth, geboren werd. De baby werd voor adoptie afgestaan en overleed kort nadat zij gedoopt was. Einstein was niet aanwezig bij de geboorte en ook niet bij de begrafenis van het kind, omdat zijn vader in dezelfde periode ernstig ziek werd en kort daarna stierf.
Marić trouwde met Einstein op 6 januari 1903. Het huwelijk was zowel een persoonlijke als een intellectuele verbintenis: ze vonden bij elkaar een klankbord voor nieuwe wetenschappelijke theorieën en ideeën. In 1904 werd hun eerste zoon [[Hans Albert Einstein|Hans Albert]] geboren in [[Bern (stad)|Bern]] waar Einstein toen werkte als klerk bij het Patentbureau. Zes jaar later, in 1910 werd hun tweede zoon Eduard geboren en moest Marić stoppen met werken, zoals de norm was in de [[belle époque]]. Einstein begon in 1912 een relatie met zijn nichtje [[Elsa Löwenthal]] (geboren Einstein: Löwenthal was de achternaam van haar eerste man Max). Zij was zijn volle nicht van de vrouwelijke- en 2e nicht van de vaderlijke stamboom.<ref>{{Calaprice|Lipscombe|2005|p=[https://books.google.com/books?id=5eWh2O_3OAQC&pg=PA50 50]}}</ref> In 1914 verhuisde het gezin Einstein naar Berlijn waar Albert een baan kreeg bij een wetenschappelijk instituut. Het huwelijk verslechterde en Marić verhuisde met de kinderen terug naar Zwitserland. Het paar scheidde op 14 februari 1919. Einstein hertrouwde een halfjaar later, op 2 juni 1919, met Löwenthal.<ref>{{Cite web|url=https://www.nytimes.com/1996/11/06/arts/dark-side-of-einstein-emerges-in-his-letters.html|title=Dark Side of Einstein Emerges in His Letters|first=Dinitia|last=Smith|date=6 November 1996|via=NYTimes.com}}</ref><ref>{{Calaprice|Lipscombe|2005|p=[https://books.google.com/books?id=5eWh2O_3OAQC&pg=PA50 50]}}</ref><ref>{{Isaacson|2007|p={{page needed|date=November 2020}}</ref>
Toen Einstein in 1921 de Nobelprijs won schonk het prijzengeld aan Marić om de echtscheiding wettig te vereffenen en als dank voor Marićs doorslaggevende wetenschappelijke bijdrage aan de ontwikkeling van het werk waarvoor Einstein het officieel eerbetoon ten deel viel.<ref>{{cite web|title=Einstein Works Out Details of His 1919 Divorce from Mileva Marić|url=http://www.shapell.org/manuscript/einstein-divorce-from-mileva-maric-hebrew-university|work=Shapell Manuscript Collection|publisher=Shapell Manuscript Foundation|archive-url=https://web.archive.org/web/20160306044226/http://www.shapell.org/manuscript/einstein-divorce-from-mileva-maric-hebrew-university|access-date=2021-01-18|archive-date=6 March 2016}}</ref> In 2015 kwamen nieuwe brieven aan het licht waarin Einstein spijt betoonde van de echtscheiding. Hij schreef: "Ich denke in innigster Liebe an Dich in jeder freien Minute und bin so unglücklich, wie nur ein Mensch es sein kann." ("Ik denk met innige liefde aan jou in elke vrije minuut en ben zo ongelukkig, als alleen een mens dat zijn kan.")<ref>{{cite news |url=http://www.bernerzeitung.ch/region/bern/Die-Liebesbriefe-des-untreuen-Einstein/story/11875058 |first=Urs |last=Wüthrich |title=Die Liebesbriefe des untreuen Einstein |trans-title=The love letters of the unfaithful Einstein |newspaper=BZ Berner Zeitung |location=Bern, Switzerland |date=11 April 2015 |language=de |quote=Ich denke in innigster Liebe an Dich in jeder freien Minute und bin so unglücklich, wie nur ein Mensch es sein kann. |access-date=11 April 2015}}</ref> Er was weinig contact tussen vader en kinderen. Marić vond dat Einstein onvoldoende bijdroeg aan de kosten voor de behandeling van hun zoon Eduard, die tijdens zijn studie psychologie schizofrenie ontwikkelde en al snel tot niets meer in staat was. Mileva droeg als alleenstaande moeder de verantwoordelijkheid voor Eduard, tot haar overlijden in 1948. Ze gaf privéles in pianospelen en wiskunde om een inkomen te verdienen. Eduard stierf in 1965 in de psychiatrische inrichting Burghölzli in Zürich.
| |||